Της Νένας Μαλλιάρα

Σε ραγδαία μείωση των προβλέψεων για επισφαλή δάνεια από τις προβλέψεις-μαμούθ των 3,5 δισ. ευρώ του τελευταίου τριμήνου του 2015 και περίπου 13 δισ. ευρώ για το σύνολο του προηγούμενου έτους προχώρησαν οι τράπεζες το α' τρίμηνο του 2016.

Η μείωση αυτή ήταν απαραίτητη προκειμένου οι τράπεζες να επιστρέψουν στην κερδοφορία. Ωστόσο, η περαιτέρω πορεία της θα κριθεί από τον ρυθμό αποκλιμάκωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Στο α' τρίμηνο του 2016 φάνηκε ότι τα νέα "κόκκινα" δάνεια έπιασαν "ταβάνι", αν και ακόμη δεν υπάρχουν εγγυήσεις για την παγίωση της τάσης. Οι επιπτώσεις των δημοσιονομικών μέτρων και ο ρυθμός επιστροφής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου θα κρίνουν την τελική τάση στα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, την ώρα που η διαχείριση των υφιστάμενων "κόκκινων" δανείων θα αποτελέσει για φέτος προτεραιότητα των τραπεζών.

Αναφορικά με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και το ύψος των προβλέψεων για το α' τρίμηνο 2016, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ανακοίνωσαν τα εξής (κατά σειρά από την τελευταία έως την πρώτη ανακοίνωση αποτελεσμάτων):

Alpha Bank

Οι προβλέψεις για την κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου διαμορφώθηκαν σε 255,1 εκατ. ευρώ ή 165 μονάδες βάσης έναντι 220 μ.β. για το 2015, μη λαμβανομένων υπόψη των επιπλέον προβλέψεων που ελήφθησαν για το αποτέλεσμα του AQR. Ο δείκτης καλύψεως καθυστερήσεων ενισχύθηκε σε 70%, ενώ ο συνολικός δείκτης καλύψεως καθυστερήσεων, συμπεριλαμβανομένων των ενσώματων εξασφαλίσεων, διαμορφώθηκε σε 126%.

Το συνολικό απόθεμα προβλέψεων για τον όμιλο ανήλθε σε 16,1 δισ. ευρώ, ενώ ο δείκτης αποθέματος προβλέψεων ως προς το σύνολο του δανειακού χαρτοφυλακίου διαμορφώθηκε σε 26% στο τέλος Μαρτίου 2016.

Ο δείκτης καθυστερήσεων διαμορφώθηκε σε 37,4%, με τις νέες καθυστερήσεις να ανέρχονται σε 275 εκατ. ευρώ. Στην Ελλάδα, ο δείκτης καθυστερήσεων ανήλθε σε 38,1%, ενώ στη ΝΑ Ευρώπη σε 34,3%. Ο δείκτης καθυστερήσεων των επιχειρηματικών, των στεγαστικών και των καταναλωτικών δανείων μετά τις διαγραφές διαμορφώθηκε στο τέλος Μαρτίου σε 37,6%, 34% και 45,6% αντιστοίχως, ενώ το σχετικό απόθεμα προβλέψεων ανήλθε σε 79%, 47% και 80%.

Εθνική Τράπεζα

Οι εγχώριες προβλέψεις σημείωσαν σημαντική μείωση, στα 134 εκατ. ευρώ από 671 εκατ. ευρώ το δ' τρίμηνο του 2015, με το κόστος κινδύνου να μειώνεται στις 164 μονάδες βάσης από 328 μ.β. το προηγούμενο τρίμηνο. Ο δείκτης κάλυψης δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών παρέμεινε αμετάβλητος στο 76,5% στην Ελλάδα και 74,6% σε επίπεδο ομίλου, στα υψηλότερα του κλάδου. Ο εγχώριος δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) ανήλθε σε 49,6% από 49,2% το δ΄ τρίμηνο 2015.

Στη ΝΑ Ευρώπη, ο δείκτης δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών ανήλθε σε 27% (+20 μ.β. σε τριμηνιαία βάση), με τον δείκτη κάλυψης δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών να αυξάνεται σε 58,3% από 57,4% το προηγούμενο τρίμηνο.

Σε επίπεδο ομίλου, ο ρυθμός δημιουργίας νέων δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών διαμορφώθηκε σε 126 εκατ. ευρώ το α' τρίμηνο 2016 από 54 εκατ. ευρώ το δ' τρίμηνο 2015, αντανακλώντας την εγχώρια αγορά όπου τα νέα δάνεια, σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, διαμορφώθηκαν σε 127 εκατ. ευρώ από 86 εκατ. ευρώ το προηγούμενο τρίμηνο. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στον ρυθμό δημιουργίας νέων επιχειρηματικών επισφαλειών, με τα νέα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών στη λιανική τραπεζική να παραμένουν σε αρνητικά επίπεδα (-136 εκατ. ευρώ). Στον τομέα των επιχειρήσεων, με εξαίρεση τις επιχειρήσεις που είχαν κατηγοριοποιηθεί ως μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (NPEs), η δημιουργία νέων δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών κινήθηκε σε αρνητικά επίπεδα.

Τράπεζα Πειραιώς

Οι προβλέψεις δανείων σημείωσαν σημαντική αποκλιμάκωση και ανήλθαν σε 289 εκατ. ευρώ το α' τρίμηνο 2016 από 1,384 δισ. ευρώ στο δ' τρίμηνο του 2015. Οι σωρευμένες προβλέψεις ανέρχονται στο 26% των δανείων.

Ο δείκτης δανείων σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών διαμορφώθηκε στο 39,8%, με το υπόλοιπό τους να μειώνεται σημαντικά για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο (η μείωση από το τέλος Σεπτεμβρίου του 2015 έφτασε το 1,2 δισ. ευρώ). Ο σχηματισμός νέων καθυστερήσεων δανείων ήταν αρνητικός, για πρώτη φορά από την έναρξη της κρίσης το 2008, και κινήθηκε σε –245 εκατ. ευρώ το α΄ τρίμηνο 2016 από +80 εκατ. ευρώ το δ' τρίμηνο του 2015, με αρνητική παραγωγή σε όλα τα δανειακά χαρτοφυλάκια, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

Παράλληλα, ο δείκτης κάλυψης των δανείων σε καθυστέρηση από σωρευμένες προβλέψεις ενισχύθηκε στο 66% στο τέλος Μαρτίου του 2016 από 65% στο τέλος Δεκεμβρίου του 2015.

Eurobank

Το κόστος πιστωτικού κινδύνου μειώθηκε σε 1,76% από 2,64% το δ' τρίμηνο του 2015. Οι προβλέψεις που σχημάτισε η τράπεζα το α' τρίμηνο του 2016 ανήλθαν σε 175 εκατ. ευρώ από 263 εκατ. ευρώ το δ' τρίμηνο του 2015, μειωμένες κατά 33,4%.

Σημαντική επιβράδυνση σημειώθηκε στη δημιουργία νέων δανείων σε καθυστέρηση. Τα νέα δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών υποχώρησαν κατά 82% σε σχέση με το δ' τρίμηνο του 2015, από 235 εκατ. ευρώ σε 42 εκατ. ευρώ. Μείωση κατέγραψαν και τα συνολικά δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών ως ποσοστό του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων, από 35,2% στο τέλος του 2015 σε 34,8% στο τέλος του α' τριμήνου του 2016. Η κάλυψη των δανείων αυτών από προβλέψεις διαμορφώθηκε σε 64,3% από 64,8% το δ' τρίμηνο του 2015.