Από τη Νίκη Ζορμπά

zorba@kefalaio.gr

Επιστροφή στην ανάπτυξη πριν από το καλοκαίρι και έξοδο από τα "προγράμματα" εντός του 2016 "βλέπει" ο υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης. Για τα "κόκκινα" επιχειρηματικά δάνεια, προαναγγέλλει αναθεώρηση του νόμου Δένδια ενώ "φειδωλός" εμφανίζεται στις προβλέψεις του σχετικά με τον χρόνο άρσης των κεφαλαιακών ελέγχων.

-Κύριε υπουργέ, συμμερίζεστε την αισιοδοξία ότι η χώρα θα βγει στις αγορές εντός του 2016;

Μετά την υπογραφή της συμφωνίας το καλοκαίρι, ολοκληρώσαμε τις δυο φάσεις των προαπαιτουμένων, καθώς και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και προχωράμε προς την πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος στις αρχές του επόμενου έτους. Όλες αυτές οι ενέργειες, σε συνδυασμό με την ένταξη του τραπεζικού συστήματος στο Ευρωσύστημα από 1/1/16, θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα και τη σταθερότητα της οικονομίας, διαψεύδοντας τα σενάρια περί ύφεσης της τάξεως του 2,5%, Grexit κ.λπ. Ουσιαστικά, παρά τους κεφαλαιακούς περιορισμούς, η ελληνική οικονομία αποδείχτηκε πολύ ανθεκτική, με αποτέλεσμα οι νέες εκτιμήσεις να μιλούν για υποχώρηση του ΑΕΠ κάτω του 1%, ίσως σε μερικά δέκατα της ποσοστιαίας μονάδας. Σε κάθε περίπτωση, πιστεύω ότι πριν από το καλοκαίρι το ΑΕΠ θα έχει επιστρέψει σε ανοδική τροχιά. Η επιστροφή στις αγορές και η έξοδος από το καθεστώς των "προγραμμάτων", βρίσκεται στο τέλος αυτής της διαδρομής που ακολουθεί η κυβέρνηση με πολλά ενδιάμεσα σημεία, μέχρι στιγμής με επιτυχία.

-Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Η έξοδος στις αγορές θα εξαρτηθεί πρωτίστως από δυο καθοριστικούς παράγοντες: Την οριστική σταθεροποίηση της οικονομίας που ανάφερα παραπάνω και φυσικά το βιώσιμο χρέος μετά την επικείμενη διαπραγμάτευση. Από κοινού μπορεί να οδηγήσουν στη σημαντική αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας σε όρους αξιολόγησης που θα οδηγήσει σε πρόσβαση στις αγορές με λογικά επιτόκια δανεισμού.

- Τελικώς, η ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών ήταν μια τεράστια επιτυχία καταπώς λέει η κυβέρνηση ή ένα τεράστιο σκάνδαλο, ως καταγγέλλει στην πλειονότητά της η αντιπολίτευση;

Προφανώς και ήταν επιτυχία! Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα και εφόσον έκλεισε ο κύκλος της ανακεφαλαιοποίησης, η προσέλκυση, ο τρόπος που έγινε η διαδικασία αυτή, ήταν δεδομένος. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποτίμησε τις ανάγκες των τραπεζών στα 14 δισ. Στόχος της κυβέρνησης ήταν να μεγιστοποιηθούν τα χρήματα που θα προέλθουν από ιδιωτικές πηγές κι αυτός ο στόχος επετεύχθη. Επομένως, η ανάγκη για δημόσια χρηματοδότηση θα παραμείνει πολύ χαμηλά – θα κινηθεί γύρω στα 5,7 δισ. ευρώ. Αυτή είναι μια πολύ θετική εξέλιξη, που ξεπέρασε τις αρχικές προσδοκίες μας, καθώς επιβαρύνει πολύ λιγότερο από όσο φοβόμασταν το δημόσιο χρέος. Σας θυμίζω ότι αρχικά λεγόταν ότι το Δημόσιο θα χρειαστεί να δανειστεί για τις τράπεζες 25 δισ. ευρώ.

- Το Ασφαλιστικό είναι καθ' οδόν και το φιάσκο με το παράλληλο πρόγραμμα άφησε τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ με βαριά ανάσα. Θα το περάσετε;

Για το Παράλληλο Πρόγραμμα θα πρέπει να είναι σαφές ότι αποτελεί ένα κλιμακωτό πρόγραμμα που θα εξελίσσεται βήμα-βήμα σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Συνεπώς ο θόρυβος είναι υπερβολικός και εν πολλοίς παραπλανητικός. Για το ασφαλιστικό, έχουν πλέον ωριμάσει οι συνθήκες να υπάρξει μια ουσιαστική λύση που θα υπερασπίζεται τον αναδιανεμητικό χαρακτήρα του συστήματος και θα διασφαλίζει τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητά του. Τα περί σταθερότητας της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και της κυβέρνησης, νομίζω ότι έχουν διαψευστεί παταγωδώς. Το αντίθετο θα έλεγα, καθώς οι συμφωνίες που διαδοχικά έρχονται για ψήφιση είναι ισορροπημένες και απόλυτα συμβατές με τη βασική στρατηγική της κυβέρνησης.

-Βρίσκετε "τραγική" για την κυβέρνηση ενδεχόμενη ανάγκη να "διευρύνει" τη σύνθεσή της; Η πλειοψηφία της είναι οριακή άλλωστε.

Δεν θεωρώ ότι αυτή η συζήτηση έχει πολύ νόημα και εν πολλοίς έχει διαψευστεί. Η κυβέρνηση θα προχωρήσει σταθερά στην ιδέα της απόλυτα βιώσιμης και σταθερής πλειοψηφίας.

- Το ΔΝΤ δεν το θέλουμε γιατί μας πιέζει για μεταρρυθμίσεις, αλλά το θέλουμε γιατί μας στηρίζει στη ρύθμιση του χρέους. Δύσκολος γρίφος. Πώς τον απαντάτε;

Όπως δήλωσε πρόσφατα και ο πρωθυπουργός, 6 χρόνια μετά τη μετάδοση της παγκόσμιας κρίσης στις ευρωπαϊκές οικονομίες, η Ε.Ε. έχει αναπτύξει όλα τα εργαλεία που απαιτούνται για τη διαχείριση της κρίσης. Είναι γεγονός ότι το ΔΝΤ έχει συχνά υιοθετήσει μη εποικοδομητική στάση σε δημοσιονομικά και οικονομικά ζητήματα. Εντούτοις, το ίδιο το Ταμείο θα αποφασίσει τον επόμενο Φεβρουάριο για το αν θα συμμετάσχει με χρηματοδότηση στο νέο πρόγραμμα ή θα θεωρήσει ότι μπορεί να παραμείνει σε θέση τεχνικού συμβούλου όπως είναι σήμερα.

- Απολογιστικά, ποια ήταν η πιο δύσκολη απόφαση που κληθήκατε από τον θώκο σας να στηρίξετε τη χρονιά που φεύγει;

Αναμφίβολα, οι τρεις διαδοχικές διαπραγματεύσεις –της συνολικής συμφωνίας τον Αύγουστο και στις δυο φάσεις των προαπαιτουμένων και της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών– περιέλαβαν τη λήψη πολλών και δύσκολων αποφάσεων. Ευτυχώς οι περισσότερες είχαν συλλογικό χαρακτήρα.

 Ο σχεδιασμός για τα "κόκκινα" δάνεια

- Με ποιο μοντέλο θα απελευθερώσετε τη δυνατότητα πώλησης στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων;

Με τον νόμο για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, εισάγαμε ένα αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο για την εν λόγω αγορά, από τα πλέον ρυθμισμένα σε όλη την Ευρώπη. Ο στόχος προφανώς είναι η αποσυμφόρηση του τραπεζικού συστήματος και η επιστροφή στον δανεισμό της πραγματικής οικονομίας, με μέριμνα την προστασία των αδύναμων δανειοληπτών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Σε αυτή την κατεύθυνση κινούνται και οι νέοι θεσμοί που δημιουργούμε, όπως τα κέντρα ενημέρωσης δανειοληπτών και η υπηρεσία πίστωσης και πλούτου. Σε σχέση με τα επιχειρηματικά δάνεια, η κατεύθυνσή μας είναι η εξεύρεση εκείνων των μηχανισμών και ρυθμίσεων, μέσα, π.χ., από την αναθεώρηση του νόμου Δένδια, που να επιτρέπει ευέλικτους τρόπους αναδιάρθρωσης των δανείων.

-Πλήρη άρση των κεφαλαιακών ελέγχων πότε εκτιμάτε ότι είναι πιο ρεαλιστικό να περιμένουμε;

Η πλήρης άρση των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων δεν γίνεται αυτομάτως. Από τον Ιούλιο είμαστε σε συνεχή διαδικασία αξιολόγησής τους και σταδιακής χαλάρωσης, ανάλογα με τις ανάγκες των πολιτών και των επιχειρήσεων. Άμεσα ανταποκριθήκαμε ώστε να υπάρχει κανονική ροή των εισαγωγών και των εξαγωγών, για τον τουρισμό, για τη ναυτιλία κ.λπ. Σε κάποιους κλάδους υπήρξε ακόμα και θετική επίδραση (π.χ., στη μεταποίηση ως αποτέλεσμα της υποκατάστασης εισαγωγών). Μόλις ολοκληρωθούν η κεφαλαιακή θωράκιση των τραπεζών, η πρώτη αξιολόγηση της εφαρμογής της συμφωνίας, αρχίσει η συζήτηση για το μακροχρόνιο χρέος και παρουσιαστεί το αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης, εκτιμώ ότι η εμπιστοσύνη θα ανακτηθεί πλήρως και άρα οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων λογικά θα αρθούν.

Αναδημοσίευση από το Κεφάλαιο που κυκλοφορεί.