Του Δημήτρη Κατσαγάνη

Μελλοντική… "τρύπα" 20% στην κρατική χρηματοδότηση των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης αποκάλυψε χθες το δελτίο εκτέλεσης του προϋπολογισμού (8μηνο  2015) που δημοσίευσε το Υπουργείο Οικονομικών.

Συγκεκριμένα μέχρι τέλος του 2015, δηλαδή για τους μήνες Οκτώβριο -Νοέμβριο - Δεκέμβριο,  θα λείψουν τουλάχιστον 725 εκατ. ευρώ από τα συνολικά  3,725 δισ. ευρώ που απαιτούνται από το κράτος για την καταβολή των συντάξεων του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ και του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΚΑΣ).

Η "τρύπα" απασχολεί έντονα τους υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπ. Εργασίας καθώς πλησιάζουν οι ημερομηνίες της καταβολής των συντάξεων του Οκτωβρίου.

* Στις 29 Σεπτεμβρίου καταβάλλονται οι συντάξεις του ΙΚΑ, του ΝΑΤ και του Δημοσιου.

* Στις 1-2 Οκτωβρίου καταβάλλονται οι συντάξεις ΟΑΕΕ και ΟΓΑ.

Το κράτος πρέπει να συνεισφέρει γύρω στα 240 -250 εκατ. ευρώ περισσότερα για στις συντάξεις του Οκτωβρίου σε σχέση με εκείνα που προβλέπει ο προϋπολογισμός.

Και αυτό γιατί το ΙΚΑ, ο ΟΑΕΕ και το ΕΚΑΣ έχουν απορροφήσει μεγαλύτερο μέρος των κρατικών κονδυλίων από εκείνο που προέβλεπε ο προϋπολογισμός κατά τη διάρκεια όλων των προηγουμένων μηνών, αλλά και περισσότερο  από το μέσο όρο που έχουν απορροφήσει άλλοι φορείς, όπως ο ΟΑΕΔ και ο ΕΟΠΥΥ.

Η μη – απόδοση των προβλεπομένων κρατικών κονδυλίων προς τον ΟΑΕΔ και τον ΕΟΠΥΥ για χάρη των ΙΚΑ-ΟΑΕΕ-ΕΚΑΣ αποτέλεσε από τις αρχές του έτους ένα σημαντικό "μαξιλάρι" για την κανονική καταβολή των συντάξεων.

Πόσα κρατικά κονδύλια έχουν απορροφήσει τα ταμεία

Πιο αναλυτικά:

-Κατά 104% απορροφήθηκε το προβλεπόμενο κρατικό κονδύλι για το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΚΑΣ). Αυτό σημαίνει πως  για το τρίμηνο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου απαιτούνται ακόμα 200 – 210 εκατ. ευρώ.

-Κατά 75,25 % έχει απορροφήσει το ΙΚΑ τον προβλεπόμενη κρατική χρηματοδότηση. Συνεπώς θα χρειαστεί τουλάχιστον άλλα 325 εκατ. ευρώ για να καταβληθούν κανονικά οι συντάξεις του το επόμενο τρίμηνο.

-Κατά 81,5% έχει απορροφήσει ο ΟΑΕΕ τα κρατικά κονδύλια που του αναλογούν. Αυτό σημαίνει πως το εν  λόγω ταμείο θα  χρειαστεί άλλα 180 – 190 εκατ. ευρώ μέχρι τέλος του 2015.

Πίσω ελλείμματα και μπροστά… περικοπές

Η ανάγκη για τουλάχιστον 725 εκατ. ευρώ περισσότερα κρατικά κονδύλια φέτος για το ΙΚΑ, τον ΟΑΕΕ και το ΕΚΑΣ εμφανίζεται την ίδια στιγμή που το νέο Μνημόνιο προβλέπει πως μέχρι τέλος του χρόνου πρέπει να εξοικονομηθούν … 425 εκατ. ευρώ από το συνταξιοδοτικό.

 Η πτώση κατά 5,8% (ή κατά περίπου 600 εκατ. ευρώ) των ασφαλιστικών εισφορών στο 7μηνο του 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρσι δείχνει ότι τόσο η "τρύπα" της κρατικής χρηματοδότησης, όσο και οι μνημονιακές υποχρεώσεις δεν μπορούν εύκολα να αυξηθούν με αυξήσεις στα "ίδια έσοδα" των ασφαλιστικών φορέων.

Παρόλα αυτά, εξετάζονται κάποιες μικρές έστω αυξήσεις προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν, αν μη τι άλλο, πιθανές μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις.

Αν μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, δεν συμφωνηθεί και θεσπιστεί κάποιο "ισοδύναμο" μέτρο για την ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), τότε οι επικουρικές συντάξεις ενδέχεται να περικοπούν έως 14% τους επόμενους μήνες.

Τα "μαξιλάρια" του Υπ. Εργασίας

Σύμφωνα με υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπ. Εργασίας οι "λύσεις" που βρίσκονται στα χέρια της νέας κυβέρνησης είναι οι ακόλουθες:

-Η χρήση των ρευστών αποθεματικών του κρατικού προϋπολογισμού ("υπό κατανομή κονδύλια") και των ασφαλιστικών ταμείων (Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών) για να κλείσουν άμεσα οι "τρύπες" των μεγάλων ταμείων κύριας ασφάλισης, δηλαδή του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕ. Από τα "υπό κατανομή κονδύλια" θα χρησιμοποιηθούν περίπου 400 εκατ. ευρώ και από το ΑΚΑΓΕ άλλα 300 -350 εκατ. ευρώ, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.

-Η αποπληρωμή μέρους των ληξιπροθέσμων οφειλών του ΕΟΠΥΥ προς τρίτους (προμηθευτές, διαγνωστικά, ιδιώτες ιατρούς κλπ.) από τα χρήματα της επόμενης δόσης του νέου δανείου θα χαλαρώσει την πίεση του παραπάνω φορέα προς τα ασφαλιστικά ταμεία προκειμένου να αποδώσουν τις οφειλές τους ύψους 1 δις. ευρώ προς εκείνον. Έτσι θα μπορούν τα ταμεία να καλύπτουν πιο εύκολα τις χρηματοδοτικές ανάγκες τους για συντάξεις.

Μειώσεις 12,7% στις συνταξιοδοτικές δαπάνες προβλέπει το νέο Μνημόνιο

Φυσικά, όλα τα παραπάνω "μαξιλάρια" δεν αρκούν για να κάνουν πιο υποφερτή την  επερχόμενη μείωση των συνταξιοδοτικών δαπανών , την οποία προβλέπει το νέο Μνημόνιο. Και αυτό γιατί προβλέπονται  μειώσεις 12,7% στις συνταξιοδοτικές δαπάνες επόμενα τέσσερα χρόνια, ξεκινώντας από φέτος.

Η πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν για τις κοινωνικές συνέπειες της συμφωνίας κυβέρνησης – δανειστών προβλέπονται περικοπές 1,9% του ΑΕΠ από το 2015 έως το 2018.

Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε κοντά 4 δισ. ευρώ, την ίδια στιγμή που οι συνταξιοδοτικές δαπάνες σε ετήσια βάση ανέρχονται πλέον σε 31,5 δισ. ευρώ.

-Μέχρι τέλος του 2015, πρέπει να έχουν περικοπεί 450 εκατ. ευρώ (-1,5%)

-Περίπου 1,8 δισ. ευρώ (-5,8%) πρέπει να περικοπεί το 2016

-Τα υπόλοιπα 1,75 δισ. ευρώ (-5,4%) θα πρέπει να περικοπεί το 2017 -18.

Συνεπώς οι ετήσιες δαπάνες της γενικής κυβέρνησης για συντάξεις πρέπει να πέσουν στα 27,5 δισ. ευρώ ή κατά 12,7%.

Μιλώντας χθες στο Real.fm ο νέος Υπουργός Εργασίας, κ. Γιώργος Κατρούγκαλος δήλωσε πως "αν χρειαστεί ψαλίδισμα, αυτό θα πέσει στις υψηλές συντάξεις", θεωρώντας ως "μικρές συντάξεις" όσες είναι "κάτω από 1000 ευρώ".

Σύμφωνα με υπηρεσιακά στελέχη του υπ. Εργασίας οι συνταξιούχοι που παίρνουν συντάξεις πάνω από 1000 ευρώ ανέρχονται σε 1 εκατομμύριο, δηλαδή αποτελούν το 40 -42% του συνολικού πλήθους των συνταξιούχων.