Η παραγωγικότητα της εργασίας στην Ελλάδα μειώθηκε το 2ο τρίμηνο του 2015, ενώ είναι "ανησυχητικό στοιχείο" η στασιμότητα του συγκεκριμένου δείκτη κατά τα τελευταία δύο χρόνια.

Αυτό επισημαίνει ο τομέας Οικονομικής Ανάλυσης & Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank στο τελευταίο εβδομαδιαίο δελτίο του. Το θέμα αυτό είχε αναδείξει με δημοσίευμα του το Capital.gr.

Η παραγωγικότητα της εργασίας (σ.σ. μέσο προϊόν ανά εργάτη ή εργατοώρα) αποτελεί μια μεταβλητή κλειδί για την πορεία της οικονομίας καθώς μας πληροφορεί για το βαθμό αποτελεσματικότητας της χρήσης του παραγωγικού συντελεστή της εργασίας, σημειώνουν οι αναλυτές της Eurobank.

Πιο συγκεκριμένα, από τη Eurobank σημειώνουν πως το πραγματικό προϊόν ανά ώρα εργασίας (ανά απασχολούμενο) μειώθηκε σε ετήσια βάση -0,10% (-0,60%) το 2ο τρίμηνο 2015.

Η παραγωγικότητα της εργασίας, είτε αυτή ορίζεται ως ο λόγος του πραγματικού προϊόντος (πραγματικό ΑΕΠ) ως προς τις συνολικές ώρες απασχόλησης είτε ως ο λόγος του πραγματικού προϊόντος ως προς το συνολικό αριθμό των απασχολούμενων, μειώθηκε σε ετήσια βάση το 2ο τρίμηνο 2015.

Με βάση τον ορισμό του πραγματικού προϊόντος ανά ώρα εργασίας η πτώση ήταν - 0,10% ενώ με βάση τον ορισμό του πραγματικού προϊόντος ανά απασχολούμενο η μείωση ήταν -0,60%.

Αυτές οι μεταβολές υποδηλώνουν ότι οι ώρες εργασίας ανά απασχολούμενο μειώθηκαν -0,50% για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα.

Το κρίσιμο ερώτημα το οποίο θα πρέπει να απαντήσουμε, σύμφωνα με τους οικονομικούς αναλυτές της Eurobank, δεν είναι μόνο το πόσες ώρες εργαζόμαστε αλλά το πόσο προϊόν ανά ώρα εργασίας συνεισφέρουμε στην οικονομία, δηλαδή ο βαθμός της παραγωγικότητάς μας. Είναι αυτό το στοιχείο που θα πρέπει να καθορίζει την απαίτησή μας για το προϊόν που παράγουμε και όχι άλλοι παράγοντες.

Στον αντίποδα των εξελίξεων σε Ιρλανδία, Ισπανία και Πορτογαλία

Aπό τη Eurobank, συγκρίνουν την πορεία της μεταβλητής της παραγωγικότητας της εργασίας από το 2ο τρίμηνο 2008 μέχρι και το 2ο τρίμηνο 2015 (σε όρους κινητού μέσου 4 τριμήνων) για τις οικονομίες της Ευρωζώνης της Ιρλανδίας, της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.

Στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας, διακρίνονται τρία στοιχεία: Πτώση κατά τη διάρκεια της περιόδου 2ο τρίμηνο 2008 – 4ο τρίμηνο 2011, στη συνέχεια άνοδος για ένα βραχύ χρονικό διάστημα (ενός έτους), και έπειτα στασιμότητα.

Η τελευταία παρατήρηση αποτελεί σοβαρό εμπόδιο για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, σημειώνεται.

Απαιτείται να διερευνηθούν οι λόγοι της μη ανάκαμψης της παραγωγικότητας της εργασίας και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση του εν λόγω προβλήματος. Η καθυστέρηση στην αποτελεσματική εφαρμογή των θεσμικών μεταρρυθμίσεων αποτελεί έναν από τους ερμηνευτικούς παράγοντες.

Για τις υπόλοιπες οικονομίες, σημειώνεται από τη Eurobank, αξιοσημείωτη είναι η σταθερή ανοδική πορεία που παρουσιάζει η παραγωγικότητα της εργασίας στην Ισπανία, στην Ιρλανδία (εκτός της περιόδου 3ο τρίμηνο 2012 – 2ο τρίμηνο 2013) και στην Πορτογαλία (μέχρι το 3ο τρίμηνο 2013).

Από την άλλη πλευρά τόσο το σύνολο της Ευρωζώνης όσο και η οικονομία της Πορτογαλίας (παράλληλα με αυτή της Ελλάδος) εμφανίζουν σημάδια στασιμότητας τα τελευταία δύο χρόνια. Το στοιχείο αυτό αποδεικνύει σε ένα βαθμό ότι η αύξηση της προσφοράς χρήματος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) χωρίς την παράλληλη εφαρμογή κατάλληλων θεσμικών μεταρρυθμίσεων με στόχο της ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας, δεν αρκεί για τη μετάβαση της οικονομίας της Ευρωζώνης σε ένα σταθερό μονοπάτι ανάπτυξης. Η επίδοση της οικονομίας της Ιαπωνίας τη δεκαετία του 1990 αποτελεί ένα παράδειγμα που επιβεβαιώνει το εν λόγω συλλογισμό, καταλήγουν οι αναλυτές της Eurobank.

Δημήτρης Κατσαγάνης