Της Δήμητρας Καδδά

Συνήθως οι εκλογές ήταν μία "νεκρή" περίοδος για πολλά πεδία του κυβερνητικού έργου, περιλαμβανομένων και των κοινοτικών κονδυλίων. Ωστόσο, αυτή τη φορά η κατάσταση είναι διαφορετική.

Σύμφωνα με εγκύκλιο της αρμόδιας αρχής πληρωμής του πρώτου ΕΣΠΑ (2007- 2013) επιχειρείται σαρωτικό ξεκαθάρισμα στα προγράμματα με στόχο μαζικές αιτήσεις πληρωμών αμέσως μετά τις εκλογές (24 Σεπτεμβρίου- 5 Οκτωβρίου). Το υπηρεσιακό… "τροχάδην" συνδέεται με πολύ κρίσιμα  εκκρεμή αιτήματα εισροών κονδυλίων 2,05 δισ. ευρώ  φέτος, αφού το αίτημα του υπηρεσιακού υπουργού Οικονομίας Ν. Χριστοδουλάκη περί παράτασης του προγράμματος ώστε να μην χαθούν πόροι φαίνεται ότι θα αξιολογηθεί από την Ε.Ε. μετά τις εκλογές αλλά και σε συνάρτηση με τις κινήσεις που θα γίνουν για την εφαρμογή και την αξιολόγηση του μνημονίου.

Τον Οκτώβριο και η βοήθεια Juncker

Το ίδιο ισχύει και για τις αποφάσεις για την προχρηματοδότηση των 2,5 δισ. ευρώ που προανήγγειλε ο κ.  Juncker τον Αύγουστο και περιλαμβάνονται στη συμφωνία για το 3ο Μνημόνιο. Όπως γίνεται σαφές στην εγκύκλιο για την Υποβολή αιτήσεων πληρωμών για τα Ε.Π ΕΣΠΑ 2007-2013 τα αιτήματα πληρωμών του Σεπτεμβρίου, αν και θεωρούνται καθοριστικά, θα γίνουν με το παλαιό καθεστώς.

Επισημαίνεται ότι δεν θα έρθει μέσα στο Σεπτέμβριο η εφαρμογή της απόφασης Juncker για προκαταβολή κονδυλίων του ΕΣΠΑ (για το πρώτο ΕΣΠΑ προβλέπεται  αναδρομική κάλυψη του 100% των έργων αντί για 95% σήμερα, αλλά και η ταχύτερη έλευση της αποπληρωμής  που κανονικά θα έπρεπε να έρθει μετά το 2017).

Έτσι, δίδεται η "εντολή" από τις υπηρεσίες, όσα έργα έχουν ποσοστό κάτω από το 95% να "τρέξουν" για να μην χαθούν κονδύλια. Απαιτείται όμως και στα έργα που έχουν υπερβεί το 95% να κάνουν δαπάνες με τις οποίες θα αντισταθμίσουν την προκαταβολή που έλαβαν στην αρχή της περιόδου (2007-2013) για να μπορέσουν να λάβουν την αποπληρωμή…

Ρυθμιστής ελλείμματος

Γίνεται σαφές στην εγκύκλιο ότι είναι καθοριστικής σημασίας τα αιτήματα του Σεπτεμβρίου αφού οι εισροές του ΕΣΠΑ λαμβάνονται υπόψη στη διαμόρφωση του ελλείμματος αλλά και διασφαλίζουν την εισροή εσόδων στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων "απαραίτητων για την ομαλή  χρηματοδότηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων".

Αναπτυξιακός νόμος και άλλες κρατικές ενισχύσεις

Αναδεικνύεται όμως και ένα ακόμη μέτωπο. Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, στον αναπτυξιακό νόμο και στις άλλες κρατικές ενισχύσεις (σ.σ. έργα προς ιδιώτες) οι προκαταβολές που ήταν επιλέξιμες έναντι εγγύησης, έχουν έναν όρο. Αν παρέλθει 3ετία χωρίς την πιστοποίηση άλλης δαπάνης, η προκαταβολή θεωρείται μη επιλέξιμη και αποσύρεται από την πιστοποίηση προς την ΕΕ.

Καλούνται οι φορείς να ξεκαθαρίσουν τα έργα ή να κάνουν δαπάνες. Ήδη το ξεκαθάρισμα αυτό έγινε για έργα έως 31/12/2011 (δηλαδή για προκαταβολές που έληξαν το 2014). Σημειώνεται ότι ο υπηρεσιακός ΥΠΟΙΚ έχει ήδη αναφερθεί σε δαπάνη 3 δισ. ευρώ του αναπτυξιακού νόμου που δεν έχει χρηματοδοτική κάλυψη.

Αυτό είναι όμως ένα μόνο μέτωπο. Το ΕΣΠΑ λήγει στο τέλος του έτους με (επιπλέον του αναπτυξιακού) υπερβάσεις δεσμεύσεων της τάξης των 6,3 δισ. ευρώ. Έτσι, συστάσεις δίδονται για μη επιλέξιμα έργα που πρέπει να ξεκαθαρίσουν, για δημοσιονομικές διορθώσεις, για μεταφορά κονδυλίων και για κάθε άλλη διαδικασία "εξυγίανσης" που είναι αναγκαία.

Πλέον, μάλιστα με την αύξηση της συγχρηματοδότησης από το 95% στο 100% η "δεξαμενή" των έργων που δεν έχουν χρηματοδοτική κάλυψη φέρεται ότι μεγαλώνει και το θέμα αυτό συζητήθηκε σύμφωνα  με πληροφορίες στις επαφές της ηγεσίας και των στελεχών του υπουργείου με κοινοτικά στελέχη.  Πλέον επιχειρείται τις επόμενες ημέρες το μεγαλύτερο δυνατό πακέτο αιτημάτων πληρωμής για να μειωθεί ο κίνδυνος αλλά και για να έρθουν ρευστά στο λογαριασμό των έργων που φέρεται να έχει και αυτός υποστεί "τριγμούς" από  το πρώτο εξάμηνο της απουσίας ρευστότητας.