του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Μετά από σχεδόν πέντε χρόνια «απραξίας» οι ελληνικές τράπεζες επιστρέφουν η μία μετά την άλλη στις αγορές κεφαλαίου και ενισχύουν τη ρευστότητά τους, εκμεταλλευόμενες τον «χορό» ρευστού που… έχει στηθεί στην Ευρώπη από επενδυτικά κεφάλαια που εγκαταλείπουν τις αναδυόμενες αγορές και αναζητούν αποδόσεις στην περιφέρεια.

Αποτέλεσμα της συγκεκριμένης εξέλιξης είναι τα επιτόκια δανεισμού να ακολουθούν μία σταθερά πτωτική πορεία το τελευταίο δίμηνο. Για του λόγου το αληθές, το επιτόκιο του τριετούς ομολόγου που εξέδωσε η Τρ. Πειραιώς στις 18 Μαρτίου, πριν, μάλιστα, την έξοδο του δημοσίου στις αγορές κεφαλαίου, διαμορφώθηκε στο 5%, ενώ η Alpha Bank στις 12 Ιουνίου άντλησε 500 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 3,5%. 

Πολλά άλλαξαν μέσα σε αυτούς τους δύο μήνες: η Ελλάδα επέστρεψε στις αγορές και οι τράπεζες προχώρησαν σε αυξήσεις κεφαλαίου συνολικού ύψους 8,3 δισ. ευρώ. Όμως, όπως αναφέρουν έμπειρα τραπεζικά στελέχη, η έξοδος των τραπεζών στις αγορές σε αυτή τη φάση μοιάζει περισσότερο με ένα «test drive», μία πρώτη δοκιμή. «Οι τράπεζες δοκιμάζουν… τα νερά πριν γίνουν ξανά τα ομόλογα μία από τις βασικές πηγές χρηματοδότησής τους», αναφέρουν. 

Σήμερα, το κόστος δανεισμού στην τριετία για τους εγχώριους πιστωτικούς ομίλους κυμαίνεται μεταξύ 3,5%-4%. Όταν στη λήξη τους, οι τράπεζες θελήσουν να ανανεώσουν τα εν λόγω ομόλογα, εκτιμάται ότι τα επιτόκια θα είναι πολύ χαμηλότερα. Και αυτό γιατί αναμένεται να έχουν επιλυθεί δύο πολύ σημαντικά ζητήματα για την ελληνική οικονομία και κατ’ επέκταση για τις τράπεζες. Το πρώτο είναι η αναδιάρθρωση του χρέους και το δεύτερο αφορά στην κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού της διετίας 2015-16. 

Η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται ήδη σε διαπραγματεύσεις για την εκ νέου αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους, το οποίο πλέον βρίσκεται κατά 80% υπό την κατοχή των κρατών μελών της Ευρωζώνης και των Κεντρικών Τραπεζών. Εκτιμάται ότι το θέμα θα έχει προχωρήσει μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. 

Από την άλλη, η κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού της διετίας 2015-16 είναι πιο σύνθετο ζήτημα. Το ΔΝΤ το τοποθετεί στα 12,5 δισ. ευρώ, ενώ η κυβέρνηση εξετάζει την έκδοση ομολόγου για να καλύψει μέρος του. Επίσης, δεν αποκλείεται να χρησιμοποιηθεί μέρος του κεφαλαιακού αποθέματος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, στην περίπτωση που είτε τα ευρωπαϊκά stress tests είναι «καθαρά» είτε οι τράπεζες καλύψουν ξανά από τις αγορές τα όποια κενά. 

Σύμφωνα με τα ίδια τραπεζικά στελέχη, η «προτίμηση» στις εκδόσεις τριετούς διάρκειας είναι πάρα πολύ λογική, καθώς αντικατοπτρίζει τις προσδοκίες για την επίλυση των δύο αυτών κρίσιμων ζητημάτων. Στον αντίποδα, το επιτόκιο των πενταετών ομολόγων για τις ελληνικές τράπεζες διαμορφώνεται στην παρούσα φάση στο 5%.

Μέσα στην τρέχουσα εβδομάδα η Eurobank αναμένεται να… κλείσει τον πρώτο κύκλο των τραπεζικών εκδόσεων με ένα τριετές ομόλογο ύψους 500 εκατ. ευρώ. Το επιτόκιο της έκδοσης αναμένεται να κυμανθεί στο ίδιο επίπεδο με το ομόλογο που εξέδωσε η Alpha Bank την περασμένη Πέμπτη, γύρω δηλαδή από το 3,5% και σίγουρα χαμηλότερα του 4%. Σημειώνεται ότι οι πρώτες εκτιμήσεις για την Alpha Bank τοποθετούσαν το επιτόκιο μεταξύ 3,75%-4%. 

Συνολικά οι τέσσερις «συστημικές» τράπεζες θα έχουν αντλήσει από τις αγορές κεφαλαίου μέσα σε διάστημα δύο μηνών μετά την έκδοση της Eurobank, 2,25 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, η Τρ. Πειραιώς βγήκε πρώτη, πριν μάλιστα από το δημόσιο, αντλώντας 500 εκατ. ευρώ στις 18/3 με επιτόκιο 5%. Η έκδοση υπερκαλύφθηκε κατά 6 φορές. 

Ακολούθησε η Εθνική, που είναι η μόνη τράπεζα που προχώρησε σε έκδοση πενταετούς ομολόγου καταφέρνοντας μάλιστα να κλειδώσει χαμηλότερο επιτόκιο από αυτό του δημοσίου. Σημειώνεται ότι η απόδοση του πενταετούς ομολόγου της ΕΤΕ διαμορφώθηκε στο 4,50% ενώ το τοκομερίδιο στο 4,375%. Η Εθνική ζήτησε 750 εκατ. ευρώ, με την έκδοση να υπερκαλύπτεται κατά περίπου τρεις φορές.