Του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Ραγδαίες φαίνεται πως είναι οι εξελίξεις στο... βαλκανικό τραπεζικό μέτωπο καθώς οι συζητήσεις μεταξύ των ελληνικών ομίλων για ανταλλαγές, συνεργασίες και συγχωνεύσεις έχουν ξεκινήσει και δεν αποκλείεται να γίνουν άμεσα οι πρώτες ουσιαστικές κινήσεις.

Υπό τη στενή παρακολούθηση της Τράπεζας της Ελλάδος και με το «πράσινο φως» της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DGCom), στο πλαίσιο της οριστικοποίησης των πενταετών σχεδίων αναδιάρθρωσης, τα deals που κυοφορούνται αυτό το διάστημα αναμένεται να έχουν άμεσο αντίκτυπο.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr, στο επίκεντρο των ζυμώσεων μεταξύ των ελληνικών ομίλων βρίσκονται οι αγορές της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, ενώ σε δεύτερο πλάνο εξετάζονται οι εναλλακτικές επιλογές για τις δραστηριότητες σε Αλβανία και Σερβία. Εξάλλου, στις τέσσερις αυτές αγορές έχουν παρουσία, σε κάποιες μάλιστα ισχυρή, και οι τέσσερις “συστημικές” τράπεζες.

Σε αυτό το πλαίσιο, η αγορά που αποτελεί το “μήλον της έριδος” τουλάχιστον για τις τρεις συστημικές τράπεζες, είναι η Ρουμανία, καθώς εκτιμάται ότι η ανάκαμψη της ρουμανικής οικονομίας μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα επωφελής. Η οικονομία της Ρουμανίας εμφάνιζε για αρκετά χρόνια σημαντική πιστωτική επέκταση, με αποτέλεσμα δεκάδες ξένες τράπεζες να επενδύσουν στη χώρα. Σήμερα, η Ρουμανία ανακάμπτει, με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ να κάνουν λόγο για ανάπτυξη 2,2% το 2014.

Στην παραδουνάβια χώρα, οι ελληνικές τράπεζες διαθέτουν πιστωτικά ιδρύματα που έχουν εδραιωθεί, κατέχοντας σοβαρά μερίδια αγοράς που φτάνουν συνολικά το 15%. Alpha Bank, Εθνική, Πειραιώς και Eurobank επένδυσαν την περασμένη δεκαετία σε μια προσπάθεια να επεκταθούν και να ελέγξουν μία αγορά 20 εκατομμυρίων ανθρώπων.

Σήμερα, υπό την πίεση της DGCom για απομόχλευση, εκτιμάται ότι στη Ρουμανία θα μείνει μόνο ένας ή το πολύ δύο παίκτες. Τραπεζικές πηγές αναφέρουν ότι η Alpha Bank δεν επιθυμεί να αποχωρήσει από την αγορά, ενώ η Τρ. Πειραιώς βρίσκεται ήδη σε επαφές με την Eurobank για την απόκτηση της θυγατρικής της Bancpost. Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι η Τρ. Πειραιώς προτίθεται να προσφέρει σε αντάλλαγμα τη θυγατρική της στη Βουλγαρία.

Το δίλημμα για τις τράπεζες είναι, μεταξύ άλλων, το εξής: να αποχωρήσουν από μία συγκριτικά “χειρότερη” αγορά στην οποία διαθέτουν όμως “καλύτερη” τράπεζα, αλλά με μικρότερο μέγεθος ή να παραμείνουν σε περιοχές που έχουν καλύτερες προοπτικές αλλά λιγότερο επιτυχημένη τράπεζα;

Την ίδια ώρα, η Eurobank βρίσκεται, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, σε συζητήσεις με ξένο επενδυτή για την πώληση της θυγατρικής της στην Ουκρανία “PJSC Universal Bank”. Σημειώνεται ότι η Eurobank δραστηριοποιείται στη χώρα του πρώην ανατολικού μπλοκ από το 2007, όταν αγόρασε την μεσαίου μεγέθους τράπεζα με έδρα την πόλη Lviv.

Υπενθυμίζεται δε, ότι η Eurobank έχει ξεκινήσει εδώ και δύο χρόνια την απομόχλευση, επικεντρώνοντας σε συγκεκριμένες αγορές. Έτσι, τον Απρίλιο του 2012 ολοκλήρωσε την πώληση των δραστηριοτήτων της στην Πολωνία (70% της Polbank) έναντι 900 εκατ. ευρώ στην Raiffeisen Bank International, ενώ μέσα στο ίδιο έτος πούλησε στην Burgan Bank του Κουβέιτ την τουρκική θυγατρική Tekfen έναντι 273 εκατ. ευρώ.

Στην ουσία, αν η Eurobank καταλήξει σε συμφωνία για την πώληση της ουκρανικής τράπεζας και “διαλέξει” μεταξύ της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, τότε θα έχει ολοκληρώσει το μεγαλύτερο μέρος του σχεδίου της, αφού η άλλη ισχυρή της παρουσία είναι στη Σερβία.

Όσοι γνωρίζουν τις προσπάθειες που έγιναν στο παρελθόν για την επέκταση των ελληνικών ομίλων  στην περιοχή, από την Τουρκία μέχρι την Ουκρανία και από τα Σκόπια μέχρι την Πολωνία, σήμερα αναρωτιούνται αν υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο για το μέλλον των ελληνικών τραπεζών στα Βαλκάνια.

“Είναι προφανές ότι στο σημείο που βρισκόμαστε οι τράπεζες τα βρίσκουν καλύτερα μεταξύ τους και δεν χρειάζονται... χείρα βοηθείας για να αλλάξουν πρόσωπο στην περιοχή, καθώς γνωρίζουν πολύ καλά τα συμφέροντά τους και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των αγορών που λειτουργούν”, σημειώνει με νόημα ανώτερο τραπεζικό στέλεχος.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μπορεί η DGCom να έχει θέσει τους όρους του παιχνιδιού, όμως από τη στιγμή που δεν υπάρχει η δυνατότητα πώλησης θυγατρικών σε επίπεδα τιμών που να οδηγούν σε κεφαλαιακό όφελος, παρέχεται η δυνατότητα να σχεδιάσουν πιο ελεύθερα τη στρατηγική τους.