Του Γιιώργου Δημητρομανωλάκη

Σε κατακόρυφη αύξηση στις χορηγήσεις δανείων στην Ανατολική Ευρώπη ποντάρουν οι ελληνικές τράπεζες για να αυξήσουν τα έσοδα και τα κέρδη τους. Ξεκινούν όμως την... κούρσα με μειονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών τους. Αν και έχουν επενδύσει τα τελευταία χρόνια πάνω από 10 δισ. ευρώ σε αγορές όπως αυτές της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας, της Σερβίας, της Πολωνίας, της Ουκρανίας, της Τουρκίας και της Αιγύπτου, εντούτοις τα μερίδια αγοράς των ελληνικών τραπεζών υστερούν σημαντικά έναντι των μεγάλων τραπεζών της Δυτικής Ευρώπης που έχουν εξαγοράσει τράπεζες στην περιοχή.

Οι τραπεζίτες πιστεύουν ότι στα επόμενα χρόνια ο δανεισμός στις χώρες αυτές θα εκτιναχθεί στα ύψη, καθώς:

* Τα περιθώρια δανεισμού των κατοίκων των χωρών αυτών είναι ιδιαίτερα υψηλά, δεδομένου ότι ο δανεισμός των ιδιωτών ως ποσοστό του ΑΕΠ βρίσκεται κατά μέσο όρο στο 10% του ΑΕΠ έναντι 54,3% στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

* Οι τιμές των ακινήτων βρίσκονται σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα και αναμένεται να εκτιναχτούν στα ύψη τα επόμενα χρόνια. "Οι περισσότερες χώρες της Βαλκανικής (Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία-Μαυροβούνιο), η Τουρκία, η Αίγυπτος και η Πολωνία είναι απέραντα εργοτάξια. Η ζήτηση είναι μεγάλη, με αποτέλεσμα η αξία της γης να ανεβαίνει συνεχώς", λένε τραπεζίτες και κατασκευαστές που δραστηριοποιούνται στις χώρες αυτές.

Προκειμένου να προλάβουν το τρένο οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών έχουν επιδοθεί σε αγώνα δρόμου. Ενδυναμώνουν συνεχώς το ανθρώπινο δυναμικό στα τμήματα καταναλωτικής και στεγαστικής πίστης και ανοίγουν υποκαταστήματα στις χώρες αυτές. Εάν η Εθνική εξαγοράσει την CEC τότε μόνο στη Ρουμανία θα έχει πάνω από 1.450 υποκαταστήματα. Επιπροσθέτως μέσα στο 2006 σχεδιάζει να ανοίξει 36 νέα καταστήματα στη Βουλγαρία, 20 στη Ρουμανία και 40 στη Σερβία.

Η Eurobank -όπως εκτιμά η διοίκησή της- έως το τέλος του χρόνου θα έχει συνολικά 700 υποκαταστήματα στην περιοχή, ενώ και η Alpha Bank σχεδιάζει να ανοίξει 260 νέα καταστήματα έως το 2008.

Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Eurοbank, κ. Νίκο Νανόπουλο, οι προοπτικές ανάπτυξης των τραπεζικών εργασιών στις χώρες αυτές είναι μεγάλες, καθώς βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού τομέα. Ο δανεισμός των νοικοκυριών δεν ξεπερνά στη Ρουμανία το 7,7% επί του ΑΕΠ της χώρας, στη Βουλγαρία το 14,8%, στη Σερβία το 10,1%, στην Πολωνία το 11,9%, στην Τουρκία το 10% και στην Ουκρανία το 7,8%. Ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ενωση ανέρχεται στο 54,3%.

Η κτηματαγορά στις περισσότερες από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου αναπτύσσεται ραγδαία. Μάλιστα οι ελληνικές τράπεζες υπολογίζουν ότι τα επόμενα πέντε χρόνια θα πωληθούν στο Βουκουρέστι περί τις 270.000 κατοικίες. Στο Βουκουρέστι και στη Σόφια η αξία των διαμερισμάτων στις καλές περιοχές έχει σημειώσει άνοδο κατά 20% τον τελευταίο χρόνο. Όσον αφορά τις αποδόσεις των ακινήτων σε όλες αυτές τις χώρες, υπολογίζονται κατά μέσον όρο σε 12%-15%, με τα εμπορικά ακίνητα να προσφέρουν τις υψηλότερες.

Ζήτηση εκδηλώνεται και από το εξωτερικό για παραθεριστική ή μόνιμη κατοικία. Μάλιστα η Πειραιώς μέσω του υποκαταστήματός της στο Λονδίνο έχει αρχίσει να δίνει στεγαστικά δάνεια σε Βρετανούς για αγορές σε Βουλγαρία και Ελλάδα. Σύμφωνα με το γενικό διευθυντή της τράπεζας στο Λονδίνο, κ. Γιάννη Κυριακόπουλο, το 2006 στη Βουλγαρία οι τουρίστες θα υπερβούν τους 400.000 και αυτό λειτουργεί υπέρ της αύξησης της ζήτησης για παραθεριστική κατοικία.