Της Δήμητρας Καδδά
Στο 10% του ΑΕΠ, ήτοι στα 19,4 δισ. ευρώ, έκλεισε το έλλειμμα του 2012 σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε σήμερα η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Τα στοιχεία που εστάλησαν χθες στην Eurostat, σύμφωνα με τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) δείχνουν ότι χωρίς την κεφαλαιακή στήριξη προς την Αγροτική Τράπεζα το έλλειμμα διαμορφώνεται στο 6% του ΑΕΠ, χαμηλότερα από το στόχο που είχε τεθεί στον προϋπολογισμό του ίδιου έτους και ήταν 6,6% του ΑΕΠ.
Επισημαίνεται οι κανονισμοί της Eurostat προβλέπουν ότι εντάσσονται στο έλλειμμα και κεφαλαιακές ενισχύσεις προς τις τράπεζες και προσμετρούνται στις διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Ως εκ τούτου το έλλειμμα του 2012 θα έχει 2 τιμές, μία χωρίς τις κεφαλαιακές ενισχύσεις προς την ΑΤΕ και μια με αυτές. Ομοίως το 2013, θα καταγραφούν τα ποσά που θα δώσει το ΤΧΣ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Ωστόσο η ίδια πηγή διευκρινίζει ότι στο μνημόνιο για τον υπολογισμό του ελλείμματος δεν προσμετρούνται αυτές οι κεφαλαιακές ενισχύσεις και δεν επηρεάζουν το ύψος των μέτρων.
Σε κάθε περίπτωση η ουσία είναι ότι οι ενισχύσεις αυτές καταγράφονται στο έλλειμμα τώρα και στο διηνεκές. Με άλλα λόγια καθιστούν ακόμη πιο δύσκολο και μακρύ το δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει η Ελλάδα έως ότου να μειώσει το έλλειμμά της κάτω του 3% του ΑΕΠ, όπως ορίζουν οι κοινοτικοί κανόνες.
Αναλυτικά η ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ αναφέρει τα εξής:
H Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοινώνει τα δημοσιονομικά στοιχεία των ετών 2009-2012 καταρτίστηκαν στα πλαίσια της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος (ΔΥΕ) για την πρώτη κοινοποίηση του 2013 και υποβλήθηκαν, σε εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Ελλάδας, στη Eurostat κατ’ εφαρμογή του Κοινοτικού Κανονισμού (EC) 479/2009, όπως τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό (EC) 679/2010.
Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία από τις πηγές, το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης για το 2012 εκτιμάται στα 19,4 δισ. ευρώ (10% επί του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος), ενώ το ενοποιημένο χρέος της Γενικής Κυβέρνησης στο τέλος του 2012 ανήλθε στα 303,9 δισ. ευρώ (156,9% επί του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος).
Ο πίνακας 1 παρακάτω παρουσιάζει τα κύρια αποτελέσματα της περιόδου 2009-2012.
Πίνακας 1: Αναφορά ελλείμματος / πλεονάσματος, επίπεδο χρέους και παροχή σχετικών στοιχείων
Στοιχεία σε εκατομμύρια Ευρώ
|
ΕΣΛ 95 κωδικοί
|
2009
|
2010
|
2011
|
20121
|
Έλλειμμα (-)/ Πλεόνασμα (+)
|
ΔΥΕ B.9
|
|
|
|
|
Γενική Κυβέρνηση
|
S.13
|
-36127
|
-23719
|
-19834
|
-19360
|
Κεντρική Κυβέρνηση
|
S.1311
|
-35504
|
-26189
|
-18825
|
-17774
|
Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης
|
S.1313
|
-84
|
-569
|
517
|
647
|
Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης
|
S.1314
|
-539
|
3039
|
-1526
|
-2233
|
Ενοποιημένο χρέος Γενικής Κυβέρνησης
|
|
|
|
|
|
Ονομαστικές τιμές στο τέλος κάθε έτους
|
|
299685
|
329515
|
355172
|
303918
|
Ανά κατηγορία:
|
|
|
|
|
|
Διαθέσιμα και καταθέσεις
|
AF.2
|
1477
|
1005
|
820
|
774
|
Χρεόγραφα εκτός μετοχών, μη συμπεριλαμβανομένων
χρηματοπιστωτικών παραγώγων
|
AF.33
|
253622
|
253433
|
251998
|
93614
|
Βραχυπρόθεσμα
|
AF.331
|
10820
|
9121
|
11844
|
16516
|
Μακροπρόθεσμα
|
AF.332
|
242802
|
244312
|
240154
|
77098
|
Δάνεια
|
AF.4
|
44586
|
75077
|
102354
|
209530
|
Βραχυπρόθεσμα
|
AF.41
|
1514
|
2765
|
2619
|
2207
|
Μακροπρόθεσμα
|
AF.42
|
43072
|
72312
|
99735
|
207323
|
Δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης για:
|
|
|
|
|
|
Ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου
|
P.51
|
7256
|
5038
|
3565
|
3495
|
Τόκους (ενοποιημένους) κατά ΔΥΕ
|
ΔΥΕ D.41
|
11975
|
12855
|
14887
|
9661
|
Τόκους (ενοποιημένους) κατά ΕΣΛ 95
|
D.41 (έξοδα)
|
11917
|
13193
|
15016
|
9723
|
Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν σε αγοραίες τιμές
|
B.1*g
|
231081
|
222151
|
208532
|
193749
|
Έλλειμμα (-) / Πλεόνασμα (+)ως % του ΑΕΠ
|
|
-15,6
|
-10,7
|
-9,5
|
-10,0
|
Ενοποιημένο χρέος Γενικής Κυβέρνησης ως % του ΑΕΠ
|
|
129,7
|
148,3
|
170,3
|
156,9
|
1/ Τα στοιχεία του 2012 είναι προσωρινά.
|
|
|
|
|
|
Ο πίνακας 2 κατωτέρω, παρουσιάζει την εξέλιξη την περίοδο 2009-2012 του ΑΕΠ, των εσόδων, των δαπανών, του ελλείμματος και του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης.
Πίνακας 2: ΑΕΠ , Έσοδα, Δαπάνες, Έλλειμμα, Χρέος Γενικής Κυβέρνησης
|
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
ΑΕΠ
|
(εκατ. ευρώ )
|
231081
|
222151
|
208532
|
193749
|
Έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (-) / Πλεόνασμα (+)
ΔΥΕ B.9
|
(εκατ. ευρώ)
|
-36127
|
-23719
|
-19834
|
-19360
|
|
(% του ΑΕΠ)
|
-15,6
|
-10,7
|
-9,5
|
-10,0
|
Πρωτογενές έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (-) / Πλεόνασμα (+)1/
|
(εκατ. ευρώ)
|
-24152
|
-10864
|
-4947
|
-9699
|
(% του ΑΕΠ)
|
-10,5
|
-4,9
|
-2,4
|
-5,0
|
Δαπάνες Γενικής Κυβέρνησης
|
(εκατ. ευρώ)
|
124671
|
114289
|
108068
|
106084
|
|
(% του ΑΕΠ)
|
54,0
|
51,5
|
51,8
|
54,8
|
Έσοδα Γενικής Κυβέρνησης
|
(εκατ. ευρώ)
|
88602
|
90232
|
88105
|
86662
|
|
(% του ΑΕΠ)
|
38,3
|
40,6
|
42,3
|
44,7
|
Χρέος Γενικής Κυβέρνησης2/
|
(εκατ. ευρώ)
|
299685
|
329515
|
355172
|
303918
|
|
(% του ΑΕΠ)
|
129,7
|
148,3
|
170,3
|
156,9
|
Η κρατική υποστήριξη για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και η επίπτωση της στο έλλειμμα/ πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης
Ο Πίνακας 3 παρουσιάζει την επίπτωση της υποστήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από όλες τις παρεμβάσεις του κράτους κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, στο έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης.
Το 2012, αυτή ανήλθε σε 7734 εκατομμύρια ευρώ. Στο ποσό αυτό συμπεριλαμβάνονται οι συνεχιζόμενες δαπάνες / έσοδα που σχετίζονται με τις παρεμβάσεις από το 2008, επιπρόσθετα από τις νέες δαπάνες/έσοδα που ανέκυψαν το έτος 2012. Ως μέρος των τελευταίων αυτών, το 2012 η Γενική Κυβέρνηση, μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), πραγματοποίησε κεφαλαιακές μεταβιβάσεις ύψους 8429 εκατομμύρια για την εξυγίανση των τραπεζών.
Πίνακας 3: Επίπτωση της υποστήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στο έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης
Έτος
|
|
Έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (-)
|
Επίπτωση της υποστήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στο έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης
|
Έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης χωρίς την επίπτωση της υποστήριξης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων
|
2009
|
(εκατ. Ευρώ)
|
-36127
|
373
|
-36500
|
(% του ΑΕΠ)
|
-15,6%
|
0,2%
|
-15,8%
|
2010
|
(εκατ. Ευρώ)
|
-23719
|
960
|
-24679
|
(% του ΑΕΠ)
|
-10,7%
|
0,4%
|
-11,1%
|
2011
|
(εκατ. Ευρώ)
|
-19834
|
622
|
-20456
|
(% του ΑΕΠ)
|
-9,5%
|
0,3%
|
-9,8%
|
2012
|
(εκατ. Ευρώ)
|
-19360
|
-7734
|
-11626
|
(% του ΑΕΠ)
|
-10,0%
|
-4,0%
|
-6,0%
|
Για τα έτη 2009-2011, η υποστήριξη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων είχε θετική επίπτωση στο ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης. Αυτό οφείλεται στο ότι οι δεδουλευμένες αμοιβές που προκύπτουν από τις εγγυήσεις του διατραπεζικού δανεισμού και του συστήματος ομολογιακών δανείων, καθώς και τα έσοδα από τις προνομιούχες μετοχές των τραπεζών, ήταν υψηλότερα από τις δεδουλευμένες δαπάνες. Εν αντιθέσει, το 2012 η δαπάνη της υποστήριξης ήταν μεγαλύτερο από τα έσοδα.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η καταγραφή (σε δεδουλευμένη βάση) των κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από το ΤΧΣ για την εξυγίανση των τραπεζών είναι προσωρινή και υπόκειται σε αναθεώρηση. Η δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων του ΤΧΣ για το έτος 2012 σύμφωνα με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα (IAS), όταν λάβει χώρα, μπορεί να παρέχει την εύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων των υπό εκκαθάριση τραπεζών, η οποία θα καταγραφεί ως έσοδο κεφαλαιακής μεταβίβασης και ως εκ τούτου θα μειώσει το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης.
Δράσεις για τη διασφάλιση της ποιότητας των στοιχείων.
Τα δημοσιονομικά στοιχεία που καταρτίστηκαν στο πλαίσιο της πρώτης κοινοποίησης Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος (ΔΥΕ) του 2013 και αναφέρονται εδώ είναι σε πλήρη συμφωνία με τους κανόνες του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών—ΕΣΛ 95 (ESA 95). Από την τελευταία κοινοποίηση ΔΥΕ (τον Οκτώβριο του 2012), υπήρξε συνεχής επικοινωνία και στενή συνεργασία μεταξύ της Eurostat και της ΕΛΣΤΑΤ, συμπεριλαμβανομένης σε αυτό το πλαίσιο, της αποστολής της Eurostat στην Αθήνα το Μάρτιο του 2013, σε συνέπεια με τους κανονισμούς (ΕΚ) 479/2009 και 679/2010. Η καθοδήγηση της Eurostat έχει ζητηθεί ρητά σε όλους τους κρίσιμους τομείς της κατάρτισης των στοιχείων της ΔΥΕ. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της περιόδου από την τελευταία κοινοποίηση ΔΥΕ, η ΕΛΣΤΑΤ έχει λάβει σε τακτική βάση συμβουλές από εξωτερικό τεχνικό εμπειρογνώμονα.
Όσον αφορά το Μητρώο των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί για την κατάρτιση των τρεχόντων στοιχείων της ΔΥΕ, αυτό έχει ελαφρώς διαφοροποιηθεί έναντι εκείνου που χρησιμοποιήθηκε στην κοινοποίηση της ΔΥΕ Οκτωβρίου 2012. Στη βάση της τακτικής εργασίας για τη διατήρηση του Μητρώου ενημερωμένου και συνεπούς με την εξέλιξη της περιμέτρου της Γενικής Κυβέρνησης, μεταξύ Οκτωβρίου 2012 και Δεκεμβρίου 2012: ένας νέος φορέας περιλήφθηκε στον υποτομέα Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ) (S. 1314), ένας άλλος διαγράφηκε από τον ίδιο υποτομέα, δεδομένου ότι συγχωνεύθηκε με έναν υπάρχοντα φορέα, και ένας φορέας που στο παρελθόν ταξινομούνταν στον υποτομέα Νομικών Προσώπων και Δημοσίων Επιχειρήσεων (S.1311.2) επαναταξινομήθηκε στον υποτομέα των Δημόσιων Νοσοκομείων (S 1314).
Μεταβολές μεταξύ των κοινοποιήσεων ΔΥΕ του Οκτωβρίου 2012 και του Απριλίου 2013
Ο πίνακας 4 κατωτέρω παρουσιάζει τις αναθεωρήσεις στα δεδομένα ελλείμματος και χρέους, ως ποσοστών του ΑΕΠ, μεταξύ των κοινοποιήσεων ΔΥΕ Οκτωβρίου 2012 και Απριλίου 2013.
Πίνακας 3: Μεταβολές των δεδομένων μεταξύ Απριλίου 2013 και Οκτωβρίου 2012
|
2009
|
2010
|
2011
|
Απρίλιος 2013
|
|
|
|
Πλεόνασμα (+)/ Έλλειμμα (-) ως % του ΑΕΠ
|
-15,6
|
-10,7
|
-9,5
|
Χρέος ως % του ΑΕΠ
|
129,7
|
148,3
|
170,3
|
Οκτώβριος 2012
|
|
|
|
Πλεόνασμα (+) / Έλλειμμα (-) ως % του ΑΕΠ
|
-15,6
|
-10,7
|
-9,4
|
Χρέος ως % του ΑΕΠ
|
129,7
|
148,3
|
170,6
|
Μεταβολή (Απρ 2013 –Οκτ 2012)
|
|
|
|
Πλεόνασμα (+)/ Έλλειμμα(-) ως % του ΑΕΠ
|
0,0
|
0,0
|
-0,1
|
Χρέος ως % του ΑΕΠ
|
0,0
|
0,0
|
-0,3
|
Οι διαφορές μεταξύ των δύο κοινοποιήσεων για το έτος οφείλονται κυρίως στους παρακάτω λόγους:
‘Έλλειμμα: Επικαιροποιημένη καταγραφή για τις πληρωτέες υποχρεώσεις.
Χρέος: Νέα δεδομένα που σχετίζονται με το ενδοκυβερνητικό χρέος των ΟΚΑ.