Του Χάρη Φλουδόπουλου

Σε σαφώς χαμηλότερες τιμές από εκείνες που είχαν προϋπολογιστεί αρχικά, αναμένεται να πουληθούν τα πρώτα δικαιώματα εκπομπής ρύπων στην αυριανή πρώτη τακτική δημοπρασία που θα διενεργηθεί στο χρηματιστήριο. Και μπορεί σε πρώτη ανάγνωση οι χαμηλότερες τιμές να δημιουργούν απογοήτευση σε όσους προσδοκούσαν οικονομικές ανάσες (ΔΕΣΜΗΕ και πράσινο ταμείο) ωστόσο το «discount» που έχει προκύψει, συνιστά ευκαιρία για αρκετούς ενδιαφερόμενους, στους οποίους δίνεται η δυνατότητα να αγοράσουν δικαιώματα σε εξαιρετικά συμφέρουσες τιμές. 

Είναι χαρακτηριστικό ότι εάν οι δημοπρασίες γίνονταν ένα μήνα πριν, οι τιμές όπως φαίνεται και από τη διακύμανση στο European Energy Exchange θα ήταν αρκετά υψηλότερες. Συγκεκριμένα στις 31 Μαΐου οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής είχαν καταγράψει υψηλό έτους στα 16,84 ευρώ ο τόνος. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΥΠΕΚΑ έχει κάνει υπολογισμούς για πώληση των δικαιωμάτων με μέση τιμή στα 15 ευρώ ο τόνος. Εδώ και ένα μήνα η εικόνα έχει ανατραπεί πλήρως και οι τιμές των δικαιωμάτων στο EEX βρέθηκαν στις αρχές της εβδομάδας σε χαμηλό έτους, (12,82 ευρώ ο τόνος τη Δευτέρα) ενώ χθες τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων έκλεισαν στα 13,36 ευρώ ο τόνος.

Οι «μνηστήρες» 

Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, εκτιμάται ότι ενδιαφέρον για αγορές δικαιωμάτων στην αυριανή δημοπρασία θα εκδηλωθεί κυρίως από εταιρείες του τομέα ηλεκτρισμού. Κίνητρο για αυτές τις εταιρείες είναι το γεγονός ότι από το 2013 και μετά η ηλεκτροπαραγωγή θα πάψει να λαμβάνει δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων και άρα οι αγορές που γίνονται σήμερα, ουσιαστικά δημιουργούν «stock» σε χαμηλότερες τιμές. 

Ο μεγαλύτερος παραγωγός, με πολλές «ρυπογόνες» μονάδες λιγνίτη, είναι η ΔΕΗ και άρα θεωρείται ότι πιθανότατα θα εκδηλώσει ενδιαφέρον για αγορές είτε αύριο είτε στις επόμενες δημοπρασίες. Αξίζει να τονιστεί ότι σύμφωνα με τα αποτελέσματα του α΄ τριμήνου η ΔΕΗ, έχει ήδη προχωρήσει στους τρεις πρώτους μήνες του έτους σε αγορές δικαιωμάτων ύψους 11,528 εκατ. ευρώ. Εκτός όμως από τη ΔΕΗ, ενδιαφέρον για τα δικαιώματα εκπομπής είναι πιθανόν να εκδηλωθεί και από τους τρεις ανεξάρτητους ηλεκτροπαραγωγούς, δηλαδή την Protergia (όμιλος Μυτιληναίου), την Elpedison (Ελ.Πε. Edison) και την Ήρων (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – GdF Suez). Μπορεί οι εταιρείες αυτές να μη χρησιμοποιούν λιγνίτη, για τον οποίο απαιτούνται σχεδόν τετραπλάσια δικαιώματα (1390 κιλά ανά μεγαβατώρα έναντι 375 κιλών ανά μεγαβατώρα) ωστόσο χρειάζονται και εκείνες μικρότερες ποσότητες. 

Σε αντίθεση με τους ηλεκτροπαραγωγούς οι υπόλοιπες βαριές βιομηχανίες που συμμετέχουν υποχρεωτικά στο σύστημα εμπορίας ρύπων, θα συνεχίσουν να λαμβάνουν δωρεάν κατανομές και άρα δεν «πιέζονται» άμεσα για αγορές δικαιωμάτων, ενώ ήδη εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της συρρίκνωσης των δραστηριοτήτων τους, δημιουργούν stock αδιάθετων δικαιωμάτων. Στην κατηγορία αυτή εκτιμάται ότι εμπίπτουν κυρίως οι βιομηχανίες μετάλλων, οι χαλυβουργίες και οι βιομηχανίες τσιμέντων (ΑΓΕΤ, Τιτάν, Χάλυψ).