Του Χάρη Φλουδόπουλου

Μια ετερόκλητη συμμαχία που ξεκινά από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και φτάνει μέχρι τα κυκλώματα που εκμεταλλεύονται το υφιστάμενο καθεστώς ανομίας και πλουτίζουν από τη νοθεία και το λαθρεμπόριο, έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να βάλει μπλόκο σε όποια προσπάθεια έχει κατά καιρούς ξεκινήσει για να επιτραπεί η πετρελαιοκίνηση και στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Στην πραγματικότητα το μεγαλύτερο πρόβλημα για την εισαγωγή της πετρελαιοκίνησης, είναι ο φόβος της νοθείας και της πρόσμειξης του νέου σύγχρονου diesel υψηλών προδιαγραφών Euro5 με πετρέλαιο θέρμανσης ή ναυτιλιακό καύσιμο που μετατρέπει τα ντιζελοκίνητα οχήματα σε κινητές εστίες ρύπανσης.

«Ήδη εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα έχουμε αποφασίσει να θέσουμε το θέμα του λαθρεμπορίου και της νοθείας στην κορυφή της ατζέντας μας» τονίζουν πηγές του κλάδου των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών, που επισημαίνουν μάλιστα ότι υπάρχει για πρώτη φορά συνεργασία μεταξύ πρατηριούχων, εταιρειών, διυλιστηρίων αλλά και του κράτους για την καταπολέμηση του φαινομένου των «πειραγμένων» αντλιών. Στην περίπτωση όμως της πετρελαιοκίνησης το πρόβλημα είναι πιο σύνθετο, ενώ μεγάλο μερίδιο της αγοράς ποντάρει στις εξαγγελίες περί εξίσωσης του φόρου στα πετρέλαια κίνησης και θέρμανσης για να εκλείψει το κίνητρο της νοθείας και να ανοίξει ο δρόμος για την άρση της απαγόρευσης της πετρελαιοκίνησης στα αστικά κέντρα.

Νοθεία

Προ δυσάρεστων εκπλήξεων έχουν συχνά βρεθεί όσοι έχουν κατά καιρούς βάλει πετρέλαιο κίνησης σε κινητήρες πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων σύγχρονης τεχνολογίας Euro5. Με βάση τις συγκεκριμένες προδιαγραφές το diesel έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο, εξαιρετικά περιορισμένες εκπομπές διοξειδίου, μικροσωματιδίων, δηλαδή εμφανίζει τις ίδιες εκπομπές ρύπων με τη βενζίνη.

Ωστόσο στην ελληνική αγορά αποτελεί κοινό μυστικό ότι η νοθεία και οι προσμείξεις στο diesel κίνησης είναι ευρύτατα διαδεδομένες. Αρκεί να θυμίσουμε παλαιότερες μελέτες του Πολυτεχνείου σύμφωνα με τις οποίες η νοθεία στο ντίζελ φτάνει το 30 έως το 40%. Τι σημαίνει αυτό; Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΠΕ, κ. Ι. Κωστόπουλος, είχε προσδιορίσει τις απώλειες φόρων από τη νοθεία και το λαθρεμπόριο σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο. Στην περίπτωση της πετρελαιοκίνησης, η ανικανότητα του κράτους να βάλει τάξη στο χάος της αγοράς, οδηγεί στην πράξη και σε μπλοκάρισμα της πετρελαιοκίνησης στα αστικά κέντρα. Και αυτό διότι μπορεί το diesel προδιαγραφών Euro 5 και από το 2013 το ακόμη πιο αυστηρό Euro 6, να μην οδηγούν σε περιβαλλοντική επιβάρυνση, σε σύγκριση με τη βενζίνη, ωστόσο η πρόσμειξή του με πετρέλαια θέρμανσης ή ακόμη και ναυτιλιακά μετατρέπει τα οχήματα σε κινητές εστίες ρύπανσης.

Φυσικά οι τζίροι γύρω από το λαθρεμπόριο και τη νοθεία στο diesel είναι τεράστιοι, ενώ με τις τιμές των καυσίμων να βρίσκονται στα ύψη τα κέρδη, άρα και το κίνητρο, είναι ακόμη μεγαλύτερο.

Διυλιστήρια

Κατά καιρούς είχε διατυπωθεί η άποψη ότι η πετρελαιοκίνηση δεν επιτρέπεται στα αστικά κέντρα διότι τα ελληνικά διυλιστήρια παράγουν χαμηλής ποιότητας diesel που δεν ανταποκρίνεται στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Αυτό το επιχείρημα δεν ισχύει για τη Motor Oil, ενώ από το 2012 και τα ΕΛΠΕ με την ολοκλήρωση της μετατροπής του διυλιστηρίου της Ελευσίνας, με την γιγαντιαία επένδυση που ξεπερνά σε αξία το 1 δισ. θα μπορεί να καλύψει τις εσωτερικές ανάγκες της αγοράς.

Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, η εξέλιξη διαφόρων τύπων αμόλυβδης βενζίνης εξακολουθεί να βρίσκεται στην «πρώτη γραμμή», καθώς τα περιθώρια κέρδους είναι πολύ υψηλά, σε αντίθεση με το πετρέλαιο κίνησης στο οποίο το κέρδος είναι πολύ χαμηλό.

Περιβαλλοντικές οργανώσεις

Παρότι το μνημόνιο προβλέπει εξίσωση του ΕΦΚ στα πετρέλαια κίνησης και θέρμανσης, αφαιρώντας μέρος του κινήτρου για τη νοθεία (καθώς το μέτρο δεν ακουμπά το ναυτιλιακό), οι περιβαλλοντικές οργανώσεις συνεχίζουν να αντιδρούν. Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση της Greenpeace ότι η άρση της απαγόρευσης θα προκαλέσει ραγδαία αύξηση των εκπομπών οξειδίων του αζώτου και κατά συνέπεια έξαρση του φωτοχημικού νέφους και των συγκεντρώσεων όζοντος κατά τους θερινούς μήνες. Στον αντίποδα πάντως η υπουργός περιβάλλοντος Τ. Μπιρμπίλη δεν έχει τηρήσει δογματική στάση και αντιτείνει ότι θα πρέπει να υπάρξουν μετρήσεις.

Η Greenpeace, επιμένει πάντως ότι ακόμη και με τα αυστηρότερα όρια του Euro5 το diesel έχει χειρότερες επιδόσεις εκπομπών σε σύγκριση με τους βενζινοκινητήρες.

Σύμφωνα πάντως με αναλύσεις που έχουν γίνει στο παρελθόν, η απελευθέρωση της πετρελαιοκίνησης σε Αττική και Θεσσαλονίκη θα αποτελέσει μέτρο τόνωσης των πωλήσεων και θα ενισχύσει και τα φορολογικά έσοδα κυρίως εξαιτίας του λόγου ότι τα αυτοκίνητα diesel είναι υψηλότερου κυβισμού.