Του Χάρη Φλουδόπουλου

Ο επενδυτικός Γολγοθάς των ΑΠΕ στο «αμαρτωλό» κομμάτι της διασύνδεσης των έργων με το δίκτυο, περιγράφεται με γλαφυρό τρόπο από τους ίδιους τους επενδυτές, οι οποίοι συμμετείχαν στη διαβούλευση που πραγματοποίησε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Στο πλαίσιο λοιπόν της προσπάθειας της ΡΑΕ να μπουν κανόνες και να υπάρχει καλύτερη διαφάνεια στις συναλλαγές και τις αιτήσεις που υποβάλουν οι ενδιαφερόμενοι να συνδέσουν έργα ΑΠΕ με το δίκτυο, η ανεξάρτητη αρχή δημοσιοποίησε το περιεχόμενο των επιστολών που έφτασαν σε αυτήν. Και όπως φαίνεται από τα όσα περιγράφονται, οι «ιστορίες επενδυτικής τρέλας» στην Ελλάδα, δε σταματούν να... εκπλήσσουν.

Ιδιώτες

Μεταξύ των 21 επιστολών που δημοσιοποίηθηκαν περιλαμβάνονται αρκετές παρεμβάσεις μεμονωμένων ιδιωτών ή εταιρειών που περιγράφουν τις εμπειρίες τους:

* Ο κ. Βασίλης Νικολετόπουλος της εταιρείας Natural Resources GP, επισημαίνει ότι εκκρεμούν για πάνω από δύο χρόνια αιτήσεις επενδύσεων σε μικρούς υδροηλεκτρικούς σταθμούς. Συγκεκριμένα αναφέρει έργο που εκκρεμεί από τον Αύγουστο του 2008 και για το οποίο εκδόθηκε προσωρινή έγκριση περιβαλλοντικών όρων το Δεκέμβριο του 2010! Οι επενδύσεις στα μικρά υδροηλεκτρικά παραμένουν αιχμάλωτες, αναφέρει ο κ. Νικολετόπουλος καθώς αναμένεται εγκύκλιος που προς στιγμήν ήρθε στο φως της δημοσιότητας ως ΚΥΑ και δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί ή υπογραφεί. Ωστόσο για τις επενδύσεις ελοχεύει ο κίνδυνος ματαίωσης της υπαγωγής σε αναπτυξιακούς νόμους, αναφέρει.

* Ο κ. Θ. Καραβάς από την Εύβοια, αναφέρεται στην κατάθεση αιτήσεων σύνδεσης στο Αλιβέρι στις 10 Φεβρουαρίου, όπου οι πρώτοι 9 εκ των 80 αναμενόντων στη σειρά από το απόγευμα της προηγούμενης ημέρας κατέλαβαν όλη τη διαθέσιμη ισχύ των 2,4 MW, με αποτέλεσμα οι υπόλοιποι ενδιαφερόμενοι να λάβουν αριθμό πρωτοκόλλου ως υπεράριθμοί, καθώς οι πρώτοι κατέθεσαν πολλαπλές αιτήσεις με σχετικές εξουσιοδοτήσεις.

* Και ο κ. Σάββας Σάββας αναφέρεται στην αίτηση που κατέθεσε στο πρακτορείο της Χαλκίδας στις 10 Φεβρουαρίου για φ/β στους Ωρεούς Εύβοιας. Συνολικά έγιναν δεκτές 94 αιτήσεις 7.5MW με την καταβολή παραβόλου (το όριο συμπληρώθηκε από τις πρώτες 80) και οι υπόλοιπες 120 κατατέθηκαν με αριθμό πρωτοκόλλου, καθώς υπήρχαν ενδιαφερόμενοι που περίμεναν από το προηγούμενο βράδυ.

* Οι δύο επιστολές που καταγγέλλουν τις υπηρεσίες της Εύβοιας δεν είναι και οι μόνες καθώς ακόμη δύο επιστολές αναφέρονται στα προβλήματα και τις περίεργες διαδικασίες του Φεβρουαρίου. 

* Η εταιρεία Eco Energia επισημαίνει ότι δεν υπάρχει διαφάνεια ως προς τη διαθέσιμη ισχύ απορρόφησης των δικτύων της ΔΕΗ και οι υποψήφιοι επενδυτές δεν γνωρίζουν τις περιοχές όπου υπάρχει διαθέσιμο δίκτυο. Επίσης οι χρέωσεις των συνδέσεων είναι υπερβολικά υψηλές και για φ/β 100KW και τρεις κολώνες ζητούνται 16.500 ευρώ συν ΦΠΑ, χωρίς ανάλυση κόστους. Δεν υπάρχει διαφάνεια ως προς τη σειρά προτεραιότητας των αιτήσεων σύνδεσης, δεν εξετάζονται εναλλακτικά οικονομικότερες οδεύσεις της γραμμής σύνδεσης.

* Ο κ. Κ. Φαϊτατζόγλου, αναφέρεται σε δύο εμπειρίες του σε έργα στην Κω και στη Σάμο. Στην Κω η αίτηση κατατέθηκε στις 14 Οκτωβρίου και η απάντηση δόθηκε 2,5 μήνες μετά στις 29 Δεκεμβρίου, μια μέρα προτού ο διευθυντής της ΔΕΗ (που απαιτείται να υπογράψει τη σύμβαση σύνδεσης) αναχωρήσει για άδεια 4 εβδομάδων. Στη Σάμο, υπήρξαν διχογνωμίες ως προς το κόστος της διασύνδεσης ενώ ο αρμόδιος υπάλληλος της ΔΕΗ προέτρεψε να μην προχωρήσει η επένδυση γιατί δεν είναι βιώσιμη. Από αρχικό προϋπολογισμό 30 χιλιάδων, στη διατύπωση όρων σύνδεσης το κόστος έπεσε στα 27.669 ευρώ και τέλος μετά από παράπονα στην περιφέρεια το κόστος έπεσε στα 20538,31 ευρώ για έργο 70KW. 

* Συμμετέχων στη διαβούλευση που θέλησε να τηρήσει την ανωνυμία του αναφέρει ότι τα αρμόδια τμήματα ΔΕΗ σταματούν να δέχονται αιτήματα χωρίς καμία προειδοποίηση. Όσον αφορά τα δικαιολογητικά, παρόλο που αναφέρονται ξεκάθαρα στην εκάστοτε αίτηση, πολλά τμήματα ζητάνε διαφορετικά δικαιολογητικά. Για παράδειγμα στη ΔΕΗ ΛΑΡΙΣΑΣ: ζητούνται επικυρωμένα Συμβόλαια και όχι απλά αντίγραφα. Όταν τέθηκε ερώτημα στη ΔΕΗ Λάρισας δεν ήταν καθόλου διατεθειμένοι να τεκμηριώσουν αυτήν την απαίτησή τους επικαλούμενοι το νομικό τμήμα της ΔΕΗ Λάρισας (έχει κάθε τμήμα ΔΕΗ δικό του νομικό τμήμα;). Μετά από επικοινωνία με τα κεντρικά της ΔΕΗ η μόνη απάντηση που υπήρξε ήταν ότι δεν μπορούν να κριθούν συνάδελφοι γι’ αυτήν τους την απαίτηση. ΔΕΗ ΚΑΒΑΛΑΣ: ζητούνται υπογεγραμμένα με σφραγίδα και υπογραφή μηχανικού τα εργοστασιακά έγγραφα (data sheets) του εξοπλισμού. Ο ίδιος συμμετέχων αναφέρει ότι στα μη διασυνδεδεμένα νησιά δημιουργήθηκαν λίστες προτεραιότητας πριν ξεκινήσει η παραλαβή αιτήσεων. 

* Πως εγγυάται η ΔΕΗ την πλήρη αμεροληψία στη προτεραιότητα των όρων σύνδεσης, όταν και η ΔΕΗ είναι η ίδια παραγωγός, υπάρχει σοβαρό ασυμβίβαστο αναφέρει στην επιστολή της η εταιρεία Voltera.

Φορείς

Εκτός όμως από τους μεμονωμένους επενδυτές ή εταιρείες στη διαβούλευση συμμετείχαν και οι φορείς της αγοράς:

Ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών, μεταξύ άλλων επισημαίνει στην παρέμβασή του ότι δεν υπάρχει διαφάνεια ως προς τις τεχνικές προδιαγραφές, τις δυνατότητες απορρόφησης των δικτύων. Επιπλέον, στην περίπτωση των οικιακών φωτοβολταϊκών (<10 kWp), ο ΣΕΦ τονίζει ότι τα κόστη σύνδεσης είναι απαράδεκτα υψηλά (μέσοι όροι σύνδεσης 800 € + ΦΠΑ για μονοφασική σύνδεση και 1.000 € +ΦΠΑ για τριφασική). Τα ποσά αυτά είναι 2-3 φορές υψηλότερα από τα αντίστοιχα που ισχύουν, για παράδειγμα, στη Γερμανία και θα πρέπει να μειωθούν άμεσα, λέει χαρακτηριστικά.

Δεν υπάρχει διαθέσιμη ενιαία, επαρκής και αξιόπιστη πληροφορία για την κατάσταση των ηλεκτρικών δικτύων αναφορικά με την ικανότητά τους να απορροφήσουν την ισχύ των σταθμών ΑΠΕ καθώς και την κατάσταση σε σχέση με τις υφιστάμενες αιτήσεις (στοιχεία αιτήσεων που έχουν υποβληθεί, εγκριθεί ή απορριφθεί) αναφέρει μεταξύ άλλων ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτροπαραγωγή ΑΠΕ (ΕΣΗΑΠΕ).

Τέλος η  ΕΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Επιστημονική Επιτροπή Αιολικής Ενέργειας) μεταξύ άλλων προτείνει για να παρακαμφθούν τα προβλήματα να υπάρχει έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση ως προς τυχόν δυνατότητα του επενδυτή να επιλέγει εργολάβο της προτίμησής του για την υλοποίηση των έργων σύνδεσης. Επίσης η ΕΛΕΤΑΕΝ τονίζει ότι πρέπει να αποσαφηνιστούν οι διαδικασίες παραλαβής και ενεργοποίησης όταν ο παραγωγός επιλέγει να διατηρήσει στην ιδιοκτησία του το έργο σύνδεσης.