Της Νένας Μαλλιάρα

Με όχημα ομόλογα τρίτων χωρών, και κυρίως τουρκικά, ξεκίνησε το σταδιακό άνοιγμα της διατραπεζικής αγοράς για τις ελληνικές τράπεζες.

Καθώς οι ξένες τράπεζες εντοπίζουν το πρόβλημα δανεισμού των ελληνικών τραπεζών στο «wrong way risk», δηλαδή στην «λάθος» εξασφάλιση που παρέχουν στους δανειστές και που δεν είναι άλλη από το ανεπιθύμητο ρίσκο του ελληνικού Δημοσίου (ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο), τα χαρτοφυλάκια των ομολόγων χωρών της ΝΑ Ευρώπης είναι εκείνα που «άνοιξαν» δειλά την πόρτα της διατραπεζικής αγοράς.

Όπως αναφέρουν στελέχη τραπεζών, πρόκειται για χαρτοφυλάκια που δεν ξεπερνούν τα 5 - 6 δισ. ευρώ και τα οποία δεν μπορούν, βεβαίως, να λύσουν το πρόβλημα της χρηματοδότησης των τραπεζών. Από αυτά, μάλιστα, ξεχωρίζουν τα ομόλογα Τουρκίας, τα οποία λόγω πιστοληπτικής αξιολόγησης γίνονται εύκολα αποδεκτά ως εξασφάλιση για την παροχή ρευστότητας από τις ξένες τράπεζες. Σημειώνεται ότι τουρκικά ομόλογα, ύψους 2,5 δισ. ευρώ, κατέχει στο χαρτοφυλάκιό της η Εθνική Τράπεζα.

Ρευστότητα 500 εκατ. ευρώ με χρήση ομολόγων ξένων χωρών που έχει στο χαρτοφυλάκιό της, άντλησε η Eurobank, η οποία ανακοίνωσε χθες ότι πραγματοποίησε και την πρώτη συναλλαγή χρηματοδότησης ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου από ελληνική τράπεζα στη διεθνή διατραπεζική αγορά, αντλώντας επιπλέον 300 εκατ. ευρώ. Η χρηματοδότηση έγινε με διατραπεζικό επιτόκιο euribor συν περιθώριο (spread) χαμηλότερο των 200 μονάδων βάσης και η διάρκειά της είναι διετής.

Όπως επισημαίνουν στελέχη της αγοράς, η αποκατάσταση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών μέσω δανεισμού από τη διατραπεζική θα απαιτήσει αρκετούς μήνες και, το τελικό ζητούμενο θα είναι να κοπεί ο «ομφάλιος λώρος» με την ΕΚΤ. Αυτό θα επιτευχθεί μόνο εφόσον οι ελληνικές τράπεζες θα μπορέσουν να ξαναδανειστούν με ενέχυρο ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου και να ξαναβγούν με φθηνά επιτόκια στην αγορά των repos (σημειώνεται ότι μόλις ένα χρόνο πριν, μέσω repos οι ελληνικές τράπεζες δανείζονταν φθηνότερα από το 1% της EKT).

Τα ίδια στελέχη σημειώνουν, πάντως, ότι το κλίμα έχει βελτιωθεί αισθητά και οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να κάνουν λόγο για επάνοδο στη διατραπεζική πολύ νωρίτερα από τις τράπεζες της Ουγγαρίας (μόλις 4 – 5 μήνες μετά την υπογραφή του Μνημονίου με το ΔΝΤ).

Σε ό,τι αφορά μάλιστα τη δυνατότητα δανεισμού της Εθνικής Τράπεζας, εκτιμούν ότι μπορεί να δανειστεί από τη διατραπεζική 5 – 10 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη του έτους έναντι δανεισμού 2,5 δισ. ευρώ που είχε στις 30/6/2010 και 4 δισ. ευρώ ένα χρόνο πριν. Σημάδι της θετικής αυτής εξέλιξης αναμένεται να είναι η ανανέωση repos 1,8 δισ. ευρώ που έχει η Εθνική με μεγάλη ξένη τράπεζα και το οποίο λήγει τον ερχόμενο μήνα.

Σημειώνεται ότι βάσει του ενημερωτικού δελτίου για την πρόσφατη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, ο όμιλος της Εθνικής Τράπεζας διαθέτει «εφεδρεία» ομολόγων και δανείων 20 δισ. ευρώ, τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει ως εξασφαλίσεις για την άντληση ρευστότητας από τις αγορές. Ειδικότερα, μπορεί να εκδώσει καλυμμένες ομολογίες 6 δισ. ευρώ, να προχωρήσει σε τιτλοποιήσεις δανείων 6,1 δισ. ευρώ και να ενεχυριάσει ομόλογα 8,8 δισ. ευρώ.

Ο δανεισμός της Εθνικής από την ΕΚΤ ανερχόταν στα 22,3 δισ. ευρώ στα τέλη Αυγούστου και είχε συναφθεί έναντι ενεχύρων αξίας 30 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ένα χρόνο πριν ο δανεισμός της τράπεζας από την ΕΚΤ διαμορφωνόταν στα 12,3 δισ. ευρώ από μόλις 2,4 δισ. ευρώ το 2008.