Της Νένας Μαλλιάρα

Και στις θυγατρικές εξωτερικού των ελληνικών τραπεζών μεταφέρεται η προσπάθεια μείωσης του κόστους άντλησης καταθέσεων και ενίσχυσης της ρευστότητας που προέρχεται από καταθέσεις πελατών.

Η «μάχη» των καταθέσεων στις χώρες των Βαλκανίων επιχειρείται πλέον και δια μέσου των χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη (EBRD), καθώς οι ελληνικές τράπεζες αναζητούν τρόπους χρηματοδότησης των τοπικών εργασιών τους, χωρίς να επιβαρύνονται οι μητρικές τράπεζες στην Ελλάδα.

Την εβδομάδα αυτή, δύο ελληνικές τράπεζες, η Eurobank και η Τράπεζα Πειραιώς προχώρησαν στη σύναψη δανειακών συμβάσεων με την EBRD προκειμένου να δανειστούν κεφάλαια τα οποία θα διοχετεύσουν κατόπιν στους πελάτες τους, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλες τράπεζες.

Ειδικότερα, η Eurobank  υπέγραψε τρεις δανειακές συμβάσεις συνολικού ύψους 230 εκατ. ευρώ με τις θυγατρικές τράπεζες του ομίλου στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και τη Σερβία (συγκεκριμένα, η Bancpost Ρουμανίας θα λάβει 95 εκατ.  ευρώ, η Eurobank EFG Bulgaria  (Postbank) 75 εκατ. ευρώ και η  Eurobank EFG  Beograd  60 εκατ. ευρώ).

Οσο για την Τράπεζα Πειραιώς, η συμφωνία της με την EBRD αφορά την παροχή πιστωτικών γραμμών, συνολικού ύψους 200 εκατ. ευρώ προς τις θυγατρικές του ομίλου στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και την Αλβανία (ειδικότερα, η Piraeus Bank Romania θα λάβει 90 εκατ. ευρώ, η Piraeus Bank Bulgaria 70 εκατ. ευρώ και η Tirana Bank 40 εκατ. ευρώ).

Ο προφανής λόγος των συμβάσεων με την EBRD είναι η απόκτηση κεφαλαίων με ευνοϊκούς όρους από τις ελληνικές τράπεζες προκειμένου να χρηματοδοτήσουν τις επιχειρήσεις – πελάτες τους στις χώρες αυτές.

Ωστόσο, μέσω της άντλησης κεφαλαίων από την EBRD, οι ελληνικές τράπεζες επιχειρούν να αποκαταστήσουν την αδυναμία διοχέτευσης ρευστότητας στις θυγατρικές εξωτερικού από τις μητρικές στην Ελλάδα. 

Η παρατεταμένη ένδεια ρευστότητας για τις τράπεζες στην ελληνική αγορά σε συνδυασμό με τις εκροές καταθέσεων που αγγίζουν τα 26 δισ. ευρώ από την αρχή του έτους, έχουν βάλει φρένο στη χρηματοδότηση των θυγατρικών εξωτερικού με κεφάλαια από τις μητρικές. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, από την αρχή κιόλας της κρίσης, οι ελληνικές τράπεζες είχαν δεσμευτεί ότι θα συνεχίσουν να στηρίζουν τις θυγατρικές τους στις χώρες της περιοχής. 

Σημειώνεται ότι στις αγορές αυτές η πιστωτική επέκταση συνολικά, αλλά και από τις ελληνικές τράπεζες, είχε ακολουθήσει αλματώδεις ρυθμούς, με αποτέλεσμα οι χρηματοδοτήσεις να ξεπερνούν σημαντικά τις καταθέσεις. 

Για τις ελληνικές τράπεζες ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις στις χώρες των Βαλκανίων είχε διαμορφωθεί γύρω στο 120%, δημιουργώντας σοβαρούς κινδύνους για τη σταθερότητά τους.

Όταν η εγχώρια κρίση υποχρέωσε τις ελληνικές τράπεζες να μειώσουν δραστικά τη χρηματοδότηση των δανείων στη ΝΑ Ευρώπη από κεφάλαια των μητρικών στην Ελλάδα, αναγκάστηκαν να πληρώνουν πολύ ακριβά επιτόκια καταθέσεων ώστε να προσελκύσουν τις ντόπιες καταθέσεις.  

Ετσι, αυτή τη στιγμή στη ΝΑ Ευρώπη οι ελληνικές τράπεζες επιχειρούν αφενός να μειώσουν τον δείκτη δανείων προς καταθέσεις και αφετέρου να ρίξουν το κόστος άντλησης καταθέσεων, κατεβάζοντας τα επιτόκια των καταθετικών λογαριασμών.