Της Νένας Μαλλιάρα

Με τη συμμετοχή ενδεχομένως και των τεσσάρων μεγάλων ελληνικών τραπεζών θα διεξαχθούν τα πανευρωπαϊκά stress tests στις τράπεζες μέσα στον μήνα. 

Πέραν της Εθνικής Τράπεζας και της Eurobank, εφόσον το Κολέγιο των Εθνικών Εποπτικών Αρχών της Ε.Ε. θεωρήσει σκόπιμο να επεκταθούν οι έλεγχοι αντοχής σε 100 ή 150 ευρωπαϊκές τράπεζες, τότε στη διαδικασία του Ιουλίου θα συμμετάσχουν επίσης η Alpha Bank και η Τράπεζα Πειραιώς. 

Στόχος του ενιαίου πανευρωπαϊκού stress test είναι να δοκιμαστούν οι αντοχές τραπεζών με διασυνοριακή παρουσία κάτω από σενάρια ακραίων συνθηκών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε συστημικό κίνδυνο το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος έχει επισημάνει πρόσφατα ότι οι ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων συνθηκών δείχνουν ότι τα κεφάλαια των ελληνικών τραπεζών επαρκούν πλήρως ώστε να καλύψουν πιθανή διάβρωση της κεφαλαιακής τους βάσης συνεπεία της κρίσης. Σημειώνεται ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα εισήλθε στην κρίση με δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 12%, ενώ την ίδια περίοδο είχε πλεονάζοντα κεφάλαια 10 δισ. ευρώ που του παρείχαν δίχτυ ασφαλείας.

Εν τω μεταξύ, ενώ στην Ευρώπη επικρατεί διχογνωμία για το εάν τα αποτελέσματα των stress tests του Ιουλίου πρέπει να δημοσιοποιηθούν ή όχι, την προηγούμενη εβδομάδα τρεις γερμανικές τράπεζες, οι Deutsche Bank, Commerzbank και Bayerische Landesbank έδωσαν στη γερμανική επιτροπή κεφαλαιαγοράς τα αποτελέσματα των ελέγχων που διενήργησαν, ανακοινώνοντας ότι πέρασαν με επιτυχία τα stress tests. Οι τρεις τράπεζες διενήργησαν τα stress tests με βάση στοιχεία Απριλίου και προβλέψεις για οικονομική ύφεση και αύξηση της ανεργίας, χωρίς να συνυπολογίζουν την επίπτωση στα χαρτοφυλάκιά τους από το ενδεχόμενο χρεοκοπίας μιας χώρας-μέλους της Ε.Ε. Οι κεφαλαιακοί δείκτες των τριών τραπεζών διατηρήθηκαν άνω του 6% με βάση αυτές τις προβλέψεις.

Στην εγχώρια αγορά και σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή ελληνικών τραπεζών στα πανευρωπαϊκά τεστ «κοπώσεως», κρίσιμος είναι ο τρόπος με τον οποίο θα αποτιμηθούν τα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου που κατέχουν στα χαρτοφυλάκιά τους οι τράπεζες. Όπως είναι ευνόητο, διαφορετική επίπτωση θα έχει στην εικόνα των αποτελεσμάτων των stress tests το να αποτιμηθούν τα ομόλογα σε τιμές κτήσης από το να αποτιμηθούν σε τρέχουσες τιμές, όπως επίσης διαφορετική θα είναι η εικόνα βάσει του haircut που θα αποφασιστεί.

Εν τω μεταξύ, μέσα στην εβδομάδα, ή το αργότερο την επόμενη, αναμένεται να ψηφιστεί και το νομοσχέδιο για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Στελέχη ελληνικών τραπεζών επισημαίνουν ότι με τα 10 δισ. ευρώ του Ταμείου δημιουργείται μία βάση ιδίων κεφαλαίων για τις ελληνικές τράπεζες της τάξεως των 43 δισ. ευρώ, με την οποία ο δείκτης βασικών εποπτικών κεφαλαίων διαμορφώνεται στο 14,3%.

Πρόκειται, όπως αναφέρουν τα ίδια στελέχη, για εξαιρετικά υψηλό δείκτη που δείχνει ότι τα κεφάλαια του ΤΧΣ δεν είναι στην πράξη αναγκαία στις ελληνικές τράπεζες. Ωστόσο, εάν μία τράπεζα οφείλει για δικούς της στρατηγικούς λόγους εξυγίανσης να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου και αυτή δεν μπορεί να καλυφθεί από τους μετόχους, τότε η προσφυγή στο Ταμείο αποτελεί μία λύση. 

Περίπτωση τέτοιας τράπεζας είναι η Αγροτική, η οποία πρέπει να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου για την πλήρη εξυγίανσή της. Δεδομένου όμως ότι το Δημόσιο ελέγχει κατά 77% την τράπεζα και στην παρούσα φάση είναι προφανές ότι δεν θα μπορούσε να καλύψει την αύξηση στο ποσοστό που του αναλογεί, η προσφυγή της ATEbank στο ΤΧΣ προβάλει ως νομοτελειακή επιλογή.