Η κυβέρνηση βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι. Αντίθετα όμως από όσα αρκετοί αναμένουν ή φοβούνται, το διακύβευμα δεν αφορά μια ακόμη πολιτική διαχείριση προσώπων δια ανασχηματισμού. Είναι το αν διαθέτει πλέον το απαραίτητο πολιτικό κεφάλαιο για να πείσει την κοινωνία ότι μπορεί πράγματι να επανεκκινήσει ουσιαστικά και επί του πρακτέου το κράτος, την οικονομία και κυρίως να κερδίσει και πάλι την εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντί της. Σε διαφορετική περίπτωση, οι εξελίξεις δεν θα είναι απλώς μεγάλες, αλλά ενδεχομένως και ανεξέλεγκτες. Διότι αν η κυβέρνηση Μητσοτάκη χάσει αυτό το κρίσιμο στοίχημα, τότε η κεντροδεξιά δεν θα κινδυνέψει απλά με μια εκλογική ήττα, αλλά θα βρεθεί αντιμέτωπη με το σύνδρομο της αποδρομής και τον πολιτικό εκτροχιασμό, αντίστοιχα με εκείνα που ήδη πλήρωσε ακριβά η αριστερά και ο ΣΥΡΙΖΑ. Οπότε και, προφανώς, θα ανοίξει ο πραγματικός δρόμος για την θριαμβευτική επιστροφή της αυταρχικότητας και του… αντισυστημισμού.

Θα ήταν συνετό όσοι εντός της ΝΔ θεωρούν πως η φθορά του Κυριάκου Μητσοτάκη τους ευνοεί, να συνειδητοποιήσουν εγκαίρως ότι πριονίζουν το ίδιο κλαδί πάνω στο οποίο κάθονται. Η ιστορία έχει διδάξει ότι, όταν το δέντρο πέσει, κανένας από όσους βρίσκονται πάνω του δεν μένει ανέγγιχτος. Όσο για τις πολιτικές "γκρίνιες" και τις φιλοδοξίες εκείνων που αδημονούν να ράψουν υπουργικό κουστούμι, καλό θα ήταν να αντιληφθούν ότι μπορεί τελικά να μη δουν ξανά ούτε καν την πόρτα του Κοινοβουλίου, αν η κατάσταση συνεχιστεί όπως μέχρι σήμερα.

Αν ωστόσο δούμε ψύχραιμα το θέμα, δεν υπάρχει ούτε ένα ιστορικό προηγούμενο στην πρόσφατη ελληνική πολιτική σκηνή που να καταδεικνύει ότι ένας ανασχηματισμός υπήρξε αρκετός για να λύσει πολιτικά προβλήματα τέτοιου μεγέθους. Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε δοκιμάσει επανειλημμένα το τέχνασμα, χρησιμοποιώντας εντυπωσιακές λέξεις όπως "σαρωτικός", "δομικός" και "αναδόμηση", χωρίς όμως να κατορθώσει ποτέ να αναστρέψει το κλίμα. Αντίθετα, οι περισσότεροι από τους ανασχηματισμούς κατέληγαν σε μια ανούσια ανακύκλωση προσώπων που τελικά επέτεινε τη φθορά.

Είναι επομένως ξεκάθαρο ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης οφείλει να κάνει ένα σημαντικό βήμα πέρα από τα καθιερωμένα. Να επιλέξει πρόσωπα όχι απλώς νέα ως προς την ηλικία, αλλά κυρίως ως προς τη νοοτροπία και την αντίληψη για το τι σημαίνει πολιτική και διακυβέρνηση μιας χώρας που βρίσκεται σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και απαιτητικό διεθνές περιβάλλον. Η Ελλάδα σήμερα δεν μπορεί πλέον να πορεύεται με την παλιά λογική των "ισορροπιών". Η εποχή απαιτεί πολιτικούς με πραγματική αίσθηση ευθύνης και διάθεση για ουσιαστικές αλλαγές, χωρίς συμβιβασμούς με τον λαϊκισμό και την παλαιοκομματική νοοτροπία.

Και εδώ ακριβώς βρίσκεται η ουσία του ζητήματος. Ο λαϊκισμός, που οι περισσότεροι βιάστηκαν να θεωρήσουν ότι ηττήθηκε οριστικά στις πλατείες των "αγανακτισμένων", έχει επιστρέψει με μεγαλύτερη ορμή, έχοντας διδαχθεί από τα λάθη της πρώτης προσπάθειας. Και επιστρέφει αποφασισμένος όχι απλώς να πάρει τη ρεβάνς, αλλά να παρασύρει μαζί του μια ολόκληρη χώρα στο χάος, στην αστάθεια και την οικονομική καταστροφή, με μόνο κριτήριο να εκδικηθεί όσους θεωρεί εχθρούς του. Αυτή είναι η πραγματική μάχη που δίνεται σήμερα, και όχι αν κάποιος βουλευτής της επαρχίας θα προλάβει να βρεθεί για λίγους μήνες σε υπουργικό θώκο.

Φυσικά, ο ανασχηματισμός είναι απαραίτητος. Όχι όμως ως πανάκεια, αλλά ως μέρος μιας συνολικής και απόλυτα αναγκαίας προσπάθειας επανεκκίνησης της κυβέρνησης και του κράτους. Το κρίσιμο στοιχείο για την κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν είναι να μετακινήσει απλώς ονόματα και χαρτοφυλάκια, αλλά να επανακτήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, που κλονίζεται επικίνδυνα. Να δείξει έμπρακτα ότι αντιλαμβάνεται τι διακυβεύεται και ότι μπορεί να ηγηθεί αποτελεσματικά της χώρας σε αυτή τη νέα εποχή.

Επειδή, είναι ηλίου φαεινότερο, η επιστροφή Τραμπ στον Λευκό Οίκο δημιουργεί νέες προκλήσεις και ένα περιβάλλον εντελώς διαφορετικό από όσα έχουμε συνηθίσει. Σε αυτό το περιβάλλον, οι έννοιες της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευρωπαϊκής συνοχής τίθενται ξανά υπό αμφισβήτηση, με την Ελλάδα να βρίσκεται στο επίκεντρο των νέων γεωπολιτικών δεδομένων που δημιουργούνται. Αυτή η νέα πραγματικότητα δεν ευνοεί την Ελλάδα, ούτε τις αξίες της Ευρώπης όπως τις γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Και ακριβώς γι’ αυτόν το λόγο, η χώρα έχει απόλυτη ανάγκη μια ισχυρή και στιβαρή κυβέρνηση που θα αποδείξει ότι μπορεί να διαχειριστεί την κρίση και να εξασφαλίσει την πολιτική και οικονομική σταθερότητα που απαιτείται.

Οι λαϊκιστές μπορεί να φαντάζονται ότι έχουν πλέον ευνοϊκό άνεμο στα πανιά τους λόγω Τραμπ. Ωστόσο, κάνουν λάθος. Η χώρα έχει αποδείξει επανειλημμένα ότι διαθέτει ισχυρά αντισώματα. Η δύναμη που έφερε τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην εξουσία εξακολουθεί να υπάρχει. Αυτή η ίδια δύναμη μπορεί να τον διατηρήσει στην κυβέρνηση, αρκεί να αποδείξει και ο ίδιος ότι δεν θα υποκύψει σε μοιρολατρικές διαθέσεις, ότι κατανοεί πλήρως το μήνυμα που έλαβε από την κοινωνία και ότι εξακολουθεί να διαπνέεται από το ίδιο όραμα που τον οδήγησε αρχικά να ηγηθεί της ΝΔ και κατόπιν της χώρας. Ο επικείμενος ανασχηματισμός θα είναι μια καλή αρχή. Αρκεί να μη μείνει μόνο στην επικοινωνία και τα προσχήματα, αλλά να σηματοδοτήσει πράγματι μια νέα εποχή, μια πραγματική επανεκκίνηση για τη χώρα. Γιατί, αν αυτή η επανεκκίνηση δεν πραγματοποιηθεί, δύσκολα θα υπάρξουν… τρίτες ευκαιρίες στην δεδομένη συγκυρία.

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr