Η ελληνική πολιτική σκηνή βρίσκεται εδώ και μήνες σε φάση αναταράξεων και ανακατατάξεων, καθώς οι δημοσκοπήσεις και εξελίξεις δείχνουν σαφείς αλλαγές στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων και στις εσωτερικές δυναμικές των τριών κύριων πολιτικών κομμάτων. Η Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να προετοιμάζονται για το γεγονός πως οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν εν μέσω εσωτερικών κλυδωνισμών, αλλά και έντονου πολιτικού ανταγωνισμού.

Η Νέα Δημοκρατία, υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη, εξακολουθεί να κατέχει την πρώτη θέση στις δημοσκοπήσεις με ποσοστά που βρίσκονται στην περιοχή του 27-30%. Παρά την ολοκάθαρη κυριαρχία της, η κυβέρνηση προφανώς αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις. Κυρίως λόγω της αυξανόμενης δυσαρέσκειας των πολιτών, η οποία πηγάζει από την ακρίβεια και τα ζητήματα που αφορούν τη μετανάστευση. Οι πολίτες δυσπιστούν για την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης στη διαχείριση αυτών και ορισμένων άλλων  προβλημάτων (π.χ. ασφάλεια), ενώ οι (νεόκοπες) διαμάχες στο εσωτερικό του κόμματος δυσχεραίνουν τη συνοχή του και δημιουργούν πρόσθετα ζητήματα στη διαχείριση της εξουσίας. Η ΝΔ, παρότι εξακολουθεί να διατηρεί ισχυρή στήριξη, βλέπει τη διαφορά της από το ΠΑΣΟΚ να μειώνεται σταθερά, ειδικά καθώς οι εντάσεις εντός του κόμματος και η κριτική για ορισμένες πολιτικές επιλογές, αποκτούν δυνατότερη φωνή.

Από την άλλη πλευρά, το ΠΑΣΟΚ αναδεικνύεται πλέον σταθερά δεύτερο, με ποσοστά που κυμαίνονται γύρω στο 13-14%. Αυτή η άνοδος αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην αποδυνάμωση του ΣΥΡΙΖΑ και στην ικανότητα του ΠΑΣΟΚ να προσελκύσει μετριοπαθείς ψηφοφόρους από το κέντρο. Το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται σταθερά ως μια αξιόπιστη εναλλακτική δύναμη της αντιπολίτευσης, ιδιαίτερα ενόψει των εσωκομματικών εκλογών για την ηγεσία του κόμματος, στις οποίες ο νυν πρόεδρος, Νίκος Ανδρουλάκης, έχει προβάδισμα. Παράλληλα, η υποψηφιότητα Χάρη Δούκα στον δεύτερο γύρο, αλλά και των Διαμαντοπούλου, Γερουλάνου στον πρώτο, προκάλεσε αδιαμφισβήτητο ενδιαφέρον και θα ενισχύσει περαιτέρω την δυναμική του κόμματος. Το ΠΑΣΟΚ φαίνεται πλέον να έχει αναλάβει τον ρόλο της κύριας αντιπολιτευτικής δύναμης, ενώ φιλοδοξεί να επωφεληθεί από τη συνεχιζόμενη φθορά του ΣΥΡΙΖΑ και να διεκδικήσει ακόμα μεγαλύτερο μερίδιο του εκλογικού σώματος. Ταυτόχρονα όμως η (όποια) νέα ηγεσία, καλείται να πάρει κρίσιμες αποφάσεις ως προς το ύφος, την πολιτική κατεύθυνση και τον ρυθμό της αντιπολιτευτικής τακτικής που θα πρέπει ν’ ακολουθήσει την επόμενη τριετία. Αποφάσεις που στο παρελθόν, αποδείχτηκαν μοιραίες ως επιλογές…

Ο ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα που μέχρι πριν 2 μόλις χρόνια αποτελούσε την Αξιωματική Αντιπολίτευση και την κύρια πολιτική δύναμη της Αριστεράς, έχει περάσει πλέον σε μια περίοδο τρομακτικών εσωτερικών διαμαχών και μιας άνευ προηγουμένου κρίσης ηγεσίας αλλά και χαρακτήρα. Μετά την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα, η βάση ανέθεσε την ηγεσία στον Στέφανο Κασσελάκη. Ένα γεγονός που το κόμμα και η νομενκλατούρα δεν αποδέχτηκαν ποτέ και οδήγησε σε πολλαπλές διασπάσεις. Τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ έχουν πέσει δραματικά, με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις να το τοποθετούν στο 7,7%, πολύ πίσω από το ΠΑΣΟΚ. Οι εσωτερικές συγκρούσεις συνεχίζονται, καθώς ο Κασσελάκης αντιμετωπίζει έντονη αντίσταση από μερίδα του κόμματος, ενώ η πρόσφατη απόφαση για την απομάκρυνσή του από την εσωκομματική διαδικασία θα οξύνει έτι περαιτέρω τα πνεύματα, θα βαθύνει τις διαιρέσεις και θα οδηγήσει σε πόλεμο μέχρις εσχάτων. 
Είναι προφανές ότι οι ψηφοφόροι που κάποτε στήριζαν δυναμικά τον ΣΥΡΙΖΑ, έχουν αρχίσει να αναζητούν πλέον νέα πολιτική στέγη, γεγονός που αποδυναμώνει τη συνοχή του κόμματος. Όπως και την όποια επιρροή του έχει απομείνει!

Όλα αυτά τα κωμικοτραγικά, που θυμίζουν τόσο τον καουμπόη που πυροβολεί το ίδιο του το πόδι, κάνουν την πιθανότητα σχηματισμού μιας κυβέρνησης συνασπισμού μετά τις επόμενες εκλογές, να φαντάζει ισχυρότερη από ποτέ. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι κανένα από τα κύρια κόμματα δεν έχει την πολιτική ισχύ να κατακτήσει την αυτοδυναμία, γεγονός που οδηγεί αυτοδίκαια στο ενδεχόμενο συνεργασιών. Η Νέα Δημοκρατία, αν και διατηρεί ένα σημαντικό προβάδισμα, θα χρειαστεί πιθανούς συμμάχους για να εξασφαλίσει κυβερνητική σταθερότητα. 

Το ΠΑΣΟΚ, με τη σταθερή του άνοδο, ενδέχεται να διαδραματίσει καίριο ρόλο στη διαμόρφωση μιας ενδεχόμενης κυβερνητικής συνεργασίας. Ειδικά εάν τα ποσοστά του συνεχίσουν να βελτιώνονται, όπως μοιάζει φυσιολογικό. Κάτι που όμως δεν θα το συμφέρει πολιτικά, σε καμία περίπτωση. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον της χώρας…

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αντιμέτωπος με την συνεχιζόμενη αποδυνάμωση που τότε ίσως να έχει φτάσει σε μεγαλύτερα βάθη, θα πρέπει να σταθεί εξαιρετικά τυχερός και να καταβάλει τεράστια προσπάθεια για να επανασυνδεθεί με την εκλογική του βάση, εάν θέλει να παραμείνει ουσιαστικά ενεργός και με σημαίνοντα ρόλο, στις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Κάτι που δείχνει εξαιρετικά απίθανο ως έχουν σήμερα τα πράγματα…

Το παιχνίδι ουσιαστικά, βρίσκεται στον έλεγχο της κυβέρνησης. Το αποτέλεσμα θα καθοριστεί από την ικανότητα της να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και να δώσει πειστικές λύσεις στα θέματα της καθημερινότητας, που απασχολούν ουσιαστικά τους πολίτες. Εάν καταφέρει να ξεφύγει από την λογική της απλής διαχείρισης των προβλημάτων και αντιμετωπίσει την ακρίβεια, τις επιπτώσεις του μεταναστευτικού κ.λπ. αποτελεσματικά, θα το κερδίσει. 

Διαφορετικά, θα μπλέξουμε! Όλοι…

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr