Συνήθως τα προεκλογικά debate δεν επηρεάζουν σημαντικά το τελικό αποτέλεσμα. Όπως όμως συμβαίνει με την πλειονότητα των αξιωματικών κανόνων, έτσι και αυτός έχει τις εξαιρέσεις του που τον επιβεβαιώνουν. 

Κλασσικό παράδειγμα το πρώτο debate μεταξύ J. F. Kennedy και R. Nixon κατά την προεκλογική εκστρατεία του 1960. Η απόφαση του τότε εν ενεργεία αντιπροέδρου Ρίτσαρντ Νίξον, να αρνηθεί την χρήση make up τον υποχρέωσε να παρουσιάζει την εικόνα ενός αξύριστου, πανικόβλητου και  εξαιρετικά κουρασμένου υποψήφιου, ενώ η προσπάθεια να σκουπίσει τον ιδρώτα από το πρόσωπό του μπροστά σε εκατομμύρια τηλεοράσεις, αποτελείωσε το image του. Με αποτέλεσμα, εκείνο το debate στο Σικάγο, να θεωρείται το κρίσιμο σημείο της προεκλογικής του εκστρατείας και αυτό που του κόστισε την εκλογή στην προεδρία!

Αντίστοιχης, αν όχι μεγαλύτερης, σημασίας θεωρούν πολλοί και το debate μεταξύ Trump και Biden, που έγινε τα ξημερώματα της προηγούμενης Παρασκευής. Αφενός για την εντελώς απογοητευτική εικόνα που παρουσίασε συνολικά ο εν ενεργεία πρόεδρος και αφετέρου λόγω της γνωστής λαϊκίστικης στάσης Τραμπ, με το "παραμύθι" να κυριαρχεί στα επιχειρήματά του (μετρήθηκαν από τους αναλυτές 70 μη αληθείς ισχυρισμοί). Παρόλα αυτά, οι μετρήσεις αμέσως μετά την εκπομπή, έδειξαν ότι οι θεατές θεωρούν πως αυτός κέρδισε. Και μάλιστα με συντριπτική υπεροχή (περίπου 2 στους 3 απάντησαν ότι αδιαμφισβήτητος νικητής ήταν ο μεγιστάνας). 

Τόσο αυτό καθ’ εαυτό το αποτέλεσμα, όσο και η γενικότερη αίσθηση της παρουσίας Μπάιντεν, δείχνουν πως το debate υπήρξε καταστροφικό για τον 81χρονο πρόεδρο. Πλέον θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο πως οι διαδικασίες για την απόσυρσή του από την κούρσα και την αντικατάσταση από κάποιον νεότερο και περισσότερο δυναμικό, έχουν ήδη ξεκινήσει. Εξάλλου, από την αρχή της κούρσας ψιθυριζόταν ότι με την επίσημη ανακήρυξη Τραμπ ως υποψήφιου των Ρεπουμπλικάνων το ερχόμενο Ιούλιο, ήταν ήδη προγραμματισμένο να αποσυρθεί ο Μπάιντεν και να εμφανισθεί ένας νέος υποψήφιος που μέχρι τότε θα έχει διαφυλαχθεί ως επτασφράγιστο μυστικό. 

Με αιτιολογία τις μετρήσεις που διαχρονικά και κατά μέσο όρο δείχνουν τον νυν πρόεδρο να ηττάται οριακά από τον Τραμπ, ενώ όλοι οι υπόλοιποι Δημοκρατικοί που έχουν μπει στα ερωτηματολόγια των γκάλοπ, κερδίζουν τον πρώην πρόεδρο και μάλιστα κατά κράτος.

Ασχέτως όμως εάν αυτή η φήμη έχει βάση (πολύ δύσκολα), μετά το φιάσκο της Παρασκευής, είναι πλέον αδύνατον να παραμείνει υποψήφιος ο Biden. Και μόνο το γεγονός ότι το επιτελείο του προφασίστηκε κρυολόγημα για να εξηγήσει την βραχνή φωνή του και τις αργές του αντιδράσεις, κατόπιν εορτής και χωρίς να έχει ενημερωθεί επίσημα ή ανεπίσημα κανείς πριν την εκπομπή, είναι αρκετός λόγος για να υπάρξει αντικατάσταση. 

Φυσικά οι παρεμβάσεις Ομπάμα και Κλίντον (που σημειωτέο είναι νεότερος αμφοτέρων των διεκδικητών) υπέρ του Τζο Μπάιντεν έχουν την σημασία τους, αλλά στις Αμερικανικές εκλογές περισσότερο και πάνω απ’ όλα, μετρά ποιος πείθει τους υποστηρικτές του κόμματος να κάνουν τις μεγαλύτερες χρηματικές δωρεές. Και ο νυν πρόεδρος είχε ήδη πολύ μεγάλο πρόβλημα στο θέμα πριν το debate. Ενώ στο σχετικό δείπνο που το ακολούθησε, η συνολική "συγκομιδή" κεφαλαίων υστέρησε αρκετά των στόχων (συγκεντρώθηκαν περί τα $25 εκ., έναντι στόχου 35)!

Το πρώτο debate της προεδρικής εκλογής 2024, θα μείνει στην ιστορία. Είτε επειδή από την απόδοσή του σε αυτό, ο κάποτε μεγάλος Joe Biden, υποχρεώθηκε να παραιτηθεί από την διεκδίκηση μιας δεύτερης θητείας, είτε διότι η παρουσία του ήταν τόσο αποκαρδιωτική, που τον οδήγησε σε βαριά ήττα. Με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, αυτό το debate άλλαξε τον κόσμο. Ας ελπίσουμε προς το καλύτερο… 

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr