Είναι πασίγνωστο πως η Ελλάδα χρειάζεται ριζικές και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις σε πολλούς τομείς. Συνήθως όμως, τα συντεχνιακά -και όχι μόνο- συμφέροντα παρεμβαίνουν και το πολιτικό κόστος βαραίνει υπέρμετρα. Με αποτέλεσμα αυτές είτε να καταλήγουν σε extra light εκδόσεις των αρχικά σχεδιασμένων, είτε να εξαφανίζονται για προσωρινή "βαθύτερη" (μόνιμη, με άλλα λόγια) μελέτη στα συρτάρια της γραφειοκρατίας. 

Τελευταία όμως, κάτι έχει αρχίσει ν’ αλλάζει! 

Προχθές ο υπουργός Δικαιοσύνης παρουσίασε ένα νέο νομοσχέδιο που στοχεύει στο δεύτερο μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας (το πρώτο είναι το δημογραφικό, μακράν), την ταχεία απονομή της Δικαιοσύνης. Αντίστοιχες προσπάθειες έχουμε δει πολλές τα τελευταία 15 χρόνια. Καμία δεν καρποφόρησε όσο αναμενόταν ή θα έπρεπε. Η συγκεκριμένη όμως παρουσιάζεται διαφορετική. Στοχεύει σε πάρα πολλά από τα προβληματικά σημεία του ζητήματος και φαίνεται να το κάνει με λογική, σχεδιασμό και αναζητώντας συγκεκριμένα και μετρήσιμα αποτελέσματα. Όπως πάντα πρέπει να δούμε για να κρίνουμε, αλλά το ξεκίνημα αδιαμφισβήτητα είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο. Πολύ περισσότερο απ’ όλες τις προηγούμενες φορές.

Αντίστοιχα ελπιδοφόρα εμφανίζεται και η προσπάθεια του οικονομικού επιτελείου να περιορίσει τη φοροδιαφυγή, με το γνωστό νομοσχέδιο που τόσες αντιδράσεις έχει προκαλέσει. Παρόλα αυτά, η επιτυχία της προσπάθειας επιβεβαιώνεται από την αποδοχή που φαίνεται να έχουν τα μέτρα στο πλατύ κοινό. Αγγίζει το 60% και, μετά τις αλλαγές που έγιναν σε συνέχεια και ως συνέπεια της δημόσιας διαβούλευσης, αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά.

Ορισμένοι βέβαια εξακολουθούν να έχουν αντίθετη άποψη, όμως η προσθήκη της δυνατότητας να μην φορολογηθεί τεκμαρτά κάποιος με μόνο όρο την αποδοχή πλήρους ελέγχου, είναι αυτό που στην πιάτσα λέγεται "κίνηση ματ". Αν δεν κρύβεις δεν θα πληρώσεις, αρκεί να επιβεβαιωθεί καθαρά πως δεν κρύβεις. Τι πιο ξεκάθαρο; Τι πιο διαφανές; "Καθαρός ουρανός, αστραπές δεν φοβάται"! Ποιος και πώς να το αντικρούσει αυτό; Άλλη μια σημαντική αλλαγή, που όλοι ζητούσαν (μέχρι να τους "αγγίξει"), δείχνει και να εφαρμόζεται και να έχει ευρεία συναίνεση. 

Κάτι πολύ περισσότερο από μια ελπιδοφόρα προσπάθεια, είναι το τρίτο θετικό νέο των ημερών. Ένα νέο που ανακοίνωσε ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο υπουργικό συμβούλιο, εχθές. Αρχής γενόμενης από τον επόμενο Ιούνιο, θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται η επιστολική ψήφος, τόσο για κατοίκους εξωτερικού, όσο και για τους ψηφοφόρους εντός συνόρων! Μια θετικότατη κίνηση, που δίνει πραγματικά μεγαλύτερη διάσταση στην υπάρχουσα Δημοκρατία και ανεβάζει επίπεδο τη χώρα πολιτικά, στην ΕΕ. 

Οπωσδήποτε λείπουν ακόμη η δυνατότητα  ψηφιακής ψήφου και η επέκταση της εφαρμογής εναλλακτικών τρόπων ψηφοφορίας στις εσωτερικές εκλογικές διαδικασίες. Όμως αυτά χρειάζονται πολύ μεγαλύτερες θεσμικές αλλαγές (κατά κάποιους νομικούς ίσως απαιτείται ΚΑΙ συνταγματική αναθεώρηση), οπότε θα πρέπει να αρκεστούμε στα αρχικά baby steps και να περιμένουμε μέχρι να ωριμάσουν οι συνθήκες για την περαιτέρω επέκταση. Σε κάθε περίπτωση όμως κανείς δεν μπορεί να μην χαρακτηρίσει αυτή την υλοποίηση των προεκλογικών κυβερνητικών δεσμεύσεων, σαν ριζική και απαραίτητη μεταρρύθμιση. Που αξίζει την υποστήριξη και τα συγχαρητήρια όλων! Και, με την εξαίρεση των γνωστών… παντογνωστών της Αριστεράς που τρέμουν στο άκουσμα και μόνο της ιδέας για ελεύθερη έκφραση της βούλησης όσο το δυνατόν περισσότερων πολιτών, πως θα τα έχει από την πλειονότητα της κοινωνίας!

Ίσως να πρόκειται απλά για συμπτώσεις αλλά, εάν έπρεπε να βάλω στοίχημα, θα έλεγα με μεγάλο βαθμό βεβαιότητας πως η κυβέρνηση, μετά τη μάλλον… δυσλειτουργική αρχή του νέου σχήματος, ανασυγκροτήθηκε και έχει περάσει στην αντεπίθεση. Με στόχο την ανάκτηση του χαμένου… μεταρρυθμιστικού εδάφους και την… κατάκτηση νέου. Ας ευχηθούμε να επιτρέψουν οι συνθήκες την ύπαρξη συνέχειας. Είναι απόλυτη ανάγκη να συνεχιστούν οι πολλές, μεγάλες και πραγματικές αλλαγές! 

Εάν θέλουμε να προλάβει η χώρα το βαγόνι πρώτης θέσης του τραίνου του 21ου αιώνα…

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr