Τις τελευταίες ημέρες, έχει τεθεί ξανά υπό αμφισβήτηση η καταλληλότητα του εμβολίου κατά της CoViD-19, που ανακαλύφθηκε από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και διατίθεται από την Βρετανοσουηδική AstraZeneca. Καθώς δε στην Ελλάδα έχουν πλέον χορηγηθεί αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες δόσεις του, φυσιολογικά υπάρχει και εντός των τειχών, μεγάλη ανησυχία.

Ο ΕΜΑ (European Medicines Agency – το πανευρωπαϊκό αντίστοιχο του ΕΟΦ) θεωρεί πως, αν και η ασυνήθιστη μορφή θρόμβωσης που εμφανίστηκε σε μερικές δεκάδες περιστατικά (κυρίως γυναίκες) εμβολιασμένων με την πρώτη δόση, πιθανότατα αποτελεί παρενέργεια του συγκεκριμένου εμβολίου, δεν αλλάζει τις οδηγίες για την χρήση του (ηλικία, υγεία κ.λπ.). 

Με το σκεπτικό ότι η συχνότητα των περιστατικών θρόμβωσης που έχουν παρατηρηθεί έως τώρα, είναι απειροελάχιστη συγκριτικά με την πιθανότητα κάποιος να μολυνθεί και ν’ υποστεί ίδιου τύπου θρόμβωση από την νόσο. Η παρατηρηθείσα συχνότητα της επιπλοκής είναι μικρότερη της δεκάδας ανά εκατομμύριο εμβολιασμένων, ενώ η πιθανότητα να προκληθεί σε κάποιον ασθενή CoViD-19 ξεπερνά τις 600/1.000.000 ασθενών. Η σύγκριση οφέλους/κινδύνου, δίνει πράγματι συντριπτικό αποτέλεσμα υπέρ της συνέχισης των εμβολιασμών! 

Παρ’ όλα αυτά, εξαιρετικά μεγάλος αριθμός ατόμων, τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε άλλες χώρες (π.χ. Γερμανία) επιλέγει να μην κάνει το εμβόλιο και να αναβάλλει τον εμβολιασμό μέχρι να υπάρχει η δυνατότητα επιλογής ή, έστω να υπάρχει σαφέστερη και καθαρότερη εικόνα.

Όπως πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, η απάντηση βρίσκεται στη διαχείριση ρίσκου. Οι αριθμοί δεν μπορούν ποτέ να πουν ψέματα, πέρα από κάποιο όριο στρέβλωσης. Όποια και όσο μεγάλη "χειραγώγηση" κι επιχειρηθεί, η στρέβλωση είναι πεπερασμένη. Όμως η περίπτωση του εμβολίου της AstraZeneca, δεν είναι θέμα αριθμών.

Εάν ήταν, δεν θα υπήρχε καν συζήτηση. Ακόμη και εάν, προς χάριν της κουβέντας, κάποιος θεωρήσει ότι οι αριθμοί έχουν "διαμορφωθεί" για να εμφανίζονται ευνοϊκοί προς το συγκεκριμένο εμβόλιο, οι διαφορές είναι τόσο μεγάλες, που είναι αδύνατον να οδηγήσουν σε λάθος συμπέρασμα. Όπως φαίνεται και από τα στατιστικά που έρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο (όπου το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των εμβολιασμών γίνεται με το AstraZeneca), οι δύο κίνδυνοι δεν συγκρίνονται. Με εξαίρεση την ηλικιακή ομάδα των ατόμων κάτω των 30 ετών και με μικρό ρίσκο ασθενείας (γενικά), όπου η πιθανότητα να οδηγηθούν σε ΜΕΘ από τη νόσο είναι ελαφρά μικρότερη της πιθανότητας να υποστούν τη συγκεκριμένη θρόμβωση από το εμβόλιο, όλες οι άλλες ομάδες έχουν πολλές φορές (>2) μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας και εισαγωγής σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. 

Όποιος λοιπόν λειτουργεί και αποφασίζει με ορθολογικά κριτήρια, δεν πρέπει να έχει πρόβλημα. 1 συν 1, κάνουν πάντα δύο. Οι πιθανότητες να πάθει την συγκεκριμένη θρόμβωση ή κάποια από τις άλλες παρενέργειες του εμβολίου, είναι πολύ μικρή. Οπωσδήποτε πολλές φορές μικρότερη όλων εκείνων των κινδύνων που όλοι αναλαμβάνουμε κάθε πρωί, όταν σηκωνόμαστε από το κρεβάτι μας.

Δυστυχώς όμως, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αποφασίζουν στηριγμένοι κυρίως σε ορθολογικά κριτήρια, αλλά σε συναισθηματικά. Οπότε η απάντηση οφείλει να είναι διαφορετική. 

Εάν κάποιος πιστεύει, ασχέτως αριθμών, ότι πραγματικά υπάρχει περίπτωση να υποστεί την θρόμβωση, καλύτερα να μην το κάνει. Και μόνο από την αγωνία και την πίεση που θα αισθάνεται στις επόμενες 20 ημέρες (τα μέχρι τώρα, ελάχιστα περιστατικά θρομβώσεων έχουν συμβεί από την 4η έως και την 20η ημέρα μετά τον εμβολιασμό), υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να προκληθούν ζημιές στην υγεία τους. Ας συνεχίσει να προσέχει, να εφαρμόζει αυστηρότατα τα μέτρα προστασίας και να… προσεύχεται. Όσο πιο θερμά μπορεί, διότι οι νέες μεταλλάξεις είναι εξαιρετικά πιο μεταδοτικές από το αρχικό στέλεχος…

Εάν θεωρεί ότι με τα υπάρχοντα δεδομένα, κινδυνεύει περισσότερο από τον κορονοϊό, θα πρέπει να το κάνει. Ασυζητητί και χωρίς αναστολές.

Αυτές είναι οι απαντήσεις που υπάρχουν. Λογικές και συναισθηματικές. Καμία όμως, δεν είναι η σωστή: 

Άσχετα με την ηλικία, την κατάσταση της υγείας σας, το τι έχετε καταλάβει ή το τι πιστεύετε για το θέμα, μαζέψτε τα στοιχεία του φακέλου ιατρικού ιστορικού σας, κλείστε ραντεβού και συζητήστε διεξοδικά την περίπτωση σας με τον οικογενειακό γιατρό. Εάν δεν υπάρχει οικογενειακός γιατρός, θα πρέπει να βρεθεί άλλος που εμπνέει εμπιστοσύνη από το κοινωνικό περιβάλλον. Αυτή είναι η μοναδική ορθή απάντηση και αξίζει όσα και αν κοστίσει.

Οτιδήποτε άλλο, δεν θα είναι παρά μία από τις γνωστές, Ελληνικές "ταρζανιές", που όλοι κατά καιρούς κάνουμε!

Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr 
Twitter: Petros Lazos
Facebook: Peter Lazos