Του Κώστα Στούπα

1) Ισραήλ, Ελλάδα, Τουρκία και στο βάθος Ινδία

Ο αποδεκατισμός της ηγεσίας και η αποδιοργάνωση της ισλαμικής  τρομοκρατικής οργάνωσης Χεζμπολάχ από το Ισραήλ τις τελευταίες μέρες, μέσω της παγίδευσης τηλεειδοποιητών και άλλων πομποδεκτών επικοινωνίας, αποτελεί ένα από τα γεγονότα που θα  μείνουν στην ιστορία ως ευφυείς και αποτελεσματικές κινήσεις.

Το Ισραήλ κατάφερε να εξαλείψει δεκάδες κορυφαία στελέχη της τρομοκρατικής οργάνωσης με "χειρουργικά" χτυπήματα και ελάχιστες παράπλευρες απώλειες. Η σιγή ισχύος των συνήθως λαλίστατων Τούρκων αξιωματούχων εναντίον του Ισραήλ μετά τα τελευταία χτυπήματα αποτελεί απόδειξη του σοκ που έχουν προκαλέσει.

Από την άλλη πλευρά οι χαμηλοί τόνοι των περισσότερων Αράβων υποδηλώνουν της απουσία ενόχλησης για την αποδιοργάνωση, μετά τη Χαμάς, και της Χεζμπολάχ, ως δρώντων παραγόντων στις εξελίξεις της περιοχής.

Η μαζική επίθεση των δυνάμεων της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023 σε ισραηλινούς πολιτικούς και στρατιωτικούς στόχους έξω από τα όρια της Γάζας στόχευε στον τορπιλισμό των συμφωνιών του Αβραάμ, της προσέγγισης του Ισραήλ με τις γειτονικές αραβικές χώρες.

Όλοι περίμεναν πως η βίαιη επέμβαση του Ισραήλ θα προκαλούσε τις αντιδράσεις των Αράβων. Εκτός της Τουρκίας και του Ιράν, οι αντιδράσεις των υπολοίπων παραμένουν στα προβλεπόμενα πλαίσια. Η εξάρθρωση του δικτύου ισχύος που έχει αναπτύξει το Ιράν στην περιοχή βολεύει τα περισσότερα από τα αραβικά κράτη της περιοχής.

Κατά τα φαινόμενα, μετά την εξάρθρωση της Χαμάς στη Γάζα το Ισραήλ σχεδιάζει και την εξουδετέρωση της Χεζμπολάχ στα βόρεια σύνορα, γεγονός που ενδέχεται να έχει συνέπειες στο εσωτερικό του Λιβάνου όπου η ισλαμική οργάνωση λειτουργεί ως κράτος εν κράτει...

Η Χεζμπολάχ,  η Χαμάς όπως και οι Χούθι στην Υεμένη λειτουργούσαν στην ευρύτερη περιοχή ως αποσταθεροποιητικοί παράγοντες και η εξουδετέρωσή τους στερεί από τις αναθεωρητικές δυνάμεις ισχυρούς μοχλούς παρέμβασης εκεί. Λογικά μετά τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ θα έρθει και η σειρά των Χούθι.

Η εξουδετέρωση των αποσταθεροποιητικών παραγόντων στην περιοχή ανοίγει τον δρόμο για την επαναπροσέγγιση των χωρών με το Ισραήλ, κάτι που διευκολύνει την υλοποίηση του σχεδίου ανάδειξης της Ινδίας σε οικονομικό αντίβαρο της Κίνας στη σχέση με τη Δύση.

Οι Συμφωνίες του Αβραάμ ξεκίνησαν στις 13 Αυγούστου 2020, όταν το Ισραήλ, οι Ηνωμένες Πολιτείες και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να εξομαλύνουν τις σχέσεις τους. Η επίσημη υπογραφή των συμφωνιών πραγματοποιήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2020, στον Λευκό Οίκο, με τη συμμετοχή του Ισραήλ, των ΗΑΕ και του Μπαχρέιν.

Οι συμφωνίες του Αβραάμ εντάσσονται στο σχέδιο δημιουργίας ενός οικονομικού διαδρόμου που θα ξεκινά από την Ινδία, θα περνά από τα Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία το Ισραήλ, την Κύπρο και θα φτάνει στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας.

Πρόκειται για τον Οικονομικό Διάδρομο Ινδίας - Μέσης Ανατολής - Ευρώπης (IMEC). Αυτό το έργο στοχεύει στη βελτίωση των εμπορικών και οικονομικών συνδέσεων μεταξύ αυτών των περιοχών, καθιστώντας την Ελλάδα πύλη εισόδου για προϊόντα και επιχειρήσεις από την Ινδία προς την Ευρώπη.

Το έργο αυτό σχεδιάζεται σαν ανταγωνιστικό αντίβαρο προς την Πρωτοβουλία Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος (Belt and Road Initiative - BRI) της Κίνας.

Η επίθεση της Χαμάς τον Οκτώβριο του 2023 που στοίχισε τη ζωή σε εκατοντάδες ισραηλινούς είχε σαν στόχο την ανατροπή της προσέγγισης του Ισραήλ με τα γειτονικά κράτη και το ναυάγιο του σχεδίου IMEC.

Ένα χρόνο μετά η Χαμάς ουσιαστικά δεν υπάρχει και η Χεζμπολάχ αντιλαμβάνεται πως ακολουθεί η σειρά της. Αν δεν εμπλακεί το Ιράν και άλλες αναθεωρητικές δυνάμεις, οδηγώντας σε μια γενικότερη ανάφλεξη, η κατάληξη της ισλαμικής παραστρατιωτικής οργάνωσης μοιάζει προδιαγεγραμμένη. Το μέγεθος των αιφνιδιαστικών χτυπημάτων του Ισραήλ δείχνει πως είναι αποφασισμένο, παρά τις επιφυλάξεις διάφορων δυτικών χωρών.

Η πρόσφατη υπογραφή της συμφωνίας για την ενεργειακή διασύνδεση Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ στη χρηματοδότηση του έργου της οποίας θα μετέχει και το Μπαχρέιν αποτελεί άλλο ένα κομμάτι στο παζλ της αναδιάταξης στη περιοχή.  

2) Δανειολήπτες - νόμος Κατσέλη

Θα ήθελα να φέρω στην προσοχή σας ένα σοβαρό ζήτημα που αφορά χιλιάδες δανειολήπτες στη χώρα μας, οι οποίοι βρίσκονται σε μια αδικαιολόγητα δύσκολη κατάσταση εξαιτίας των πρακτικών που εφαρμόζονται από funds που έχουν αγοράσει τα δάνειά τους. Το πρόβλημα σχετίζεται με την εφαρμογή του Νόμου 3869/2010, γνωστού και ως "Νόμος Κατσέλη", ο οποίος είχε ως στόχο να προστατεύσει την κύρια κατοικία όσων είχαν πτωχεύσει κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.

Όπως γνωρίζετε, ο νόμος προβλέπει ότι η εξυπηρέτηση της οφειλής γίνεται με επιτόκιο που δεν υπερβαίνει το επιτόκιο της ενήμερης οφειλής ή το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου, σύμφωνα με το άρθρο 9, παράγραφος 2. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια τα δάνεια αυτά πουλήθηκαν σε ξένα funds σε πολύ χαμηλά ποσά. Τα funds αυτά, παρά το γεγονός ότι απέκτησαν τα δάνεια σε πολύ ευνοϊκές τιμές, εφαρμόζουν μια επιθετική πολιτική με καταχρηστικούς όρους, χρεώνοντας επιτόκιο σε ολόκληρο το κεφάλαιο του δανείου και όχι στη δόση που έχει ορίσει το δικαστήριο.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι δανειολήπτες να καλούνται να πληρώσουν δυσανάλογα ποσά, πολλές φορές διπλάσια ή και μεγαλύτερα από αυτά που είχε ορίσει το δικαστήριο, δημιουργώντας τεράστια οικονομική και ψυχολογική πίεση. Για παράδειγμα, ενώ το δικαστήριο μπορεί να έχει ορίσει δόση 200 ευρώ με τόκο στη δόση, τα funds ζητούν 400 ευρώ ή και παραπάνω, εφαρμόζοντας τόκο στο συνολικό κεφάλαιο.

Οι δανειολήπτες αναγκάζονται να καταφεύγουν στα δικαστήρια για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, με αποτέλεσμα να υπάρχουν χιλιάδες εκκρεμείς υποθέσεις στα ειρηνοδικεία. Το ζήτημα επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο όταν οι τράπεζες και τα funds προχωρούν σε εφέσεις, αναγκάζοντας τους πολίτες να αντιμετωπίσουν συνεχείς νομικές διαδικασίες, κάτι που είναι εξαιρετικά κοστοβόρο και ψυχοφθόρο.

Είναι απαραίτητο να υπάρξει μια νομοθετική ρύθμιση που να διευκρινίζει με σαφήνεια ότι ο τόκος εφαρμόζεται στη δόση και όχι στο συνολικό κεφάλαιο, όπως ακριβώς προβλέπεται από τον Νόμο 3869/2010 και φαίνεται και εκφράζεται και από την αιτιολογική έκθεση του νόμου, ο οποίος νόμος είχε σαν σκοπό να απαλλάξει τον δανειολήπτη από αβάσταχτα χρέη και να τον επαναφέρει στην κανονικότητα. Η πρακτική αυτή της παραβίασης του νόμου πρέπει να σταματήσει, και να δοθεί μια συνολική λύση στο πρόβλημα, χωρίς να χρειάζεται κάθε δανειολήπτης να προσφεύγει στα δικαστήρια.

Η πολιτεία πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της και να προστατεύσει τους πολίτες που επλήγησαν από την κρίση και τώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα νέο κύμα αδικίας. Η παρέμβασή σας, είτε με κατάθεση σχετικής νομοθετικής πρότασης είτε με την ανάδειξη του ζητήματος στους αρμόδιους υπουργούς, μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση του προβλήματος και να ανακουφίσει χιλιάδες συμπολίτες μας.

Σας παρακαλώ να εξετάσετε το ζήτημα αυτό με τη δέουσα προσοχή και να προχωρήσετε στην δημοσιοποίηση του  ώστε να αποκατασταθεί η δικαιοσύνη και να αποφευχθούν περαιτέρω αδικίες.

Με εκτίμηση,

Τσολάνης Ιωάννης

Γεωπόνος εκ Σπετσών.

kostas.stoupas@capital.gr