Του Κώστα Στούπα 

1) Ο Ναπολέων, η Ελλάδα και η Ευρώπη...

Κυκλοφόρησε πρόσφατα και προβάλλεται στους κινηματογράφους η ταινία "Ναπολέων" του σκηνοθέτη Ρίντλεϊ Σκοτ με πρωταγωνιστή τον Χοακίν Φίνιξ.

Πολλοί είναι αυτοί που εκφράζουν την απογοήτευσή τους στα κοινωνικά δίκτυα και τον Τύπο για τις ιστορικές ανακρίβειες της ταινίας και τον υπερτονισμό των ανθρώπινων αδυναμιών του Ναπολέοντα  σε βάρος των ιδιοφυών πολιτικών και στρατηγικών μεθοδεύσεων.

Οι κινηματογραφικές ταινίες, όμως, για να είναι επιτυχημένες εμπορικά οφείλουν να εστιάσουν σε σημεία που μπορούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του ευρέος κοινού που δεν γνωρίζει και ενδεχομένως αδιαφορεί για την ιστορία και την πολιτική.

Μελετώντας την ιστορία, μερικά από τα βασικά συμπεράσματα που μπορεί κάποιος να καταλήξει είναι πως ο Ναπολέοντας ήταν η συνέπεια της Γαλλικής Επανάστασης και του χάους που αυτή προκάλεσε με τις αρχικές της ακρότητες.

Παρά το γεγονός, όμως, πως ο Ναπολέοντας κατέλαβε την εξουσία πραξικοπηματικά διατήρησε και κατέστησε λειτουργικές πολλές από τις αρχές της μεγαλύτερης αστικής επανάστασης που έβαλε τέλος στην φεουδαρχία και τη θεοκρατία.

Η επανάσταση των εθνών που ακολούθησε σε όλη την Ευρώπη, παρά την ήττα του Ναπολέοντα για έναν και πλέον αιώνα αργότερα, καταλύοντας τις αυτοκρατορίες, αποτελεί το εμφανέστερο παράδειγμα των συνεπειών της Ναπολεόντειας περιόδου.

Ένα από τα αποτελέσματα αυτά του επαναστατικού πνεύματος ήταν και η ελληνική επανάσταση του 1821 στα πλαίσια της αποσύνθεσης της Οθωμανικής Aυτοκρατορίας.

Πριν τον Ναπολέοντα αυτοί που ζούσαν στα όρια της Γαλλίας ονομάζονταν υπήκοοι του βασιλιά και ήταν κυρίως δουλοπάροικοι στις ιδιοκτησίες των αριστοκρατών. Μετά τη Γαλλική Επανάσταση και τον Ναπολέοντα ονομάζονταν πολίτες και είχαν δικαιώματα τα οποία θεμελιώνονταν σε συντάγματα.

Οι στρατοί πριν από τη Γαλλική Επανάσταση ήταν μισθοφορικοί αλλά μετά απαρτίζονταν από την θητεία των πολιτών ανάλογα με τις ανάγκες κάθε περιόδου.

Οι δεκάδες στρατιωτικές νίκες του Ναπολέοντα οφείλονται εν μέρει στη στρατιωτική ιδιοφυΐα που επέδειξε σε κρίσιμες φάσεις αλλά οφείλονται και στην κινητήριο δύναμη των στρατιωτών που πίστευαν πως πολεμούν για ιδανικά της Γαλλικής Επανάστασης. Τα ιδανικά αυτά είχαν μεταλαμπαδευτεί και στους πληθυσμούς και τα στρατεύματα των αντιπάλων.

Η έλευση της Επανάστασης και του Ναπολέοντα κατέλυσε την αριστοκρατική ιεραρχία όπου σε υψηλές θέσεις στον στρατό και το κράτος βρίσκονταν με βάση το κληρονομικό δίκαιο ανίκανοι γόνοι φεουδαρχών. Οι νίκες του Ναπολέοντα οφείλονται και στην πλειάδα ικανών αξιωματικών που ανέδειξαν οι κανόνες αξιοκρατίας του κράτους δικαίου.

Οι στρατάρχες Νεϋ και Μυρά π.χ. κατάγονταν από μια οικογένεια βαρελοποιών ο πρώτος και αρτοποιών ο δεύτερος. Με το παλιό καθεστώς δεν είχαν καμιά τύχη εξέλιξης και ανάδειξης. Στο στράτευμα του Ναπολέοντα όμως έμειναν στην ιστορία για τις ικανότητες στα υψηλότερα των αξιωμάτων. Το ίδιο και ο στρατάρχης Νταβού του οποίου η αριστοκρατική καταγωγή δεν στάθηκε εμπόδιο ανάδειξης στον στρατό της δημοκρατίας.  

Η αστική επανάσταση που ολοκλήρωσε ο Ναπολέοντας άνοιγε δρόμους για τα παιδιά των μην προνομιούχων που διέθεταν ταλέντο και θέληση να διακριθούν.

Οι πόλεμοι του Ναπολέοντα ήταν μια από τις πρώτες προσπάθειες ενοποίησης της Ευρωπαϊκής Ηπείρου, έστω και υπό γαλλική ηγεμονία.

Μια δεύτερη προσπάθεια ενοποίησης της Ευρώπης υπό γερμανική ηγεμονία επιχείρησε ο Χίτλερ περίπου 150 χρόνια αργότερα. Ο Χίτλερ το επιχείρησε στη βάση της φυλετικής του θεωρίας περί ανώτερων και κατώτερων φυλών.

Ενώ από τον Χίτλερ δεν έχει μείνει τίποτα, η Ευρώπη όπως είναι σήμερα φέρει πολλά χαρακτηριστικά τα οποία είναι συνέπειες της Γαλλικής Επανάστασης και του Ναπολέοντα.

Το σημαντικότερο από αυτά το είχε επισημάνει κάποτε ο ίδιος ο Βοναπάρτης στην εξορία του στην Αγία Ελένη:

"Η πραγματική μου δόξα δεν είναι ότι κέρδισα 40 μάχες [...] Το Βατερλώ θα σβήσει την ανάμνηση τόσων πολλών νικών [...] Αυτό που τίποτα δεν μπορεί να καταστρέψει, αυτό που θα ζει για πάντα, είναι ο Κώδικάς μου."

Ο Ναπολέων εφάρμοσε μια σειρά νομοθετικών, διοικητικών και θεσμικών μέτρων που διαμόρφωσαν καθοριστικά τον χαρακτήρα της Γαλλίας και γενικότερα της Ευρώπης.

Ίσως η πιο σημαντική, είναι ο Ναπολεόντειος Κώδικας του 1807.

Μέχρι τότε το νομικό πλαίσιο στη Γαλλία ήταν χαώδες. Αφενός η χώρα ήταν διαιρεμένη μεταξύ Βορρά (όπου επικρατούσε το ρωμαϊκό δίκαιο) και Νότου (όπου επικρατούσε το εθιμοτυπικό δίκαιο).

Η Γαλλική Επανάσταση είχε αφήσει πληθώρα νόμων πολλοί από τους οποίους δεν εφαρμόστηκαν ποτέ, συμβάλλοντας περαιτέρω στη νομική σύγχυση που επικρατούσε στη χώρα.

Ο Ναπολεόντειος Κώδικας απλοποίησε σημαντικά το νομικό πλαίσιο και επιπλέον, εφόσον ήταν γραμμένος σε απλή γλώσσα και απέφευγε την ειδική νομική ορολογία, μπορούσε να γίνει εύκολα κατανοητός από τον μέσο Γάλλο.*  

Πολλές χώρες για δεκαετίες αργότερα οικοδομήθηκαν με βάση το νομικό αυτό πλαίσιο και λειτουργούν μέχρι σήμερα με βάση αυτό.

Η Ευρώπη σήμερα όπως και η Δύση συνολικότερα είναι παιδί της Γαλλικής Επανάστασης και κατά τι και του κορσικανού λοχαγού του πυροβολικού που έγινε αυτοκράτορας...

O Economist έγραφε πρόσφατα με αφορμή την κινηματογραφική ταινία πως: "Οι Ευρωπαίοι δεν είναι σίγουροι πού να τοποθετήσουν τον Ναπολέοντα, ο οποίος κυβέρνησε τη Γαλλία από το 1799 έως το 1814 (λίγο λιγότερο από ό,τι η Άνγκελα Μέρκελ διοικούσε τη Γερμανία δύο αιώνες αργότερα) πριν από μια σύντομη επιστροφή το 1815.

Για πολλούς είναι μια από αυτές τις μορφές της μακρινής ιστορίας, των τελευταίων ημερών του Ιουλίου Καίσαρα ή του Καρλομάγνου, ο οποίος ήρθε να κυβερνήσει τεράστιες εκτάσεις της ηπείρου.

Οι επικριτές τον ζωγραφίζουν ως τύραννο του οποίου η προσωπική φιλοδοξία οδήγησε στην καταστροφή και τον θάνατο, κάτι σύνηθες για τους τρελούς που ήρθαν να ασκήσουν ολοκληρωτική εξουσία τον 20ο αιώνα.

Πράγματι, ο Ναπολέων και η Μεγάλη Στρατιά του σκότωσαν εκατομμύρια.

Προσαρμόζοντας τους αριθμούς, το αποτέλεσμα αυτό δεν είναι ίσως λιγότερο δολοφονικό από αυτό του  Χίτλερ ή του Ιωσήφ Στάλιν.

Όμως, σε αντίθεση με αυτούς, η βασιλεία του κληροδότησε επίσης θεσμούς, νόμους και μεταρρυθμίσεις που άφησαν την Ευρώπη πιο ελεύθερη και σε καλύτερη λειτουργία..."

Βλέπε: Tyrant, liberator, warmonger, bureaucrat: the meaning of Napoleon

Η ταινία του Ρίντλει Σκοτ αποτελεί μια επιδερμική βιογραφία του Γάλλου στρατηλάτη και πολιτικού. Ως πολίτες της Ελλάδας που δημιουργήθηκε στον απόηχο του διαφωτισμού, της γαλλικής επανάστασης και των ναπολεόντειων πολέμων οφείλουμε να γνωρίζουμε τη σημασία της πορείας του. Το ίδιο και σαν Ευρωπαίοι...

*Πηγή: Wikipedia

2) Σχετικά με τους νέους τρόπους χρέωσης στην κατανάλωση ενέργειας

Αξιότιμε κε Στούπα χαίρετε,

Είναι η δεύτερη φορά που σας αποστέλλω κάποιο σημείωμα λόγω προσφάτων δημοσιευμάτων στον ημερήσιο ηλεκτρονικό τύπο, τα οποία έτυχε να πέσουν στην αντίληψή μου.

Δημοσιεύματα τα οποία προσπαθούν να αποδώσουν τα εξαγγελλόμενα από κάποια ρυθμιστική αρχή ή αρμόδιο υπουργείο είτε αναπαράγοντάς τα αυτούσια (δελτία τύπου) είτε και με την προσθήκη κάποιας διευκρινιστικής ερμηνείας από μέρους του αρμόδιου ρεπόρτερ (!).

Πρόκειται λοιπόν για τις ανακοινώσεις σχετικά με τους επικείμενους (από 1/1/24) νέους τρόπους τιμολόγησης – χρέωσης της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν όλα τα ελληνικά νοικοκυριά (το καθένα μέσω του εκάστοτε "Παρόχου" (βλέπε χονδρεμπόρου-μεταπωλητή!) που το ίδιο έχει επιλέξει.

Η δημοσιογραφικού τύπου αυτή πληροφόρηση δεν με διαφώτισε και πολύ καθώς στην ουσία αντιστοιχεί σε προβλέψεις (σχέδιο) νόμου οι οποίες οσονούπω (!?) θα οριστικοποιηθούν νομοθετικά, εν συνεχεία θα "σταλούν με μορφή γραπτής ενημέρωσης, από κάθε Πάροχο, στους καταναλωτές-πελάτες τους" (!) ώστε οι τελευταίοι να μορφώσουν γνώμη και να επιλέξουν τον τύπο τιμολογίου που νομίζουν ότι τους συμφέρει ανάλογα με το "προφίλ" τους ως καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας.

 Όλα αυτά για να προλάβει να τεθεί σε λειτουργία από 1/1/24 το νέο καθεστώς!!

(Παρένθεση) "Εδώ θα αναφερθώ και σε δύο από τους, ΚΑΤΑ ΜΗΝΑ, τύπους τιμολογήσεων, που εριγράφονται λατινιστί ως "ex ante” και ως "ex post”(!!!) αντί της ελληνικής διατύπωσης "εκ των προτέρων" και εκ των "υστέρων".

Βλέπετε τους μάραναν τα λατινικά που προλαβαίνουν να αποστηθίσουν και να χρησιμοποιούν οι άπειροι δικηγόροι (στρατιές νομικών συμβούλων) των υπουργείων, οργανισμών και εταιρειών του Δημοσίου (!!) αντί να αποδίδουν αυτές τις έννοιες με απλό και κατανοητό, από τους πιο πολλούς, τρόπο. Ευτυχώς έχω τελειώσει πρότυπο γυμνάσιο των αρχών του ’60 κι έτσι, εγώ τουλάχιστον, δεν είχα πρόβλημα ως προς το νοηματικό περιεχόμενο των όρων ….(Κλείνει η παρένθεση).

Έτσι λοιπόν (και με κίνδυνο, πάντα, να έχω κάνει λάθος στην πρόσληψη της ουσίας αυτών των ειδήσεων) κατάλαβα ότι 1) Θα μπούμε όλοι (ή σχεδόν όλοι??) σε ετήσιο πρόγραμμα-συμβόλαιο, το οποίο όμως θα μπορούμε να σπάσουμε χωρίς χρηματική επιβάρυνση και να περάσουμε σε άλλο Πάροχο, εφ’ όσον κρίνουμε ασύμφορη τη σχέση μας με τον τωρινό μας Πάροχο. (ΠΟΣΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ΘΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΥΤΟ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΕΣ ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΚΑΙ ΑΠΛΕΣ-ΑΜΕΣΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ??)

2) Οι "ευτυχείς" Πάροχοι θα προαναγγέλουν, ΚΑΤΑ ΜΗΝΑ, τα κόστη τιμής μονάδος (Κwh) με τα οποία θα χρεώνουν έκαστος τους πελάτες του με τρόπο, για όλους, ΕΝΙΑΙΟ, ΑΠΛΟ ΞΕΚΑΘΑΡΟ ΚΑΙ ΑΜΕΣΑ ΣΥΓΚΡΙΣΙΜΟ έτσι ώστε να μπορεί ένας καταναλωτής να κρίνει τι τον συμφέρει: Να συνεχίσει με τον ίδιο Πάροχο ή να μεταπηδήσει σε άλλον? (Το περίφημο ex ante).

Όλ’ αυτά ΚΑΤΑ ΜΗΝΑ, οπότε θα μπορεί ο καταναλωτής σαν την πεταλούδα να πηδάει από Πάροχο-λουλούδι σε Πάροχο-λουλούδι ΚΑΘΕ ΜΗΝΑ κι έτσι να διασφαλίσει το συμφέρον του (!?).

Υποθέτω το παραπάνω σύστημα προϋποθέτει από μεριά τους την ύπαρξη δυνατών αλγορίθμων, οι οποίοι δεν θα βλάπτουν τα συμφέροντα των πελατών τους. Θα πρέπει δηλαδή να κάνουν πολύ καλές-δίκαιες μαντεψιές οι κύριοι Πάροχοι (!) και οι καταναλωτές δεν θα χρειάζεται να γίνουν απεικαστάνοι καθώς θα είναι παιχνιδάκι το ν’ αλλάζουν Πάροχο κάθε μήνα(!) εφ’ όσον διαπιστώσουν ότι ο πάροχος αυτού του μήνα τους γδέρνει!

3) Αντίστοιχα, στο περίφημο ex post, οι Πάροχοι θα βλέπουν απολογιστικά τί κόστος μονάδας είχαν οι ίδιοι για να χρεώσουν τον παρελθόντα μήνα, πάντα με ΕΝΙΑΙΟ, ΑΠΛΟ ΞΕΚΑΘΑΡΟ ΚΑΙ ΑΜΕΣΑ ΣΥΓΚΡΙΣΙΜΟ ΤΡΟΠΟ τους πελάτες τους.

Δεν θα επεκταθώ σε λεπτομερή περιγραφή των άλλων δύο ειδών τιμολογίων, αυτό με την φιξ τιμή για όλη την περίοδο του συμβολαίου (εκεί να δεις φουσκωμένη μαντεψιά των Κυρίων Παρόχων!) και το άλλο το περίφημο "Δυναμικό" των γκατζετάκηδων καταναλωτών που θα μπορούν με τις λεγόμενες "εφαρμογές" να συμβουλεύονται όλη την ώρα το κινητό τους και να αναβοσβύνουν τις ηλεκτρικές συσκευές τους για να γλυτώνουν χρήματα με βάση το στιγμιαίο (!!??) κόστος kwh.

Και για να εμπεδώσουν όλοι, όλα τα παραπάνω δεν έχουν παρά να δουν ένα βιντεάκι του youtube όπου ένας ανεκδιήγητος "Γεν. Γραμματέας Ενέργειας" προσπαθεί να τα εξηγήσει στους δημοσιογράφους, οι οποίοι "τον έχουν βάλει κάτω και τον χτυπάνε αλύπητα" με ερωτήματα που προκύπτουν από την απλή λογική της καθημερινής ζωής (χωρίς απολύτως καμία αντιπολιτευτική διάθεση από μέρους τους).

Τέλος και για να σοβαρευτούμε νομίζω ότι το μόνο που χρειαζόμαστε όλοι εμείς οι ταλαίπωροι καταναλωτές (μιάς χώρας όπου δεν υπάρχει καταναλωτικό κίνημα ακόμη και σήμερα!) είναι απλώς ένας ενιαίος και ξεκάθαρος τρόπος πληροφόρησης του κόστους ημερήσιας και νυχτερινής kwh (ξεχωριστά) που για ένα συγκεκριμένο διαρρεύσαν χρονικό διάστημα χρέωσε έκαστος των υπαρχόντων Παρόχων.

Εκτός από τον λογαριασμό ενός εκάστου και σε μια κοινής θέας πλατφόρμα για λόγους σύγκρισης.

(Όχι κατά μήνα πάντως γιατί έχω προσωπική πείρα από την απερίγραπτη ΔΕΔΔΗΕ, η οποία, για μηνιαίους λογαριασμούς, επί ενάμισυ χρόνο δεν έστελνε κάποιον να καταμετρήσει γιατί ο τοπικός εργολάβος της περιοχής την είχε παρατήσει!

Αυτοί με χρέωναν κουτουρού κι όταν το αντιλήφθηκα τρόμαξα να τους κάνω να με πιστώσουν με τα ποσά που αχρεωστήτως κατέβαλα. Η ιστορία στις λεπτομέρειές της είναι πολύ πιο τρελή)

Στους λογαριασμούς δεν θα πρέπει να υπάρχουν οποιαδήποτε άλλα συν ή πλην, εκπτώσεις (!!), πολλές διαφορετικές τιμές χρέωσης μονάδες κλπ που απλώς μπερδεύουν και δυσκολεύουν κάποιον να βγάλει άκρη.

Χωρίς τα περίφημα συμβόλαια ορισμένου χρόνου (ΟΡΑ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥΣ ΠΑΡΟΧΟΥΣ) και απαίτηση να γίνουν οι καταναλωτές ενέργειας μάντεις για το ποιο είναι το μελλοντικό τους συμφέρον (!!!).

Και έτσι θα μπορούν να μεταπηδήσουν σε κάποιον άλλο πάροχο αφού δουν ότι ο δικός τους συστηματικά χρεώνει περισσότερο. Μέσα από απλή και σύντομη διαδικασία πάντα.

Δεκτές οποιεσδήποτε αντιρρήσεις στα παραπάνω..

Με τιμή

Α.Γ.

kostas.stoupas@capital.gr