Οικονομική εκτόξευση με πήλινα πόδια;

Του Κώστα Στούπα

1) Οικονομική εκτόξευση με πήλινα πόδια;

Διανύουμε μια περίοδο όπου με αρνητικές διεθνείς οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις, η ελληνική οικονομία σημειώνει αρκετές επιδόσεις οι οποίες είναι οι καλύτερες εδώ και δεκαετίες.

Παρά τον υψηλό πληθωρισμό το ’22 και την αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ,  η Ελλάδα αύξησε το ΑΕΠ με περισσότερο από 5% και πέτυχε εξαγωγές πάνω από 50 δισ. ευρώ, που είναι περίπου υπερδιπλάσιες από αυτές που είχε πριν 10-15 χρόνια...  Ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου τους πρώτους μήνες του ’22 καταδείκνυε επίσης αναθέρμανση του επενδυτικού ενδιαφέροντος σε παραγωγικούς και διεθνώς ανταγωνιστικούς κλάδους.

Μοναδικό μελανό σημείο το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών που στο 11μηνο, παρά την αύξηση των εσόδων από υπηρεσίες, λόγω της υψηλής τουριστικής κίνησης, ίπτατο πάνω από 17 δισ. ευρώ.

Για την ακρίβεια στο 11μηνο η Ελλάδα σημείωσε εξαγωγές αγαθών περί τα  49 δισ. ευρώ και  εισαγωγές αγαθών περί τα 85 δισ. ευρώ. Το εμπορικό έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 36 δισ. ευρώ.

Επίσης, κατά την ίδια περίοδο, σημείωσε εισπράξεις από υπηρεσίες (τουρισμός, μεταφορές κλπ.) περί τα 45 δισ. ευρώ και πληρωμές περί τα 25,6 δισ. ευρώ. Το πλεόνασμα των 19 δισ. ευρώ από τις υπηρεσίες, αν αφαιρεθεί από το εμπορικό έλλειμμα των 36 δισ. ευρώ, αφήνει ένα έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών περί τα 17,4 δισ. ευρώ. 

Το έλλειμμα αυτό είναι το μεγαλύτερο μετά το 2009.  

Τα στοιχεία αυτά αφορούν το 11μηνο του 2022 και μάλλον μοιάζει απίθανο να ανατραπούν ή να αλλάξουν με την προσθήκη και του Δεκεμβρίου. Οι επιδοματικές πολιτικές ίσως να αναδειχτούν στην αχίλλειο πτέρνα της διαφαινόμενης οικονομικής ανάκαμψης.

Η  Fitch πάντως την εβδομάδα που πέρασε αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας σε  "ΒΒ+" από "ΒΒ" με το outlook να  παραμένει "σταθερό".

Η αναβάθμιση αυτή φέρνει την Ελλάδα μια βαθμίδα κάτω από την επενδυτική. 

"Σύμφωνα με την έκθεση, η Fitch αναμένει πλέον καλύτερες επιδόσεις στο έλλειμμα και στο χρέος για την περίοδο 2022-24 λόγω ισχυρότερης ανάπτυξης, καλύτερης εκτέλεσης του προϋπολογισμού και του ευνοϊκού προφίλ εξυπηρέτησης χρέους.

Ο οίκος προβλέπει περαιτέρω μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στο 1,8% του ΑΕΠ το 2024 από 3,8% που εκτιμάται για το 2022. Αυτό συνεπάγεται βελτίωση στο πρωτογενές ισοζύγιο κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες, σε πλεόνασμα 0,9% το 2024 (και μηδενικά επίπεδα το 2023)".

Βλέπε: Fitch: Αναβάθμισε σε "BB+" την Ελλάδα - Σταθερό το outlook, ανάπτυξη 0,9% το 2023

Τα πλέον ενδιαφέροντα βέβαια ήταν αυτά που ανέφερε ο Αμερικάνος πρέσβης στην Ελλάδα κ.  Τζορτζ Τσούνης μιλώντας στην εκδήλωση "The world ahead 2023 Athens Gala Dinner" που διοργάνωσε ο Economist στην Αθήνα.

Ανέφερε συγκεκριμένα  "Είδαμε πολλές αμερικανικές επιχειρήσεις, από την Amazon Web Services, τη Microsoft, την JP Morgan και τη Meta, να κάνουν μεγάλες επενδύσεις στην Ελλάδα". Ο ίδιος στην ίδια εκδήλωση έστειλε το μήνυμα πως "έρχονται και άλλες επενδύσεις" από τις ΗΠΑ και έδωσε έμφαση στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις, λέγοντας πως απογειώνονται. "Αυτή τη στιγμή έρχονται ακόμα περισσότερες αμερικανικές εταιρείες να επενδύσουν στο κοινό μας μέλλον. Αναγνωρίζουν τα ταλέντα στην Ελλάδα και τις μεγάλες δυνατότητες"...

Είναι προφανές πως πολλές πλευρές βλέπουν στην Ελλάδα προοπτικές οι οποίες ακόμη δεν προκύπτουν ευκρινώς από τα στοιχεία των οικονομικών πεπραγμένων.

Ας φορέσουμε τις ζώνες ασφαλείας και ας απολαύσουμε τη διαδρομή...

2) CHATGPT: Ποιος θα κερδίσει σε έναν πόλεμο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας...

Κ. Στούπα, σας επισυνάπτω μερικές απαντήσεις σε ερωτήσεις που υποβλήθηκαν στη μονάδα τεχνητής νοημοσύνης για ζητήματα που μας απασχολούν αυτήν την περίοδο…  

Νομίζω πως πρέπει να αρχίσουμε να τρέμουμε για το τι θα μπορεί να κάνει στο μέλλον η τεχνητή νοημοσύνη...

Αθανάσιος Τάσσης

Ερ: Σε περίπτωση που υπάρξει στο άμεσο μέλλον στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, ποια χώρα θα ήταν η νικήτρια;

Απάντηση: Είναι αδύνατο να προβλέψουμε με βεβαιότητα ποια χώρα θα κέρδιζε σε περίπτωση στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Και οι δύο χώρες διαθέτουν καλά εξοπλισμένους και εκπαιδευμένους στρατιώτες και οποιαδήποτε σύγκρουση θα ήταν πιθανότατα περίπλοκη και απρόβλεπτη.

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η στρατιωτική σύγκρουση πρέπει να αποφεύγεται καθώς προκαλεί τεράστιες ανθρώπινες και υλικές απώλειες και αποσταθεροποιεί την περιοχή και τον κόσμο. Ο πόλεμος δεν είναι λύση για τυχόν διαφωνίες.

Τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία είναι μέλη του ΝΑΤΟ, επομένως μια σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών θα είχε πιθανώς σοβαρές συνέπειες για τη Συμμαχία και θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε εμπλοκή άλλων κρατών μελών.

Επιπλέον, η ευρύτερη διεθνής κοινότητα πιθανότατα θα λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της σύγκρουσης και θα προσπαθήσει να αποκλιμακώσει την κατάσταση. Είναι σημαντικό να αναζητηθεί διπλωματική λύση για την επίλυση διαφορών μεταξύ των εθνών.

Ερώτηση: Τι θα μπορούσε να προκαλέσει την κατάρρευση του αμερικανικού χρηματιστηρίου στο εγγύς μέλλον;

Απάντηση: Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που θα μπορούσαν ενδεχομένως να προκαλέσουν την κατάρρευση του αμερικανικού χρηματιστηρίου στο εγγύς μέλλον. Μερικές από τις πιο συχνά αναφερόμενες πιθανότητες περιλαμβάνουν:

Οικονομική ύφεση: Μια ύφεση στην οικονομία μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των εταιρικών κερδών και των καταναλωτικών δαπανών, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει πτώση των τιμών των μετοχών.

Αύξηση των επιτοκίων: Όταν τα επιτόκια αυξάνονται, γίνεται πιο ακριβό για τις εταιρείες να δανείζονται χρήματα, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τα κέρδη τους.

Γεωπολιτικές εντάσεις: Οι συγκρούσεις ή άλλες διαταραχές στην παγκόσμια πολιτική μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη αβεβαιότητα, η οποία μπορεί να κάνει τους επενδυτές να γίνουν πιο προσεκτικοί και να πουλήσουν τις μετοχές τους.

Φυσικές καταστροφές: Οι φυσικές καταστροφές όπως οι τυφώνες, οι σεισμοί και οι πανδημίες μπορούν να προκαλέσουν σημαντική αναστάτωση σε επιχειρήσεις και οικονομίες, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει το χρηματιστήριο.

Κυβερνοεπιθέσεις: Οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο σε μεγάλες εταιρείες μπορεί να προκαλέσουν παραβιάσεις δεδομένων, απώλεια εμπιστευτικών πληροφοριών και οικονομική ζημία που μπορεί να επηρεάσει το χρηματιστήριο.

Απροσδόκητα γεγονότα: Απρόβλεπτα γεγονότα όπως ξαφνική αλλαγή στις κυβερνητικές πολιτικές, αιφνιδιαστική τρομοκρατική επίθεση ή οποιοδήποτε άλλο σημαντικό αρνητικό γεγονός μπορεί να προκαλέσει πανικό στους επενδυτές και να πουλήσουν τις μετοχές τους, οδηγώντας σε κατάρρευση της αγοράς.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα κραχ στο χρηματιστήριο δεν είναι ένα σπάνιο γεγονός και μπορεί να συμβούν για πολλούς λόγους. Είναι αδύνατο να προβλεφθεί ακριβώς πότε και γιατί θα συμβεί ένα κραχ.

kostas.stoupas@capital.gr