Οι σύμμαχοι της Ελλάδας...

Πέμπτη, 03-Νοε-2022 00:01

Οι σύμμαχοι της Ελλάδας...

Του Κώστα Στούπα

1) Οι σύμμαχοι της Ελλάδας

Την εξωτερική πολιτική των χωρών δεν την καθορίζουν ούτε το ομόθρησκο, ούτε το ομόγλωσσο αλλά τα βαθύτερα στρατηγικά τους συμφέροντα. Ρωσία, Ουκρανία, Σερβία Ελλάδα, Βουλγαρία κλπ παρά τη σύμπτωση του θρησκευτικού δόγματος βρίσκονται συνήθως σε αντίπαλα οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά στρατόπεδα.

Η Β. Κορέα με τη Ν. Κορέα, όπως οι δύο Γερμανίες παλαιότερα, ομιλούν την ίδια γλώσσα και έχουν τις ίδιες παραδόσεις αλλά βρίσκονται η μία απέναντι στην άλλη με το δάχτυλο στη σκανδάλη.

Τα χριστιανικά έθνη έχουν πολεμήσει άπειρες φορές μεταξύ τους όπως αντίστοιχα και τα μουσουλμανικά. Ενίοτε οι διαφοροποιήσεις μεταξύ των θρησκευτικών δογμάτων εμφανίζονται σαν αίτια αιματηρών αντιπαραθέσεων αλλά συνήθως αποτελούν προφάσεις για  την απόκρυψη των υλικών συμφερόντων... Συχνά επινοούνται και επιβάλλονται νέα θρησκευτικά δόγματα όπως έκανε ο βασιλιάς Ερρίκος ο Η της Αγγλίας προκειμένου να εδραιώσει καλύτερα την πολιτική του κυριαρχία και να αποδυναμώσει την επιρροή  του Βατικανού...

Η χρησιμότητα αυτής της μικρής εισαγωγής αφορά τη δημιουργία ενός πλαισίου καλύτερης κατανόησης της ουσίας και της αντοχής των διάφορων κρίκων ανάσχεσης της τουρκικής ισχύος από την Ελλάδα σε σχέση με τα διάφορα συμμαχικά πλέγματα που έχει δημιουργήσει...

Τούτο είναι χρήσιμο καθώς τους τελευταίους μήνες υφέρπει ένα κλίμα ανησυχίας σε σχέση με τις προσπάθειες επαναπροσέγγισης της Τουρκίας με χώρες όπως το Ισραήλ, η Αίγυπτος, τα ΗΑΕ, αλλά και τη στάση ισχυρών χωρών όπως οι ΗΠΑ, η Γαλλία η Γερμανία κλπ.

Ιδού ένα παράδειγμα:

"Η επίσκεψη του υπουργού Άμυνας του Ισραήλ, Benny Gantz, στην Τουρκία και οι συναντήσεις του με τον ομόλογο του, υπουργό Άμυνας Hulusi Akar, και η μέχρι πρότινος απρογραμμάτιστη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, είναι μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη…" ανέφερε πριν λίγες μέρες η σχετική ανάλυση του INSS.org που δημοσίευσε το Capital.gr.

Βλέπε: Τι σηματοδοτεί η επίσκεψη του Ισραηλινού υπ. Άμυνας στην Τουρκία για τις σχέσεις και με την Ελλάδα και την Κύπρο

Όσες επισκέψεις και προσπάθειες επαναπροσέγγισης και αν γίνουν, το Ισραήλ και η Τουρκία του Ερντογάν έχουν συμφέροντα που συγκρούονται στην περιοχή και αργά ή γρήγορα αυτά θα αναδύονται.

Η Τουρκία επιθυμεί να εξελιχθεί σε περιφερειακή δύναμη, τούτο μπορεί να συμβεί μόνο με ανάδειξη σε ηγετική δύναμη και προστάτιδα δύναμη των μουσουλμανικών πληθυσμών οι οποίες βρίσκονται σε μόνιμες τριβές με το Ισραήλ.

Όσο και να πιέζουν οι δυτικές δυνάμεις το Ισραήλ και την Τουρκία να τα βρουν μεταξύ τους, οι αντιθέσεις αυτές θα αναβιώνουν. Βέβαια αν στην Τουρκία κερδίσουν τις εκλογές οι φιλοδυτικοί κεμαλιστές, η στάση της Τουρκίας θα αλλάξει και ως προς τους μουσουλμάνους της Μέσης Ανατολής και ως προς το Ισραήλ. Όμως, όσο ο μισός πληθυσμός της γείτονος παραμένει προσηλωμένος στις ισλαμιστικές αξίες και τον "ασιατισμό", όποιος και να βρίσκεται στην εξουσία θα αναγκάζεται να λαμβάνει υπόψη αυτές τις ιδιαιτερότητες.

Η Αίγυπτος, αν και μουσουλμανική χώρα, βρίσκεται επίσης σε ανταγωνισμό με την Τουρκία σε σχέση με ποια από τις δύο θα επωφεληθεί ενός ρόλου περιφερειακής ισχύος εκπροσωπώντας ευρύτερους μουσουλμανικούς  πληθυσμούς της περιοχής. Η παρουσία της Τουρκίας στη Λιβύη είναι μια λόγχη στα πλευρά της Αιγύπτου.

Η Γαλλία είναι μια ισχυρή ευρωπαϊκή και μεσογειακή δύναμη η οποία δεν επιθυμεί την ανάδειξη της Τουρκίας σε ανταγωνιστική περιφερειακή δύναμη στην ευρύτερη περιοχή και γι’ αυτό θα κάνει ό,τι μπορεί για να ανατρέψει αυτά τα σχέδια. Στα πλαίσια αυτά ένα ισχυρό τέτοιο "χαρτί" είναι η εξασφάλιση της ισχύος της Ελλάδας...

Οι ΗΠΑ δεσμεύονται για την προστασία της Ελλάδας αλλά έχουν παγκόσμια συμφέροντα και εκτός από την Ελλάδα, η Τουρκία αποτελεί ένα από τα ισχυρά τους γεωπολιτικά "χαρτιά". Όταν η Τουρκία απομακρύνεται από τη Δύση χρησιμοποιούν την Ελλάδα και τα συμφέροντά της  σαν μέσο πίεσης αλλά όταν η Τουρκία προσεγγίζει τη Δύση προσπαθούν να επιδεικνύουν ουδετερότητα.

Το συμφέρον των ΗΠΑ επιτάσσει τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή στα πλαίσια του ΝΑΤΟ και ενίοτε δεν πολυνοιάζονται πού ακριβώς θα είναι τα σύνορα μεταξύ δυο συμμαχικών χωρών.  Από την άλλη πλευρά, όμως, αν αφήσουν απροστάτευτο έναν πιστό σε όλους τους μεγάλους πολέμους σύμμαχο σαν την Ελλάδα, για χάρη του κυνικού ρεαλισμού, θα δυσκολευτούν να διατηρήσουν ή να κερδίσουν  την εμπιστοσύνη άλλων συμμάχων...

Η Γερμανία και οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης βλέπουν την Τουρκία σαν ενεργειακό κόμβο και μια οικονομία ικανή να παίξει τον συμπληρωματικό ρόλο της Κίνας.

Δηλαδή, οι ίδιες να πουλάνε υπηρεσίες και να σχεδιάζουν προϊόντα και η Τουρκία να τα παράγει. Αυτός είναι ο λόγος που θα προσπαθούν πάντα να διατηρήσουν την Τουρκία σε τροχιά γύρω από τη Δύση. 

Από την άλλη βέβαια τα τελευταία χρόνια κατάλαβαν πως δεν επιθυμούν μια Τουρκία ισχυρή περιφερειακή δύναμη που επιβουλεύεται την ισχύ και τον πλούτο τους.  Επιπλέον, εκτός της Γαλλίας και του Η.Β. η γεωπολιτική "ανάγνωση" του κόσμου στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης είναι σε νηπιακό στάδιο.

Υπό το πρίσμα αυτό οι σημαντικότεροι κρίκοι των συμμαχιών της Ελλάδας είναι οι χώρες των οποίων τα συμφέροντά τους, έναντι της Τουρκίας ταυτίζονται με τα δικά της.  Τέτοιες περιπτώσεις είναι η Γαλλία, το Ισραήλ και η Αίγυπτος ενώ χρήσιμο θα ήταν να προστεθεί και η Ιταλία. Μετά ακολουθούν οι ΗΠΑ των οποίων η ισχύς και η επιρροή υπερτερεί έναντι όλων των άλλων και μετά η Ε.Ε. και οι χώρες της...

Αυτό που θα πρέπει να έχουμε πάντα στο μυαλό μας είναι πως η συνέπεια και το ρίσκο που είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν οι σύμμαχοι εξαρτάται απάντα από τη δική μας συνέπεια και ικανότητα προβολής ισχύος.

2) Κι όμως η Ελλάδα "βρυχάται"...

Καλησπέρα σας κύριε Στούπα

Σχετικά με το άρθρο σας με τίτλο "Κι όμως η Ελλάδα βρυχάται", έχετε μελετήσει την ποιότητα των εξαγωγών μας πριν βγάλετε το συμπέρασμα ότι η παραγωγή εντός της Ελλάδος αυξάνεται; Όταν γράφω ποιότητα εξαγωγών εννοώ τρεις παράγοντες: την ίδια την φύση των εξαγωγών, την αξία των εξαγωγών

Η φύση των εξαγωγών

Χωρίς να είμαι απόλυτα σίγουρος, καθώς έχουν περάσει δεκαετίες από όταν τα μελετούσα στο πανεπιστήμιο, νομίζω ότι στις εξαγωγές προσμετράται και η παροχή υπηρεσιών όπως ο Τουρισμός και η Ναυτιλία. Αν λοιπόν οι αυξημένες εξαγωγές συμπεριλαμβάνουν και την παροχή ναυτιλιακών υπηρεσιών με ναύλα υψηλά σε επίπεδο ρεκόρ και τις υπηρεσίες φιλοξενίας να έχουν φτάσει επίσης σε ύψος μεγαλύτερο από κάθε άλλο έτος, τότε οι Έλληνες δεν αυξήσαμε την παραγωγή μας, απλά παρέχουμε περισσότερες υπηρεσίες.

Η αξία των εξαγωγών

Εδώ μας ενδιαφέρει τί ποσοστό της αύξησης των εξαγωγών μας οφείλεται στη διαρκή αύξηση των τιμών. Ο πληθωρισμός μπορεί απλά να σημαίνει ότι οι εξαγωγές μας είναι ίδιες ή μικρότερες απλά η αξία τους είναι μεγαλύτερη. Στην περίπτωση αυτή το κέρδος των επιχειρήσεων που εξάγουν πολλές φορές είναι μικρότερο από ό,τι όταν πουλούσαν περισσότερα τεμάχια προϊόντων σε χαμηλότερη τιμή, αλλά το κόστος παραγωγής ήταν μικρότερο.

Η αξία των εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ

Εδώ είναι η σημαντικότερη παράμετρος της ποιοτικής ανάλυσης σχετικά με το αν η αύξηση των εξαγωγών, σημαίνει και αύξηση της παραγωγής. Η απάντηση είναι μάλλον όχι, όμως για να καταλήξουμε σε ένα σίγουρο συμπέρασμα θα πρέπει να γίνει πολύ μεγαλύτερη ανάλυση από ό,τι επιτρέπει αυτή η επιστολή.

Εν τάχει μπορώ να γράψω το εξής: Ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής των Ελληνικών επιχειρήσεων πριν την κρίση του 2008 υπήρχε για να εξυπηρετεί την Ελληνική ζήτηση. Οι πελάτες μας στο εξωτερικό ήταν πάνω κάτω οι ίδιοι αριθμητικά. Ως μέρος του παραγόμενου πλούτου δείχνουν να είναι περισσότεροι γιατί η παραγωγή για εσωτερική κατανάλωση καταστράφηκε. Θα είχε πραγματικό ενδιαφέρον να δούμε ποια και πόσα αγαθά Ελληνικής παραγωγής εξάγουμε τώρα και ποια στο παρελθόν. Αν για παράδειγμα μέρος των εξαγωγών μας είναι φυσικό αέριο που εισήχθη στην Ρεβυθούσα και μετά κάναμε επανεξαγωγή του, δεν αυξήθηκε η Ελληνική παραγωγή αλλά το Ελληνικό εμπόριο, δηλαδή ξανά έγινε εξαγωγή υπηρεσίας.

Αν με ρωτήσετε ποια η διαφορά παροχής υπηρεσίας και εγχώριας παραγωγής, για την οποία επιμένω τόσο σε όσα έγραψα, αυτή είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας εντός Ελλάδας. Η παραγωγή είναι κατά κανόνα εντάσεως εργασίας, ενώ η παροχή υπηρεσίας γίνεται κατά κανόνα από λίγους εργαζόμενους. (Πολύ απλοϊκά γραμμένο αλλά στις περισσότερες των περιπτώσεων αληθές).

Ελπίζω να μην σας κούρασα αλλά διαβάζοντας το άρθρο σας μπροστά στα παιδιά μου και εξηγώντας τους όσα σας έγραψα, αισθάνθηκα την ανάγκη να τα μοιραστώ μαζί σας. Έτσι δια του παραδείγματος ελπίζω να τα διδάξω ότι δεν αρκεί η κριτική του καναπέ αλλά είναι σωστό να εκθέτεις τις απόψεις σου ώστε και ο άλλος (στην περίπτωση αυτή εσείς) να μπορεί να σε κρίνει με την σειρά του.

Ευχαριστώ

Ευάγγελος Ν. Χατζόβουλος

ΥΓ. Δεν εξετάζω εδώ αν στο πρόσφατο παρελθόν η εσωτερική παραγωγή βασίστηκε σε σαθρές βάσεις, δηλαδή στην δια του κρατικού δανεισμού χρηματοδότηση ενός μεγάλου μέρους της εγχώριας ζήτησης. Εξετάζω μόνο το ότι η ποιοτική ανάλυση των στατιστικών στοιχείων κατά την γνώμη μου δείχνει ότι η παραγωγή αγαθών δεν έχει αυξηθεί ιδιαίτερα.

Απάντηση: Τα στοιχεία που δημοσίευσα αφορούν τις εξαγωγές αγαθών αποκλειστικά. Κατά το μεγαλύτερη μέρος του 2021 ο πληθωρισμός δεν είχε βρεθεί εκτός ελέγχου. Τούτα σημαίνουν πως οι εξαγωγές αυξήθηκαν και σε όγκο. Από τα 39 δισ. εξαγωγών αγαθών το ’21 τα 10 δισ. αφορούσαν καύσιμα ενώ από τα 66 δισ. των εισαγωγών τα 16 αφορούσαν καύσιμα.

Όπως ανέφερα και προχθές οι εισαγωγές αυξάνονται ταχύτερα από τις εξαγωγές λόγω της επιδοματικής πολιτικής που αυξάνει το χρέος και των επιδοτήσεων…

Το εξαγωγικό άλμα όμως αποτελεί ιδιαίτερα θετική εξέλιξη...

kostas.stoupas@capital.gr