Του Κώστα Στούπα 

1) Προ δραματικών ανατροπών...

Το συνηθέστερο ερώτημα της πολιτικής επικαιρότητας αυτήν την περίοδο αφορά τον χρόνο που θα γίνουν οι επόμενες εκλογές. Άπαντες με σταθερό σημείο το τέλος της θητείας του Προέδρου της Δημοκρατίας στις αρχές του 2020 προσπαθούν να προσδιορίσουν τον χρόνο που θα επιλέξει ο κ. Τσίπρας και η κυβέρνηση να πάνε σε εκλογές προκειμένου να πετύχουν τους δυο στρατηγικούς στόχους οι οποίοι απορρέουν από την πορεία του συσχετισμού δυνάμεων.

Με βάση την πορεία του συσχετισμού που καταγράφουν όλες οι δημοσκοπήσεις τα δύο τελευταία χρόνια οι ρεαλιστικοί στόχοι που υπάρχουν για τον  κ. Τσίπρα παραμένουν οι εξής δυο:

α) Η εξασφάλιση της δεύτερης θέσης από τον ΣΥΡΙΖΑ με όσο το δυνατόν μικρότερη διαφορά από τη Ν.Δ. και μέσω αυτής η διασφάλιση μιας θέσης στο νέο διπολικό σύστημα  μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ που διαφαίνεται (ή πιστεύουν λανθασμένα οι περισσότεροι δημοσιολόγοι πως διαφαίνεται) στον ορίζοντα.

β) Η δημιουργία των προϋποθέσεων για μια βραχυχρόνια δεξιά κυβερνητική παρένθεση για την κυβέρνηση που θα προκύψει από τις επόμενες εκλογές.

Για να πετύχει το δεύτερο βασικό ζητούμενο απαιτείται όχι τόσο η αποτροπή μιας ασθενικής κυβερνητικής αυτοδυναμίας από τη ΝΔ με 150-160 βουλευτές, αλλά η αποτροπή μιας πλειοψηφίας 180 βουλευτών που θα επιφέρουν την δια της εκλογής προέδρου μακροημέρευση της επόμενης κυβέρνησης και ως εκ τούτου την αποσυσπείρωση που θα επιφέρει στο συνονθύλευμα του ΣΥΡΙΖΑ (των μεταστάντων του βαθέος ΠΑΣΟΚ και των "μπαχαλάκηδων” της μεταπολίτευσης) η μακρά απομάκρυνση από την εξουσία.

Η επίτευξη των στόχων αυτών για την κυβέρνηση ήταν ευθύς εξ αρχής δύσκολη αλλά έγινε ακόμη πιο δύσκολη τους τελευταίους μήνες, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018 που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα στόχευε με την "Καθαρή Έξοδο”, τη σκανδαλολογία, την επίλυση του "Μακεδονικού”, την επάνοδο της οικονομίας σε μια κανονικότητα με ανάπτυξη, να μειώσει τη διψήφια διαφορά που κατέγραφαν όλες οι δημοσκοπήσεις το 2017. Κανένα από τα παραπάνω "χαρτιά” δεν του έχει βγει μέχρι στιγμής...

Κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2017 όντως οι δημοσκοπήσεις κατέγραψαν μια μείωση της διαφοράς αλλά όχι σε εύρος που να υποδηλώνει ή να προμηνύει κάποια ανατροπή των τάσεων που έχουν διαμορφωθεί μετά το 2016.

Στο πρώτο τρίμηνο του 2018 οι αριθμοί έδειξαν πάλι στασιμότητα ενώ κατά το δεύτερο τρίμηνο αρχίζουν πάλι να δείχνουν διεύρυνση της διαφοράς.

Αν συνεχιστεί αυτή η διεύρυνση της διαφοράς και στις επόμενες μετρήσεις πριν το Καλοκαίρι ενδεχομένως να ανατραπεί ολόκληρος ο πολιτικός σχεδιασμός της κυβέρνησης για τη δεύτερη θέση και την κυβερνητική δεξιά παρένθεση.

Το ενδεχόμενο αυτό δημιουργεί νευρικότητα καθώς εξαλείφει την προσδοκία νομής της εξουσίας. Στην Ελλάδα κάποιος στοιχίζεται πίσω από ένα πολιτικό κόμμα είτε για να διατηρήσει την "κουτάλα” είτε για να την αποκτήσει πολύ σύντομα...

Η απομάκρυνση από τον ΣΥΡΙΖΑ της προοπτικής διαχείρισης της εξουσίας θα έχει καταλυτικές συνέπειες στη συσπείρωση του ακροατηρίου που έχει απομείνει να τον ακολουθεί. Τούτο θα συμβεί γιατί σαν πολιτικό κόμμα δεν διαθέτει κανένα πολιτικό αφήγημα.

Ο κ. Τσίπρας ανήλθε στην εξουσία με το πολιτικό αφήγημα της ρήξης με τα μνημόνια και της επανόδου με ένα άρθρο και ένα νόμο στην προτεραία "νιρβάνα” της κρατικοδίαιτης ευημερίας με δανεικά.

Τώρα προσπαθεί να πλασάρει το αφήγημα της επανόδου σε κάποια μεταμνημονιακή πλασματική κανονικότητα μετά το Καλοκαίρι του 2018 η οποία όμως εμπεριέχει σκληρά μνημονιακά μέτρα το 2019-22 και στενή επιτήρηση για δεκαετίες. Το αφήγημα αυτό "μπάζει” ήδη "νερά” και θα κονιορτοποιηθεί με τις περικοπές των συντάξεων στις αρχές του 2019.

Υπό αυτές τις προϋποθέσεις η εξάντληση της τετραετίας από την κυβέρνηση, υπό κανονικές συνθήκες, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη στρατηγική της "δεύτερης θέσης-δεξιάς παρένθεσης” και θα απειλήσει την ηγετική ομάδα με πολιτικό αφανισμό.

Τούτο υπό κανονικές ομαλές συνθήκες. Υπό έκτακτες συνθήκες μιας διεθνούς οικονομικής και γεωπολιτικής αναταραχής οι εξελίξεις ενδέχεται να λάβουν δραματικό χαρακτήρα με επικρατέστερη την κατεύθυνση που δεν ευνοεί την σημερινή κυβέρνηση.

Κατά τη στήλη το επικρατέστερο σενάριο είναι το αδιανόητο...

2) Όλοι περιμένουν το ίδιο πράγμα...

Η αδυναμία της χρηματιστηριακής αγοράς να διατηρήσει τις 800 μονάδες ακόμη και μετά τους πανηγυρικούς για τα αποτελέσματα των "stress tests” των τραπεζών και τα πολιτικά παραμύθια περί "Καθαρής Εξόδου” στην κανονικότητα κανονικά θά πρεπε να έχει θορυβήσει την κυβέρνηση αλλά και την αντιπολίτευση.

Αντ’ αυτού όμως παρατηρείται ο συνήθης εφησυχασμός μιας χώρας που ετοιμάζεται για την θερινή ραστώνη στη διάσταση της μακαριότητας που διαβιεί τις τελευταίες δεκαετίες.

Η χρηματιστηριακή αγορά παραμένει "νεκρή” γιατί η οικονομία παραμένει στην εντατική με μοναδικό όργανο το οποίο  συνεχίζει να λειτουργεί τον τουρισμό...

Οι περισσότεροι όσων διακρατούν ελληνικές μετοχές το πράττουν με  βασική προσδοκία το ράλι που θα προκαλέσει η απομάκρυνση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ από την εξουσία και η άνοδος μιας μεταρρυθμιστικής κυβέρνησης φιλικής προς την οικονομία.

Στις αγορές όμως όταν όλοι περιμένουν το ίδιο πράγμα, αυτό που θα συμβεί δεν μπορεί παρά να είναι κάτι άλλο...

kostas.stoupas@capital.gr