Του Γιώργου Κράλογλου 

Πράσινος ο νέος ενεργειακός μας "κόμβος”. Με τη Σερβία αυτή τη φορά. Το 1978 "δέσαμε” τον πρώτο στη Ρωσία. Ακολούθησαν οι άλλοι 9 με ρυθμό ανά 4ετία...  

Κέφι να έχεις και διάθεση για γέλιο για να ζήσεις τη 40χρονη "σαπουνόπερα” με την Ελλάδα να εξελίσσεται (λέει) σε ενεργειακό κόμβο στα Βαλκάνια και σε σταυροδρόμι ενέργειας της Ανατολικής Ευρώπης. 

Διαλέγεις και παίρνεις από τα πολιτικά λόγια και τα οράματα ό,τι σου ταιριάζει καλύτερα... 

Η "πρώτη πράξη” παίχθηκε μεταπολιτευτικά μεταξύ 1977-1978 στη Μόσχα όταν κυβερνητική μας αποστολή σε πρωθυπουργικό επίπεδο επέστρεψε με τις διαβεβαιώσεις (ειλικρινέστατες εξ όσων γνωρίζω) ότι οι αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου (της συνέχειας) θα στηριζόντουσαν, ούτε λίγο ούτε πολύ,  στον πρωταγωνιστικό ενεργειακό ρόλο της Ελλάδας σε Βαλκάνια και στην Αν. Ευρώπη. 

Τα νέα τα υποδέχθηκαν με πανηγυρισμούς οι πάντες. Η κυβέρνηση βέβαια (η οποία άλλωστε άνοιξε και το θέμα). Η αγορά ενέργειας σε όλα τα επίπεδα. Και η αντιπολίτευση σύνολό της. 

Τώρα (να το πούμε και αυτό) γιατί κάποια μεγάλα ελληνικά επιχειρηματικά ενδιαφέροντα τα μάζεψαν και έφυγαν από τον χώρο του πετρελαίου είναι άλλου παπά ευαγγέλιο... Θα τα πούμε όμως σε σημείωμα πιο σχετικό με το ζήτημα... 

Τα πανηγύρια για την Ελλάδα "σταθμάρχη” και "κουμανταδόρο” Βαλκανίων στην ενεργειακή οικονομία όπως και της νότιας Ε.Ε. δεν είχαν συνέχεια,  όπως ήταν και σχετικά αναμενόμενο από την αρχή... 

Οι κυβερνήσεις της 15ετίας του 1980-1995 υμνολογούσαν τον ρόλο μας στο ενεργειακό παιχνίδι αλλά παρακολουθούσαν την Τουρκία που τότε το έπαιζε για τα καλά και το κέρδιζε σε βάρος και της Ελλάδας. 
 
Στη 15ετία και συγκεκριμένα το 1993 η επιχειρηματική δράση φέρνει την επενδυτική ιδέα του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη μιας και η Βουλγαρία είχε ήδη στο ενεργειακό τραπέζι το θέμα και περίμενε την κατάλληλη ώρα. 

Νέοι πανηγυρισμοί το 1993. Οι πάντες με τον αγωγό του Μπουργκάς. Και την Αλεξανδρούπολη να ετοιμάζει κελεμπίες και τουρμπάνια. Η Ελλάδα ξανά στο προσκήνιο. Ξανά ενεργειακός ρυθμιστής στα Βαλκάνια.

Από το 1995 μέχρι και το 2005 σιωπή.

Σαν να μην ειπώθηκε τίποτε. Λες και δεν είχαν ακουσθεί οι χαρές. Τα σενάρια πολλά. Πότε ότι δεν ήθελαν τον αγωγό οι Ρώσοι. Πότε οι Βούλγαροι έκαναν πισωγυρίσματα και άλλα πολλά...

Εμείς όμως μια από τα ίδια. Από το 1994 μέχρι και το 2004 είχαμε την Ελλάδα στην πρώτη ενεργειακή θέση των Βαλκανίων. Και τον κρατισμό να έχει στα χέρια του σφιχτά τα πετρέλαια και την ενέργεια χωρίς να θέλει να τα αφήσει. 

Οπότε πώς να ανοίξει την ενεργειακή οικονομία στα ιδιωτικά συμφέροντα τα οποία ήταν στην πρώτη γραμμή πολέμου της πολιτικής. 

Το 2005 με την αλλαγή κυβέρνησης αρχίζουν να γράφονται τα νέα επεισόδια  στο σήριαλ "Η Ελλάδα πρωταγωνιστής ενέργειας και "κόμβος” της Ε.Ε. στην Ανατολική Ευρώπη”. 
 
Τα παίρνει μάλλον στα σοβαρά η τότε κυβέρνηση και το 2008 έχει στα χέρια της τη συμφωνία με τη Βουλγαρία για τον αγωγό Μπουργκάς που θα της έδινε και τον τίτλο του πρωταγωνιστή... 

Πού ήταν το λάθος; Δεν ρωτήθηκαν οι Αμερικανοί αν ήθελαν να της δώσουν τις κάποιες ευκαιρίες ανοίγματος και ρόλους με τα ρώσικα πετρέλαια και τα φυσικά αέρια.

Αντί να αλλάξει η συμφωνία άλλαξε η κυβέρνηση ένα χρόνο μετά(!!). 

Το 2009 ως το 2016 κουβέντα για τον αγωγό. Το σήριαλ όμως με τον ελληνικό "κόμβο” ενέργειας στα Βαλκάνια συνεχίζεται, μέχρι να αλλάξουν τα δεδομένα και εκτός των άλλων η νέα ενεργειακή κρίση να επιβάλλει και την αναβάθμιση της Αλεξανδρούπολης. Οι συμφωνίες βέβαια αφορούν μόνο την περιοχή αυτή. Αυτά την προηγούμενη χρονιά. 

Κατά τα άλλα, από το 2009 ως και το 2024 έχουμε μεν πολιτικές δηλώσεις σε ημερίδες, συναντήσεις και αποστολές είτε από την οικονομική διπλωματία, για τον ενεργειακό ρόλο της Ελλάδας στα Βαλκάνια. Δεν αλλάζουν βέβαια τίποτε από τη "μαγική εικόνα” που "ζωγράφισαν”, οι πολιτικοί μας, από το 1978. Τις εικόνες που αναπαράγουν οι κυβερνήσεις μας για εσωτερική κατανάλωση. Το θέμα είναι ότι δεν πείθουν. Αν ήταν αλλιώς δεν θα είχε καμιά δικαιολογία και η 20ετής επιχειρηματική μετανάστευση σε Βαλκάνια και Ανατολική Ευρώπη(!!).

george.kraloglou@capital.gr