Του Ηλία Ψυχογιού

Έμπνευση μεγάλη το άρθρο του Άγη Βερούτη την προηγούμενη εβδομάδα "Γιατί δεν τρώνε παντεσπάνι;” Έδειξε πόσο μεγάλη είναι η απόσταση ανάμεσα στα όσα η κοινωνία λέει συγκριτικά με αυτούς που αναλύουν όσα λέει. Έδειξε επίσης ότι ο Αντουανετισμός δεν έχει ιδεολογία ούτε κόμμα. 

Φανταστείτε έναν τυπικό μισθωτό στην Αθήνα το 2015 και το 2025: 35 ετών, άγαμος, με καθαρό μηνιαίο μισθό 1.400 ευρώ. Αυτός ο άνθρωπος ζει σε ένα μικρομεσαίο διαμέρισμα 65 τ.μ. στην Καλλιθέα, οδηγεί ένα παλιό αυτοκινητάκι 1.400  κ.ε. του 2003 και προσπαθεί να καλύψει τα βασικά: ενοίκιο, σούπερ μάρκετ, ρεύμα, καύσιμα και ό,τι άλλο προκύπτει.

Από το 2015 έως το 2025, το κόστος ζωής στην Ελλάδα εκτοξεύτηκε, χτυπώντας ιδιαίτερα τις μικρομεσαίες τάξεις. Η πανδημία, ο πληθωρισμός, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση έπαιξαν καθοριστικό ρόλο, αλλά οι αυξήσεις δεν ήταν ομοιόμορφες: το ενοίκιο και τα τρόφιμα είδαν τις μεγαλύτερες από αυτές. Ας δούμε λοιπόν για τον μισθωτό μας, τι μένει (ή δεν μένει) στο τέλος του μήνα το 2025 και τι έμενε (ή δεν έμενε) στο τέλος του μήνα το 2015.

Το ενοίκιο είναι το μεγαλύτερο έξοδο για κάθε ενοικιαστή, και στην Καλλιθέα –μια μικρομεσαία γειτονιά της Αθήνας– η αύξηση ήταν δραματική. Το 2015, ένα διαμέρισμα 65 τ.μ. (2 δωμάτια, βασικές ανέσεις) κόστιζε κατά μέσο όρο 450 ευρώ τον μήνα. Ήταν δηλαδή προσιτό για τον μισθωτό μας.

Σήμερα, το 2025, η ίδια κατοικία φτάνει τα 700 ευρώ – αύξηση 55%! Η ζήτηση από κατόχους golden visa, ο υπερπληθυσμός στην Αθήνα, σε συνδυασμό με την περιορισμένη αύξηση των διαθέσιμων ακινήτων, ώθησε τις τιμές στα ύψη. Το μέσο ενοίκιο σε περιοχές όπως η Καλλιθέα ξεπερνά τα 730 ευρώ, με ελάχιστες επιλογές κάτω από 600.
 

 

Αναφορικά με το αυτοκίνητο, αυτό δυστυχώς είναι αναγκαιότητα στην πόλη μας. Ένα μικρομεσαίο μοντέλο 1.400 κ.ε. του 2003 απαιτεί βασική συντήρηση: καύσιμα (υποθέτουμε 1.000 χλμ./μήνα, κατανάλωση 7 λτ./100 χλμ.), ασφάλεια και τέλη κυκλοφορίας.

• Καύσιμα: Το 2015, η βενζίνη κόστιζε ~1,45 €/λίτρο, άρα 101,5 €/μήνα. Στο 2025, με μέση τιμή 1,75 €/λίτρο, φτάνει τα 122,5 € – αύξηση 20%.
• Ασφάλεια: Περίπου 400 €/έτος το 2015 (33,33 €/μήνα), αυξήθηκε στα 450 €/έτος (37,5 €/μήνα) το 2025.
• Τέλη κυκλοφορίας: Για όχημα >10 ετών, 240 €/έτος (20 € / μήνα) το 2015 ( 240 €/έτος το 2025 (20 €/μήνα).

 

Σύνολο: Από 154,83 € το 2015, στα 180 € το 2025 (+13,98%).

 

Για ένα νοικοκυριό ενός ατόμου που μαγειρεύει μόνο του, το μηνιαίο καλάθι τροφίμων (γαλακτοκομικά, κρέατα, λαχανικά, βασικά είδη) κόστιζε ~250 € το 2015.  Στο 2025, με αθροιστικό πληθωρισμό 20-30% στα τρόφιμα από το 2015 έως το 2024,, φτάνει τα 350 € μηνιαίως – αύξηση 40%. 

 

Και φτάνουμε στο ηλεκτρικό ρεύμα. Με μέση κατανάλωση 200 kWh/μήνα για τον τυπικό μας μισθωτό (κλιματισμός, φως, ψυγείο), το κόστος ήταν 36 € το 2015 (0,18 €/kWh, Eurostat). Η ενεργειακή κρίση το 2022-2025 το εκτόξευσε στα 46 € (0,23 €/kWh), αύξηση 28% (κατά μέσο όρο, υπολογίζοντας τις αυξομειώσεις ανά μήνα, χωρίς όμως να προσμετραμε τις επιπλέον χρεώσεις που έρχονται μαζί με τον λογαριασμό του ρεύματος). 

 

Στα λοιπά έξοδα, μπορούμε να συμπεριλάβουμε::

• Υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (νερό, φυσικό αέριο): 20 € το 2015, 25 € το 2025.
• Τηλεπικοινωνίες (internet, κινητό): 30 € το 2015, 40 € το 2025.
• Μεταφορές/συντήρηση οχήματος: 30 € (ΜΜΜ ή service αυτοκινήτου).
• Φαγητό έξω/διασκέδαση: 100 € το 2015 (2-3 εξόδους), 150 € το 2025.
• Υγεία/ασφάλιση (φάρμακα, ιατροί): 50 € το 2015, 70 € το 2025.

Σύνολο: 230 € το 2015, 315 € το 2025 (+37%).

 

Συνοψίζοντας, το συνολικό μηνιαίο κόστος για τον μισθωτό μας:

 

Με μισθό 1.400 €:

• 2015: 1.400 - 1.120 = 280 €. 
• 2025: 1.400 - 1.591 = -191 €. 

Έτσι, το 2015 ο μισθωτός μας μπορούσε να καλύψει κάποιο έκτακτο έξοδο ή να πάει μια εβδομάδα διακοπές το καλοκαίρι.  Φέτος δεν μπορεί. Και μην μου μιλήσει κανείς για τις πληρότητες στα ξενοδοχεία… οι τουρίστες από το εξωτερικό τα γεμίζουν, όχι οι Έλληνες.

Όσοι λοιπόν λένε προς τους πολίτες ότι "δεν είστε φτωχοί, λάθος αισθάνεστε” ας δουν τους παραπάνω αριθμούς. Δεν είπαμε ότι η οικονομία δεν βελτιώθηκε ή ότι δεν είναι καλύτερα από το 2015. Αλίμονο. Και η οικονομία βελτιώθηκε, και η ανεργία μειώθηκε δραστικά και οι μισθοί αυξήθηκαν. Και τα οικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι η πορεία αυτή θα συνεχιστεί. 

Αλλά από αυτό έως την ελιτίστικη αντίληψη ορισμένων που κοιτούν τον λαό "αφ' υψηλού”, υπάρχει μία μικρή διαφορά… Άλλωστε ο μισθωτός μας, ο οποίος έχει μηνιαίο εισόδημα άνω του μέσου μισθού, το αποδεικνύει. Το φωνάζει, για να είμαστε ακριβείς: "δεν βγαίνω μάνα μου".

ilpsychogios@gmail.com