Του Ανδρέα Μήλιου

Με την υπογραφή της συμφωνίας ειρήνης για τη Γάζα μένουν αναπάντητα πολλά ερωτήματα που μοιάζουν με αινίγματα.

Αίνιγμα πρώτο. Δεν γνώριζε η Χαμάς ότι η εγκληματική επίθεσή της στο έδαφος του Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023, στην οποία δολοφόνησε 1200 αθώους και πήρε ως ομήρους άλλους 250 , θα προκαλούσε ασύμμετρες, βίαιες αντιδράσεις από την πλευρά του  Ισραήλ; Προφανώς και γνώριζε! Τότε γιατί το έκανε; Προφανώς για να προκαλέσει την οργή των Ισραηλινών, η οποία, καθώς θα ήταν υπερβολική και ασσύμετρη, πίστευε ότι θα προκαλούσε το κοινό αίσθημα της διεθνούς κοινότητας, η οποία θα ασκούσε στη συνέχεια πίεση στο Ισραήλ για να αποδεχτεί το αίτημα των δύο κρατών. Είδαν, δηλαδή, την τρομοκρατική τους ενέργεια ως μέσο ικανοποίησης των οριστικών επιδιώξεων και επιθυμιών τους. Προφανώς, η Χαμάς είχε και την υπόσχεση του Ιράν και ίσως και άλλων χωρών της περιοχής, που ονειρεύονται τον αφανισμό του κράτους του Ισραήλ, για άπλετη στήριξη. Έπεσαν όλοι έξω στις εκτιμήσεις τους, διότι παρά την ισοπέδωση της Γάζας και τα 60.000 περίπου θύματα του πολέμου, οι αντιδράσεις της διεθνούς κοινότητας δεν ήταν ιδιαίτερα καταδικαστικές για το Ισραήλ. Αυτό οφείλεται αφενός στη στήριξη που έχει το Ισραήλ από την υπερδύναμη ΗΠΑ και τους συμμάχους της και αφετέρου στο γεγονός ότι η διεθνής κοινότητα δεν μπόρεσε ποτέ να αποδεχτεί ως αντίσταση την ειδεχθή εγκληματική και τρομοκρατική πράξη της Χαμάς, της 7ης Οκτωβρίου, με τα εκατοντάδες αθώα θύματα.  Οι εχθροί του Ισραήλ έπεσαν έξω, διότι δεν υπολόγισαν ότι αυτό έχει την ικανότητα να παρέμβει στο λογισμικό των κινητών τηλεφώνων των στελεχών της Χεσμπολάχ του Λιβάνου και να τα μετατρέψει σε εκρηκτικούς μηχανισμούς για να τους εξοντώσει, ούτε πίστευαν ότι μπορεί να εξοντώσει στελέχη της Χεσμπολάχ και των Φρουρών της Επανάστασης μέσα στο σπίτι τους, στην καρδιά της Τεχεράνης, και της Χαμάς στη Βηρυτό. Ούτε περίμεναν ότι το Ισραήλ θα διανοηθεί  να βομβαρδίσει στόχους μέσα στο Ιράν και ότι θα ακολουθούσε ο βομβαρδισμός των πυρηνικών εγκαταστάσεών τους από τις ΗΠΑ. Ενδεχομένως να μην πίστευαν, επίσης, ότι ο Σιδερένιος Θόλος του Ισραήλ μπορεί να το προστατέψει τόσο αποτελεσματικά από τους πυραύλους του ΙΡΑΝ. Αυτό υποδηλώνει σοβαρό έλλειμα στρατηγικής σκέψης από τους εχθρούς του Ισραήλ. 

Αίνιγμα δεύτερο. Το Ισραήλ, που γνώριζε που βρίσκονται ανά πάσα στιγμή τα στελέχη της Χεσμπολάχ, της Χαμάς και των Φρουρών της επανάστασης, καθώς και τους αριθμούς των κινητών τηλεφώνων τους, και που διαθέτει ίσως το καλύτερο δίκτυο κατασκόπων στον κόσμο (βλ. Μοσάντ), δεν γνώριζε που βρίσκονται οι είσοδοι των σηράγγων, που επί χρόνια κατασκεύαζε η Χαμάς στη Γάζα; Δεν έβλεπε που πήγαιναν οι τόνοι χώματος και που πήγαιναν οι μπετονιέρες με το τσιμέντο; Δεν χρειάζονταν καν κατασκόπους, παρά μόνο παρατήρηση από τους δορυφόρους του Διαστήματος.  Τότε γιατί το Ισραήλ άφησε να ολοκληρωθεί όλο αυτό το δίκτυο, που κάποτε θα μπορούσε να γίνει επικίνδυνο για την ασφάλειά του, όπως και έγινε; Υποτίμησαν το γεγονός της ασφάλειάς τους ή επέτρεψαν την ολοκλήρωση του δικτύου για να μπορούν να το χρησιμοποιήσουν στο μέλλον ως επιχείρημα για να ισοπεδώσουν τη Γάζα και να εκδιώξουν από την περιοχή τους παλαιστινίους; Ακόμα κι αν υποτίμησαν τη δημιουργία του δικτύου των σηράγγων, όταν ξεκίνησε ο πόλεμος γιατί δεν αναζήτησαν τις  εισόδους τους για να τις πλημυρίσουν με θαλασσινό νερό και να πνίξουν τους τρομοκράτες της Χαμάς μέσα σε αυτές, αλλά βομβάρδισαν ότι στεκόταν όρθιο; Μήπως επειδή το σχέδιο  ισοπέδωσης της Γάζας και η μετατροπή της σε κολοσσιαίο, διεθνές παραθεριστικό θέρετρο είχε προσυζητηθεί μεταξύ Νετανιάχου και Τραμπ;  

Αίνιγμα τρίτο. Ενώ ο πληθυσμός της Γάζας λιμοκτονεί συνωστίζεται και ποδοπατείται  για ένα πιάτο ρύζι και λίγο αλεύρι, γιατί οι δίμετροι μαχητές της Χαμάς, που εμφανίζονται στις εικόνες κατά την ανταλλαγή των ομήρων, είναι καλοθρεμμένοι σαν Αμερικανοί πεζοναύτες; Γιατί τι στιγμή που παιδιά και πληθυσμός λιμοκτονούν αυτοί  εμφανίζουν αυτή την υγιή εικόνα; Μήπως σαμποτάρουν οι ίδιοι  τη διέλευση και τη διανομή στο λαό τους της βοήθειας του ΟΗΕ που φτάνει στη Γάζα; Μήπως καταχρώνται ή εμπορεύονται τη διεθνή βοήθεια οι ίδιοι; Μήπως τα χτυπήματα στους καταυλισμούς προσφύγων είναι δικό τους προπαγανδιστικό έργο, για να επιρρίψουν έλλειψη ανθρωπιάς στο Ισραήλ και να προκαλέσουν την οργή της διεθνούς κοινής γνώμης εναντίον του; Κι ύστερα, γιατί κράτησαν για δύο χρόνια στη ζωή τους Ισραηλινούς ομήρους ταΐζοντάς τους, τη στιγμή που ο λαός τους πεινούσε; Μόνο για την ανταλλαγή με δικούς τους μαχητές ή κρύβεται κάτι άλλο πιο σκοτεινό πίσω από αυτό; 

Αίνιγμα τέταρτο. Την ημέρα εορτασμού της συνθήκης ειρήνης, οι καλοθρεμμένοι τρομοκράτες, με τα όπλα στα χέρια διεμήνυαν ότι όχι μόνο δεν θα παραδώσουν τον έλεγχο της Γάζας σε κανέναν, αλλά ότι βρήκαν ανταπόκριση για συστράτευση από 7.000 μαχητές, οι οποίοι θα συνεχίσουν να υπερασπίζονται τη Γάζα. Πως γίνεται να λιμοκτονεί ο λαός, να υπάρχουν 60.000 νεκροί και αυτοί να στέκονται περήφανοι και καλοθρεμμένοι με περίσσιο θράσος; Από την άλλη πλευρά, με τόσες χιλιάδες νεκρούς, ποια είναι η επιτυχία του στρατού του Ισραήλ, αφού δεν κατάφερε να εξολοθρεύσει το σύνολο των τρομοκρατών; Μήπως αυτοί είναι Λερναία Ύδρα και όσα κεφάλια κι αν κόψεις φυτρώνουν άλλα; Μήπως οι Χαμασίτες είχαν καταφύγει σε γειτονικές χώρες για να σώσουν το τομάρι τους και επέστρεψαν τώρα που σίγησαν τα όπλα; Κι ύστερα, αφού υποστηρίζουν ότι πολεμούν για τη λευτεριά της πατρίδας τους, γιατί κρύβουν τα πρόσωπά τους με μάσκες και μαντήλες; Μήπως είναι επαγγελματίες μουσουλμάνοι μισθοφόροι από άλλες μουσουλμανικές χώρες και δεν θέλουν να αναγνωριστούν; Σιγά μην δεν ήξεραν οι Ισραηλινοί πόσα παιδιά έχει η κάθε οικογένεια στη μαντρωμένη Γάζα για να γνωρίζει ποιοι είναι αυτοί! Εγώ, πάντως, δε θυμάμαι αγωνιστή του απελευθερωτικού αγώνα του 1821, ούτε κανενός άλλου απελευθερωτικού αγώνα άλλης χώρας, να πολεμά με καλυμμένο το πρόσωπό του για να μην αναγνωριστεί. Ποιος δουλεύει ποιόν σε αυτή την περιοχή;

Τα ερωτήματά μου αυτά, που προφανώς θα είναι και ερωτήματα πολλών από εσάς, δεν περιμένω να απαντηθούν, γιατί τα μυστικά των πολέμων είναι καλά κρυμμένα. Επίσης, αν αυτό που υπογράφηκε είναι ειρήνη και τι είδους ειρήνη, χωρίς την πρόβλεψη δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους, θα αποδειχτεί πολύ σύντομα. Εμένα,  πάντως, περισσότερο με κακόγουστη θεατρική παράσταση μου όμοιασε. Εγώ, πάντως, δικαιούμαι να προβληματίζομαι και να σκέφτομαι φωναχτά, όπως ενδεχομένως και πολλοί από εσάς.

*Ο Ανδρέας Μήλιος είναι διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης, συγγραφέας