Του Γεωργίου Ι. Μάτσου*

Η χθεσινή "λησμοσύνη" εκ μέρους του ρωσικού ΥπΕξ της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, που "θυμόταν" όμως το πραξικόπημα της 15-7-1974, απέδειξε γιατί δεν πρέπει να "ποδοσφαιροποιούνται" ξένοι πόλεμοι που μόνον έμμεσα σχετίζονται με την Ελλάδα.

Η "ποδοσφαιροποίηση" οφείλεται κατά βάθος στην έλλειψη γνησίως ελληνικού ρόλου στη διεθνή πολιτική. Η Ελλάδα δεν έχει ενεργό ρόλο ούτε καν στα δικά της προβλήματα. Η μη άσκηση ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ωθεί τους Έλληνες σε υποστήριξη ξένων εμπολέμων πλευρών.

Ιδίως έναντι της Ρωσίας, ο διχασμός των Νεοελλήνων είναι παμπάλαιος. Χρονολογείται από την Επανάσταση και νωρίτερα. Κατέστη οιονεί θεσμικός μέσα από το "ρωσικόν" κόμμα των πρώτων μετεπαναστατικών δεκαετιών. Εξίσου κατακριτέο με τα κόμματα "αγγλικόν" και το "γαλλικόν", το "ρωσικόν" εντούτοις είχε και έχει έρεισμα, που στερούνται τα άλλα ("αμερικανικόν" και "ευρωπαϊκόν" κόμμα σήμερα): Την κοινή θρησκευτική πίστη.

Ωστόσο, η θρησκευτική εγγύτητα ποτέ δεν άρκεσε για να μας τάξει στο πλευρό της Ρωσίας. Αντιθέτως. Από τον Πόλεμο της Κριμαίας έως σήμερα η Ρωσία είναι σταθερά αντίπαλος της Ελλάδας. Το αποδεικνύουν: Η βουλγαρική Εξαρχία, δημιούργημα του Ρώσου πρέσβη στην Κωνσταντινούπολη (1872). Η συνθήκη του Αγίου Στεφάνου (1878) που έδιδε όλη σχεδόν τη Μακεδονία στη Βουλγαρία. Η λυσσαλέα ρωσική αντίδραση (1915-16) έναντι παραχωρήσεων προς την Ελλάδα στα Στενά και στη Μικρασία. Η δημιουργία ψευδομακεδονικού (και ψευδοθρακικού) ζητήματος (1924). Η κομμουνιστική εξέγερση (1942-49). Η άμεση αναγνώριση των Σκοπίων ως "Μακεδονία" (1992). Η χαιρεκακία όταν η Αγια-Σοφιά μετατράπηκε σε τζαμί (2020).

Κυριότερη ρωσική ενέργεια εις βάρος της Ελλάδας ήταν η ασύλληπτου μεγέθους ενίσχυση του Κεμάλ (1920-21) προς απόκρουση της ελληνικής μικρασιατικής εκστρατείας. Στο "Μνημείο της Δημοκρατίας" στην πλατεία Ταξίμ της Πόλης, μαζί με τον Κεμάλ, τον Ινονού και άλλους Τούρκους ηγέτες βρίσκονται οι Σοβιετικοί Φρούνζε και Βοροσίλοφ. Τόσο πολύ θεωρούν οι Τούρκοι ότι τους βοήθησαν οι Σοβιετικοί, που τους έβαλαν στο κεντρικό μνημείο της μικρασιατικής τους νίκης, μαζί με τον Κεμάλ!

Η σοβιετική στήριξη στον Κεμάλ δεν ήταν εκδίκηση για την εκστρατεία της Ελλάδας στην Ουκρανία το 1919. Δεν έδωσαν από "πίκα" 11 εκατομμύρια χρυσά ρούβλια σε χρήμα και τεράστιες ποσότητες οπλισμού στους Τούρκους: Οι Σοβιετικοί ενίσχυσαν τον Κεμάλ, διότι ενήργησαν ως Ρώσοι. Θεωρούσαν την Ελλάδα γεωπολιτικό εμπόδιο στη φιλοδοξία τους να ηγηθούν στην περιοχή.

Αντίθετα με εμάς, οι Ρώσοι έβλεπαν ανέκαθεν την Ορθοδοξία ως όχημα πολιτιστικού και πολιτικού ιμπεριαλισμού. Στο τσαρικό παρελθόν, ακόμη και ως όχημα εκρωσισμού αλλογενών πληθυσμών. Η ηγετική θέση του Ελληνισμού στην Ορθοδοξία, όπως και η, δογματικά μόνη ορθή, ήπια και ελευθεριακή προσέγγιση των Ελλήνων ("Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν", Μαρκ. η΄, 34) δεν συνάδουν με τις ρωσικές φιλοδοξίες.

Το ρωσικό αφήγημα της "Τρίτης Ρώμης" δια του οποίου κατανοούν εαυτούς ως δυνάμει παγκόσμιους κυρίαρχους, γεννήθηκε μετά την πτώση της Πόλης. Η "Τρίτη Ρώμη" θα είχε απονομιμοποιηθεί, αν στις Σέβρες είχε αποδοθεί η Κωνσταντινούπολη στην Ελλάδα ή είχε καταληφθεί σε τυχόν νικηφόρα κατάληξη της μικρασιατικής εκστρατείας.

Η ρωσική αντιπαλότητα προς την Ελλάδα είναι λοιπόν φυσική. Ξεκίνησε μεν κυρίως μετά τον πόλεμο της Κριμαίας, όπου αποδείχθηκε ότι η Ελλάδα θα έμενε δεμένη στο αγγλοσαξωνικό άρμα, όμως και προηγουμένως μας προόριζαν απλά για ομόθρησκο παράρτημά τους στην περιοχή. Τούτο ευχαριστούσε το σημαντικό φιλορωσικό κομμάτι του ελληνικού λαού, ενοχλούσε όμως το εξίσου σημαντικό φιλοδυτικό κομμάτι του. Ενώ ήταν και αντίθετο με τα ελληνικά συμφέροντα, όπως καλώς γνώριζε ακόμη και ο Καποδίστριας, που είναι σημαντικό ιστορικό λάθος να θεωρείται φιλορώσος.

Τα διαχρονικά κόμματα "ρωσικό", "αγγλικό" και "γαλλικό" δείχνουν ότι στερούμαστε κανονικού ελληνικού κράτους. Κράτους με δική του βούληση και πολιτική υπέρ των ελληνικών συμφερόντων και του ελληνικού πολιτισμού. Που θα είχε να προσφέρει στην ανθρωπότητα το μεγαλύτερο πολιτικό δώρο: Μια αποδεκτή από όλη την ανθρωπότητα εκδοχή Δυτικότητας.

Ένα τέτοιο ελληνικό κράτος, υπερήφανος φορέας του διαχρονικού, οικουμενικού ελληνικού πνεύματος, θα μπορούσε ακόμη και να επιλύσει ειρηνικά τη σύγκρουση στην Ουκρανία.

Διότι βαθύτερο έρεισμα της σύγκρουσης στην Ουκρανία είναι η επιθυμία της διχασμένης αυτής πρώην σοβιετικής αυτής χώρας να εκδυτικιστεί, χωρίς να απωλέσει την ιδιοπροσωπία της, περιλαμβανομένης της θρησκείας της πλειονότητας του πληθυσμού της.

Γι’ αυτό ακριβώς τόσοι Έλληνες τάσσονται με φανατισμό υπέρ της Ουκρανίας ή της Ρωσίας στον συγκεκριμένο πόλεμο. Οι μεν φιλοδυτικοί τάσσονται αυθόρμητα με την, όμοια με τη δική τους για την Ελλάδα, βαθιά επιθυμία της Ουκρανίας για εκδυτικισμό. Οι δε αντιδυτικοί απορρίπτουν την καταφανή υποκρισία και την προϊούσα ανηθικότητα της Δύσης.

Η Ελλάδα θα είχε να προσφέρει στην Ουκρανία (αν τον είχε βιώσει η ίδια) έναν εκδυτικισμό απαλλαγμένο από υποκρισία και ανηθικότητα, κατάλληλο και για τον Αντετοκούνμπο και για τον Τζόκοβιτς. Ο ολοκληρωμένος, οικουμενικός Έλληνας είναι τέλειος Δυτικός και τέλειος Ανατολίτης. Μια τέτοια πολιτισμική επιρροή στην Ουκρανία δεν θα προξενούσε κανέναν διχασμό σε αυτή, ενώ θα γινόταν (δύσκολα, αλλά θα γινόταν) ανεκτή ακόμη και από τη Ρωσία.

Η Ελλάδα όμως σήμερα δεν έχει ούτε καν τη δυνατότητα να βλέπει καθαρά την πραγματικότητα. Πολλοί είναι "με τη Ρωσία" αντιτασσόμενοι τυφλά στη δυτική ανηθικότητα, παραβλέποντας ότι στο ουκρανικό σήμερα είμαστε αναγκαστικά με τις ΗΠΑ, αφού στις ΗΠΑ έχουμε κυρίως εμπιστευτεί την άμυνά μας απέναντι στον δικό μας εχθρό. Και παραβλέποντας την παραδοσιακή έχθρα της Ρωσίας απέναντι στην Ελλάδα.

Άλλοι είναι τυφλά "με την Ουκρανία" παραβλέποντας ότι ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Ευρώπη έχουν οιοδήποτε ηθικό κριτήριο στο ουκρανικό, αφού δεν έκαναν για την Κύπρο ούτε το 1% όσων κάνουν σήμερα για την Ουκρανία. Ότι ουδείς μιλά σήμερα στη Δύση για εισβολή, κατοχή και εθνοκάθαρση της Κύπρου – η τελευταία λέξη δεν αναφέρεται ούτε στην Ελλάδα. Ότι η Τουρκία ουδέποτε υπέστη κανένα από τα 18 πακέτα κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Και ότι κανένα αντάλλαγμα δεν ζητήσαμε από τις ΗΠΑ για τη χρήση της υπερπολύτιμης διόδου της Αλεξανδρούπολης.

Αν δεν κατανοούμε τα παραπάνω, πώς θα κατανοήσουμε την αξία τού να είμαστε ο Δυτικός άνθρωπος που θα ήθελαν να είναι όχι μόνον οι Ουκρανοί, αλλά και οι Ρώσοι; Ο εκδυτικισμός που μπορούμε εμείς να προσφέρουμε είναι εφικτός και απολύτως επιθυμητός από αυτές τις κοινωνίες. Γι’ αυτό και αντιμετωπίζεται διαχρονικά από τη Ρωσία ως υπαρξιακή απειλή: Της στερεί την ηθική και πολιτική νομιμοποίηση που (θεωρεί ότι) της παρέχουν τα στοιχεία ελληνικότητας που ενσωμάτωσε στο ιμπεριαλιστικό πολιτισμικό της προϊόν.

Η εγγενής υπεροχή της ελληνικότητας απέναντι στη ρωσικότητα αποτελεί για τους Ρώσους απειλή μεγαλύτερη από οποιοδήποτε αμερικανικό οπλικό σύστημα. Αυτός είναι ο λόγος που η Ρωσία πάντα θα εχθρεύεται τον ελληνισμό.

*Δ.Ν., Δικηγόρος