του Θοδωρή Γιάνναρου

Σε μια εποχή που η Τουρκία προσπαθεί απεγνωσμένα να πείσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, πως της είναι άκρως απαραίτητη για τον νέο "ευρωπαϊκό σχεδιασμό ασφάλειας”, ιαχές πολέμου έρχονται από το Ισραήλ στην Τουρκία μέσω Συρίας, γεγονός που προβληματίζει πολύ τους Τούρκους και τους αναγκάζει σε αλλαγή ρότας.

Έτσι, η Τουρκία του σουλτάνου Ερντογάν δηλώνει πως δεν στοχεύει σε καμία στρατιωτική αντιπαράθεση με το Κράτος του Ισραήλ στην πολύπαθη Συρία, που ακόμα και η κανονικότητα εκεί συνιστά πρόβλημα… Το τουρκικό  καθεστώς ισχυρίζεται, πως  οι συνεχείς ισραηλινές επιθέσεις σε στρατιωτικούς στόχους υπονομεύουν τις δυνατότητες της τζιχαντιστικής κυβέρνησης της Συρίας από να αποτρέπει απειλές κατά της χώρας και των πολιτών της. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Χακάν Φιντάν, ο οποίος και σύρθηκε να κάνει αυτές τις δηλώσεις, σε συνέντευξή του στο περιθώριο συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ούτως ή άλλως στερείτο άλλων επιλογών - ήταν μονόδρομος! 

Μάλλον λοιπόν… μπαστούνια τα έχουν βρει οι Τούρκοι με τους Ισραηλινούς, οι οποίοι τους έχουν ήδη διαβιβάσει ένα σαφές μήνυμα-τελεσίγραφο… Το μήνυμα αυτό του Ισραήλ προς την Άγκυρα είναι απόλυτα σαφές: "...οι Τούρκοι να μην δημιουργήσουν καμία στρατιωτική βάση στη Συρία και να μην τολμήσουν ποτέ να παρέμβουν στις επιχειρήσεις και γενικά τις δραστηριότητες του Κράτους του Ισραήλ στον εναέριο χώρο της Συρίας.

Οι ενέργειες των Ισραηλινών στη Συρία του Τζολάνι, ο οποίος είναι στενός σύμμαχος του Ερντογάν, κατά την άποψη των Τούρκων ανοίγουν το δρόμο για μελλοντική περιφερειακή αστάθεια… σαν οι ίδιοι να εργάζονται απρόσκοπτα στο να δημιουργήσουν… περιφερειακή σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου! Ποιος κοροϊδεύει ποιον, είναι το ερώτημα. 

Βέβαια, τόσο ανήσυχοι είναι οι Τούρκοι, που προσποιούνται… πως επιθυμούν  το μέλλον της Συρίας, να εξαρτάται αποκλειστικά από την ίδια τη Συρία την κυβέρνηση και τον λαό της, λέγοντας δια στόματος Φιντάν, πως… "…αν  η κυβέρνηση Τζολάνι επιθυμεί συνεννοήσεις με το Ισραήλ, το οποίο είναι γείτονας της, τότε αυτό είναι αποκλειστικά δική τους υπόθεση!”.

Η εχθρότητα μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας έχει εξαπλωθεί στη Συρία, και οι ισραηλινές δυνάμεις χτυπούν τα εδάφη της Συρίας για εβδομάδες από τότε που η διοίκηση των φιλότουρκων τζιχαντιστών ανέλαβε τη διακυβέρνηση  στη Συρία. Το Ισραήλ γνωρίζει  πως η Άγκυρα ετοιμάζεται να δημιουργήσει μια βάση δικής της αεράμυνας σε στρατιωτικό αεροδρόμιο κοντά στην Παλμύρα στην περιοχή Χομς, η οποία θα χρησιμεύει για να αποτρέπει ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στη Συρία.

Η Τουρκία, αν και πολλάκις έχει χαρακτηρίσει τα ισραηλινά χτυπήματα στα εδάφη της Συρίας ως παράνομη και βίαιη "καταπάτηση”… όταν η Ισραηλινή κυβέρνηση δήλωσε ότι δεν προτίθεται να επιτρέψει οποιαδήποτε εχθρική προς το Κράτος του Ισραήλ δύναμη στη Συρία, ανέκρουσε πρύμνα, με την ουρά στα σκέλια ψελλίζοντας δικαιολογίες και διαβεβαιώσεις! Η Τουρκία πάντα υπολόγιζε και συνεχίζει να υπολογίζει μόνο την ωμή ισχύ, που αν και όταν βρεθεί μπροστά της είναι της φιλοσοφίας "…και πίσω, δρόμος είναι!”, και κάνει θεαματικά πίσω ταπεινωμένη”

Όταν δε ρωτήθηκε από δημοσιογράφους  σχετικά με τις απειλές του νεοεκλεγέντος Προέδρου της Αμερικής, Ντόναλντ Τραμπ, που αφορούν σε αδιανόητα στρατιωτικά πλήγματα κατά του Ιράν, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Φιντάν δήλωσε ότι απαιτείται διπλωματία… για την επίλυση της… διαφοράς και ότι η χώρα του δεν θα ήθελε να δει να λαμβάνει χώρα καμία επίθεση κατά του Ιράν. Άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε δηλαδή…

Η Τουρκία, μέλος της ΒορειοΑτλαντικής Συμμαχίας, έχει ασκήσει σφοδρή κριτική και έχει επιτεθεί δια στόματος Ερντογάν στο Ισραήλ για την εξαϋλωση της Χαμάς στη Γάζα ήδη από το 2023, χαρακτηρίζοντάς τη γενοκτονία κατά του Παλαιστινιακού λαού, και επιθυμεί - έχοντας υποβάλει αίτηση - να μπορέσει να συμμετάσχει ως κατήγορος σε πιθανή δίωξη από το Διεθνές Δικαστήριο κατά του Κράτους του Ισραήλ, ενώ από την άλλη ισχυρίζεται πως έχει διακόψει κάθε εμπορική συναλλαγή με το Ισραήλ.

Το Ισραήλ δείχνει να κάνει ό,τι απαιτείται, ώστε να αποτρέψει μια μόνιμη παρουσία της Τουρκίας στη Συρία. Οι σχέσεις Τουρκίας και Ισραήλ βρίσκονται μεν σε οριακό σημείο, με την Άγκυρα να θέλει να εμπεδώσει την παρουσία της στη Συρία, αλλά μάλλον δεν της βγαίνει…

Κάπως έτσι, η Τουρκία δια του ΥΠΕΞ της Χακάν Φιντάν, προσπαθεί πλέον να αποφύγει μια άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ στη Συρία και φαίνεται πως αποφασίστηκε να ακολουθείται ξανά μια προσεκτική στρατηγική στις διεθνείς της σχέσεις, προκειμένου να διατηρήσει κάποια επιρροή στην ευρύτερη περιοχή!

Οι εξ Ανατολών γείτονές μας φαίνεται πως αποφάσισαν να ακολουθούν εκ νέου μια πιο προσεκτική στρατηγική, ως προς τις δικές της διεθνείς σχέσεις, σε μια προσπάθεια να αποφύγουν άμεσες συγκρούσεις  - ειδικά συγκρούσεις με χώρες που διαθέτουν ισχυρούς στρατούς…

Η Άγκυρα θέλει μεν να αναλάβει ρόλο περιφερειακής δύναμης που κάνει κουμάντο στην ευρύτερη περιοχή και όχι μόνο, επιθυμεί τον έλεγχο της Συρίας και παραμένει προσηλωμένη στην με κάθε μέσο αποτροπή ενός ανεξάρτητου Κουρδικού κράτους, αλλά η προοπτική του "Μεγάλου Ισραήλ” κινδυνεύει να καταστεί πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα για την Τουρκία μεσομακροπρόθεσμα και ήδη φαίνεται πως η Τουρκία έχει αρχίσει να ανησυχεί σοβαρά.

Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ μπορούν να συνδιαμορφώσουν μια ισχυρή αποτρεπτική δύναμη στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και από κοινού να σφυρηλατήσουν αναβαθμισμένες αμυντικές και ενεργειακές συνεργασίες. Οι καταστάσεις πλέον σε τίποτα δε θυμίζουν το χθες και οι δημιουργία ισχυρών συμμαχιών είναι πλέον μονόδρομος…