Του Ηλία Ψυχογιού

"Σκύλες της Λύσσας, τρέξτε γρήγορες στο βουνό, αμοληθείτε που έχουν σύναξη οι κόρες του Κάδμου", έλεγε η Μαρία Λεκάκη ως "γκαρσόνα Β" στη γνωστή σειρά "Κωνσταντίνου και Ελένης" του Χάρη Ρώμα. 

Με την ίδια ακριβώς μανία, αναλυτές υποστηρίζουν ότι η εκλογή Τραμπ ως νέου προέδρου των ΗΠΑ θα φέρει στον υπόλοιπο κόσμο την απόλυτη καταστροφή. Αν κάποιος παρασυρθεί από όσα γράφονται, ίσως πιστέψει ότι μετά την 1η Ιανουαρίου 2025, στην υπόλοιπη υφήλιο πλην των ΗΠΑ, θα πέσουν οι ακρίδες μαζί με τους Τέσσερεις Καβαλάρηδες της Αποκάλυψης. Είναι όμως έτσι; 

Αρχικά, πρέπει να επισημάνουμε ότι στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε καν τι πρόκειται να κάνει ο πρόεδρος Τραμπ από τη στιγμή που θα αναλάβει. Και αυτό γιατί από τότε που έφυγε από τον Λευκό Οίκο έως σήμερα, έχει πει και έχει διακηρύξει πολλά, χωρίς όμως να δώσει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα ή χρονοδιάγραμμα. Στηρίχθηκε περισσότερο σε συνθήματα που στόχευαν στο θυμικό των ψηφοφόρων και στις παραδοσιακές οικογενειακές αξίες, τις οποίες, όπως απέδειξαν οι κάλπες, οι Αμερικανοί δεν έχουν απεμπολήσει όπως πίστευαν οι Δημοκρατικοί.

Ορισμένες μάλιστα από τις εξαγγελίες του,  λόγω δικών του συμμαχιών, είναι ανεφάρμοστες. 

Όπως η υπόσχεσή του ότι θα ακυρώσει τον νόμο για τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση. Με σύμμαχο τον Έλον Μασκ, τον εμβληματικό ιδιοκτήτη της Tesla, μάλλον αυτή η διακήρυξη θα ξεχαστεί.  

Από την άλλη, αρκετές από τις υποσχέσεις του όχι μόνο δεν φαντάζουν απολυταρχικές, αλλά αντίθετα, ειδικά για την Ευρώπη, θα θεωρούνταν ως αυτονόητες πρακτικές. 

Όπως η εξαγγελία του για αλλαγή του τρόπου που γίνεται η ψηφοφορία για την εκλογή Προέδρου των ΗΠΑ, ώστε να χρησιμοποιούνται έντυπα ψηφοδέλτια και ο ψηφοφόρος να αποδεικνύει το όνομα και την υπηκοότητά του πριν ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα!  

Ω ναι! Στις ΗΠΑ υπάρχουν πολιτείες όπου δεν είσαι υποχρεωμένος να αποδείξεις ποιος είσαι προκειμένου να ψηφίσεις. Σε άλλες, αν δεν έχεις μαζί σου ταυτότητα ή διαβατήριο, γίνεται αποδεκτός ένας λογαριασμός από υπηρεσία κοινής ωφέλειας ή, το καλύτερο, μία υπεύθυνη δήλωση όπου δεσμεύεσαι ότι έχεις δικαίωμα να ψηφίσεις!

Ακόμα και η υπόσχεσή του για αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης, για απελάσεις όσων παρανόμων μεταναστών βρίσκονται εντός των ΗΠΑ και για αντιμετώπιση των συμμοριών, δεν απέχει καθόλου από όσα συζητούνται στην Ευρώπη. Πολλά από αυτά δε, όπως η αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης, είναι αιτήματα της Ελλάδας προς την ΕΕ για αλληλεγγύη. Ας μην ξεχνάμε την πρόσκληση Ευρωπαίων αξιωματούχων στον Έβρο για να δουν το πρόβλημα το 2020 με την απόπειρα εισβολής στη χώρα μας από την Τουρκία, καθώς και τον φράχτη που κατασκευάστηκε. 

Ο Τραμπ έχει επίσης ανακοινώσει την πρόθεσή του για απέλαση από τις ΗΠΑ όσων ριζοσπαστών στηρίζουν τη Χαμάς. Δεν ξέρω για εσάς, αλλά εγώ προσωπικά συμφωνώ απόλυτα με αυτό. 

Μία ακόμα από τις διακηρύξεις του νεοεκλεγμένου Αμερικανού προέδρου είναι αυτή για τη μείωση φόρων προς τους εργαζόμενους. Αυτό το μέτρο είναι φιλελεύθερο, όχι ακροδεξιό.

Κι αν ακόμα θεωρηθούν ως "ακραίες" οι απόψεις του για το critical race theory, προτείνω σε όσους δεν γνωρίζουν τι ακριβώς πρεσβεύει αυτή η θεωρία, να τη μελετήσουν. Μπορεί να καταλήξουν να αποκτήσουν ριζοσπαστικότερες απόψεις από τον Τραμπ…   

Αναφορικά με τα ελληνοτουρκικά θέματα, οι ειδήσεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, σχετικά με τον υπουργό Εξωτερικών αλλά και τον νέο Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας, μόνο θετικές μπορούν να θεωρηθούν για την Ελλάδα.

Και αυτό επειδή, με τον Μάρκο Ρούμπιο υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, ο Ερντογάν θα βρεθεί σε μία κατάσταση λίγο καλύτερη από άνθρωπο σε αφασία! Ο συγκεκριμένος άνθρωπος ως γερουσιαστής ήταν σταθερός υποστηρικτής των ελληνικών θέσεων στην Ουάσιγκτον, μαζί με τον Δημοκρατικό γερουσιαστή Μπομπ Μενέντεζ! 

Επίσης, η επιλογή του Mike Waltz (Μάικ Γουάλτζ) στη θέση του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, μπορεί να μετατρέψει την αφασία του Ερντογάν σε κλινικό θάνατο: Ο Μάικ Γουάλτζ είχε προτείνει να δοθεί βίζα σε μέλη του PKK ως ανταμοιβή για τη μάχη τους κατά του ISIS! 

Και οι δύο πάντως θα ευθυγραμμιστούν με τις απόψεις Τραμπ για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Όποιες κι αν είναι τελικά αυτές, γιατί ούτε και για αυτό το ζήτημα έχουμε πλήρη εικόνα, αναφορικά με το τι σκοπεύει να κάνει ο νέος Αμερικανός πρόεδρος. Άλλωστε, έναν πρώην συνεργάτη του Αμερικανού προέδρου, ο οποίος είπε ότι "η Ουκρανία πρέπει να ξεχάσει την Κριμαία", έσπευσε να τον διαψεύσει κατηγορηματικά το επίσημο επιτελείο του με τη φράση: "Δεν εργάζεται για τον πρόεδρο Τραμπ και δεν μιλά εκ μέρους του"… Οπότε, ούτε κι εκεί είναι ξεκάθαρο τι θα συμβεί.

Ο μεγαλύτερος όμως φόβος των Ευρωπαίων από την εκλογή Τραμπ έγκειται στην πρόθεσή του για επιβολή δασμών στα ευρωπαϊκά και στα κινεζικά προϊόντα, προκειμένου να ισχυροποιήσει την εσωτερική παραγωγή των ΗΠΑ, και στις απόψεις του για το ΝΑΤΟ.

Για το ΝΑΤΟ, δεν έχει και πολύ άδικο να ζητά τη μεγαλύτερη συνεισφορά των υπολοίπων χωρών (η Ελλάδα ήδη συνεισφέρει περισσότερο από όσο της αναλογεί). Εμείς άλλωστε δεν είμαστε που διαμαρτυρόμαστε προς τους Ευρωπαίους ότι δεν μας στηρίζουν αρκετά στα προβλήματά μας με την Τουρκία και αναγκαζόμαστε να δαπανούμε δισεκατομμύρια για τη διατήρηση του αξιόμαχου του στρατού μας; Πόση διαφορά έχει αυτό που ζητάμε εμείς από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, από το αίτημα του Τραμπ προς το ΝΑΤΟ; 

Και επιτέλους, η Ευρώπη πρέπει να ξυπνήσει από τον βαθύ ύπνο της γεωπολιτικής της αφέλειας και να αρχίσει να σκέφτεται ως πραγματική υπερδύναμη και όχι ως "soft superpower”, εάν φυσικά μπορεί. Πρέπει να αξιοποιήσει την ευκαιρία που της δίνεται και να επενδύσει στους τομείς που έχει μείνει πίσω, τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την Κίνα: Τεχνητή νοημοσύνη, σύγχρονες τεχνολογίες αιχμής και τεχνολογίες στρατηγικού βάθους. 

Η Ευρώπη είθισται αντί να δρα, να αντιδρά. Περιμένει δηλαδή κάποιο συμβάν και αναλόγως πράττει. Ακόμα κι έτσι όμως, όσες φορές αποφάσισε να δράσει ομαδικά, το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό. 

Ας αναλογιστεί κάποιος ότι για την αντιμετώπιση της πανδημίας, η προμήθεια των εμβολίων συνολικά από την ΕΕ και όχι από κάθε μία χώρα ξεχωριστά, δεν άφησε κανέναν πολίτη που ήθελε να εμβολιαστεί ακάλυπτο. Θα συνέβαινε αυτό αν πηγαίναμε μόνοι μας, ως φτωχή Ελλάς, να τα προμηθευτούμε; Μάλλον όχι. Οι εταιρείες θα προτιμούσαν να προμηθεύσουν τις χώρες που θα μπορούσαν να πληρώσουν τα περισσότερα χρήματα, κι εμείς δεν ήμασταν ανάμεσα σε αυτές. 

Στη συνέχεια, για την αντιμετώπιση της οικονομικής ζημιάς της πανδημίας, και με πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης, δημιουργήθηκε το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αυτό το ταμείο είναι που στηρίζει τόσες επενδύσεις αυτήν την περίοδο και μέχρι το 2027 οπότε ολοκληρώνεται. Αν και η συζήτηση για τη μονιμοποίηση του μηχανισμού του Ταμείου Ανάκαμψης και μετά το 2027 είναι πλέον ορθάνοιχτη…

Όπως γίνεται αντιληπτό, η Ευρώπη αναπτύσσεται και εξελίσσεται, μέσω των κρίσεων που αντιμετωπίζει: 

- Ο Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος, προκάλεσε τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

- Η πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Ανατολική Ευρώπη ώθησε στη δημιουργία του Ευρώ.

- Η χρεωκοπία της Ελλάδας (και άλλων χωρών ουσιαστικά) προκάλεσε τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Το ευρωπαϊκό "αδελφάκι" του ΔΝΤ.

- Η πανδημία προκάλεσε την κοινή αντιμετώπισή της και προμήθεια των εμβολίων (ακόμα και το ευρωπαϊκό πιστοποιητικό εμβολιασμού, ήταν ένα βήμα προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση).

- Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας προκάλεσαν τη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης

Μην απορήσει λοιπόν κανείς αν τελικά η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην ηγεσία των ΗΠΑ προκαλέσει περαιτέρω την ευρωπαϊκή ενοποίηση με τη δημιουργία π.χ. του ευρωστρατού ή την αμοιβαιοποίηση των υποχρεώσεων για τη στήριξή του.

Τότε, το μόνο που θα μένει να δούμε για να πούμε ότι τα ζήσαμε όλα, θα είναι ένα ευρωομόλογο. Δεν το είδαμε όταν το πρόβλημα ήταν αποκλειστικά δικό μας. Τώρα όμως τα προβλήματα έχουν απλωθεί σε όλη τη Γηραιά Ήπειρο.

Γι’ αυτό σας λέω να μην βρίζετε τον Τραμπ. Ο άνθρωπος αυτός ίσως να αποτελεί τη μεγάλη ευκαιρία της Ευρώπης.