Του Ηλία Ψυχογιού

Με μεγάλο ενδιαφέρον διαβάζω τελευταία τις απόψεις επιφανών, και λιγότερο επιφανών, αναλυτών σχετικά με την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων και σχηματισμών σε Ελλάδα και Ευρώπη. 

Πολλοί εξ αυτών θεωρούν ότι η άνοδος αυτή είναι παροδική και θα "ξεφουσκώσει", άλλοι πιστεύουν ότι η ΕΕ με τις πολιτικές της έχει δώσει ώθηση σε αυτά τα κόμματα και ότι πλησιάζει η εκλογική τους κυριαρχία. 

Εκλογικός αναλυτής δεν είμαι, αναλυτής συμπεριφοράς ψηφοφόρων επίσης δεν είμαι. Γνωρίζω όμως λίγη ιστορία, μην φανταστείτε πολλά πράγματα. 

Δεν είναι η πρώτη φορά που ακραίες πολιτικές τάσεις στην Ευρώπη, είτε δεξιές είτε αριστερές, εμφανίζουν ανοδικές τάσεις. Αυτό είχε συμβεί και κατά την περίοδο της χρεωκοπίας του 2008, όταν αριστερά μορφώματα ανά την Ευρώπη είχαν εκθετική εκλογική άνοδο και, σε περιπτώσεις όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία, ανέλαβαν και τη διακυβέρνηση της χώρας.

Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; 

Οι χώρες στις οποίες εκλέχθηκαν πλήρωσαν το τίμημα της ανάληψης της εξουσίας από τον αριστερό λαϊκισμό. Σε μία μάλιστα περίπτωση, στη δική μας, η χώρα έφτασε ένα βήμα πριν από την απόλυτη καταστροφή. 

Στην παρούσα περίοδο, εμφανίζεται μία αύξηση της επιρροής του δεξιού/ακροδεξιού λαϊκισμού σε μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής επικράτειας. Και παρότι το ρεύμα αυτό είναι ακόμα μειοψηφικό, τα ποσοστά του κάθε άλλο παρά αμελητέα είναι. Τα κόμματα και τα μορφώματα που τον απαρτίζουν έχουν μεν, ανεξαρτήτως χώρας, αρκετές διαφορές, αλλά σε ένα πράγμα συμφωνούν απόλυτα: Στον αντιευρωπαϊσμό. 

Τα δεξιά/ακροδεξιά λοιπόν κόμματα ομνύουν στον κρατικό προστατευτισμό, στον αναθεωρητικό εθνικισμό και αντιτίθενται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Χρησιμοποιούν τα ίδια ρητορικά σχήματα με την αριστερά της περιόδου 2008-2018 αναφερόμενα στις "δυτικές ελίτ" και στους "γραφειοκράτες των Βρυξελλών που αποφασίζουν ερήμην των λαών".

Ανάλογα με τη χώρα και τις ιδεολογικές τους καταβολές, έχουν μεταξύ τους διαφορές για άλλα θέματα όπως για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ή για τη σφαγή των αμάχων Ισραηλινών από τη Χαμάς. Αυτά όμως τα θεωρούν ως "μικροπράγματα" μπροστά στον μεγάλο διακηρυγμένο τους στόχο, τη διάλυση της ΕΕ.

Βρισκόμαστε λοιπόν στον αντίποδα του πολιτικού εκκρεμούς του 2008. 

Θυμάμαι ακόμα μία, τουλάχιστον, ιστορική περίοδο που την τότε αριστερά της Ευρώπης (τηρουμένων των αναλογιών) διαδέχθηκε η ακροδεξιά: 1925-1945.  

Ελπίζω και άλλοι να θυμούνται τι ακριβώς συνέβη τότε. 

Τα τραγικά αποτελέσματα εκείνης της περιόδου για την ανθρωπότητα, οδήγησαν στη διαμόρφωση της σημερινής Ευρώπης, με τα 79 χρόνια συνεχούς ειρήνης και οικονομικής ανάπτυξης. Με τα ενδιάμεσα σκαμπανεβάσματα φυσικά. 

Οι σημερινοί πολίτες της Ευρώπης όμως φαίνεται να έχουν ξεχάσει τόσο τις αιτίες όσο και τις ιδεολογίες που οδήγησαν την ήπειρό μας στον όλεθρο και ετοιμάζονται να δώσουν το έναυσμα για επανάληψη της ιστορίας. 

Οι σημερινοί πολίτες της Ευρώπης έχουν ξεχάσει ότι όλα αυτά που θεωρούν ως δεδομένα: τη δημοκρατία, την ελευθερία γνώμης, το κοινωνικό κράτος, την ελευθερία μετακίνησης ανάμεσα στις χώρες, τα προσέφερε η Ευρώπη την οποία δεξιοί και αριστεροί λαϊκιστές μισούν. 

Μου θυμίζουν τους ακτιβιστές για το περιβάλλον που κλείνουν δρόμους και πετούν χρώματα σε έργα τέχνης, αλλά φορούν ρούχα και παπούτσια φτιαγμένα από υποπροϊόντα του πετρελαίου!

Δεν θα κάνω πρόβλεψη για το μέλλον της ΕΕ καθώς τείνω να βλέπω το ποτήρι "μισοάδειο", αλλά εύχομαι να πέσω έξω και όσα φοβάμαι να μην επαληθευτούν. 

Αν όμως επαληθευτούν όσα σκέφτομαι, όλοι αυτοί που τώρα διαμαρτύρονται για την ΕΕ από την άνεση και την ασφάλεια που αυτή τους προσφέρει, θα διαμαρτύρονται ξανά που τα τόσα θετικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα είναι πλέον διαθέσιμα. Επαγγελματίες "απογοητευμένοι" από τη δημοκρατία, με το ένα τους χέρι να μουτζώνει την Ευρώπη και το άλλο απλωμένο να ζητάει τα λεφτά της. 

Αυτούς δεν τους λυπάμαι. Τους εύπιστους όμως, τους "κοψοχέρηδες", φοβάμαι, οι οποίοι θα πάρουν μαζί τους και όσους ποτέ δεν πείστηκαν από τα κελεύσματα του ανέξοδου λαϊκισμού, είτε δεξιού είτε αριστερού.

Αντί επιλόγου:

Οι κυβερνώντες στην Ευρώπη οφείλουν να σκύψουν επάνω από τις εύλογες ανησυχίες των πολιτών για τα θέματα της ασφάλειας και της οικονομίας, οι οποίες τους ωθούν στην υποστήριξη των ακροδεξιών λαϊκιστών. Εάν δεν το κάνουν και απομονωθούν στην ελιτίστικη αντίληψη ότι αυτοί και μόνο αυτοί γνωρίζουν τι πρέπει να γίνει, η παρούσα αποσπασματική υποστήριξη των πολιτών προς τους ακροδεξιούς λαϊκιστές, θα γίνει μόνιμη πολιτική μετοίκιση. 

Στην ταινία "Ο Επίμονος Κηπουρός", ο Ρέι Φάινς με την επιμονή του ανακαλύπτει ποιοι και γιατί σκότωσαν τη σύζυγό του. 

Σε μία μελλοντική ταινία με τον τίτλο "Ο τρυφηλός Ευρωπαίος", ο πρωταγωνιστής μας θα ανακαλύψει, με βαρύ τίμημα, την αυταπάτη των εύκολων λύσεων στα προβλήματα.

Σκοπεύω να κατοχυρώσω τα πνευματικά δικαιώματα του τίτλου για την ταινία, η οποία μάλλον θα ανήκει στην κατηγορία των δραματοποιημένων ντοκιμαντέρ. Ας βγάλω κι εγώ μερικά χρήματα από την ευπιστία των ανθρώπων. Ας μην επωφελείται μόνο η ακροαριστερά και η ακροδεξιά…

ilpsychogios@gmail.com