Tου Θοδωρή Γιάνναρου*

"Μην κλαις για το παρελθόν - έχει φύγει…

Μην ανησυχείς για το μέλλον - δεν έχει έρθει ακόμα…

Ζήσε απλά το σήμερα και κάνε το όσο πιο όμορφο μπορείς!”

Ένας από τους διαδεδομένους νεολογισμούς, με τον οποίο ο τοξικός άνθρωπος συνεχίζει εμμονικά να χειραγωγεί τον αδύναμο συνάνθρωπο του, εξυπηρετώντας συγχρόνως το αφήγημα της ανωτερότητας για τον εαυτό του, είναι βέβαια η έννοια της τοξικότητας!

Εξαιτίας της έλλειψης νοημοσύνης και ενσυναίσθησης, ο τοξικός άνθρωπος πηγαίνει με τον συρμό, με τη μόδα γενικά, αντλώντας όπλα από τον αφρό των ημερών, -τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου εκεί κυρίως επιπλέει, σαν ακαθαρσία στον υπόνομο! Τελικά μάλλον είναι πολυεργαλείο η τοξικότητα.

Τι είναι τελικά η τοξικότητα; Ποιο είναι το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των τοξικών ανθρώπων, των τοξικών σχέσεων, του τοξικού εργασιακού περιβάλλοντος, ή ακόμα και των τοξικών κομμάτων, όπως υποστηρίζουν κάποιοι πολιτικοί… ογκόλιθοι; Τα πράγματα εδώ είναι μάλλον συγκεχυμένα: το διαδίκτυο βρίθει άρθρων, που κινούνται από την εκλαϊκευμένη… παπάτζα μέχρι τις παρυφές της σοβαρής ψυχολογικής ανάλυσης.

Από ότι μπορεί κάποιος να καταλάβει, οι τοξικοί άνθρωποι είναι εκείνοι που εκπέμπουν αρνητισμό, που διαβάλλουν τους γύρω τους, που υπονομεύουν όποια καλή προσπάθεια κάνουν οι άλλοι, που κουτσομπολεύουν και συκοφαντούν, γειώνοντας ό,τι θετικό βλέπουν γύρω τους, ώστε όλοι να καταντήσουν στο τέλος όπως οι ίδιοι: γρουσούζηδες, μελαγχολικοί και πικραμένοι, θρασύδειλοι και αποτυχημένοι, που αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στην ιστορία που λέει πως εάν δεν έχουν μια κατσίκα, ενώ ο γείτονάς τους έχει, αυτοί δεν θα προσευχηθούν να αποκτήσουν κι εκείνοι μία, αλλά θα ευχηθούν να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα...

Η "τοξικότητα" βγήκε λέξη της χρονιάς το 2018 στο Λεξικό της Οξφόρδης, κι από τότε διαδόθηκε παντού, στον δημόσιο και ιδιωτικό λόγο, σαν πανδημία, εξοβελίζοντας τον "ναρκισσισμό”, που είναι αναγνωρισμένος όρος στην ψυχολογία.

Η τοξικότητα, ουσιαστικά, σημαίνει τα πάντα και τίποτα – δεν έχει, ακόμα τουλάχιστον, επίσημο ορισμό από πλευράς ψυχολογίας. Έτσι, ο καθένας κι η καθεμιά χρησιμοποιούν τον όρο κατά το δοκούν, για να ντύσουν την φτώχεια του λεξιλογίου τους με ένα καινούργιο, φανταχτερό περιτύλιγμα: τοξικά ζώδια, τοξικοί γονείς, τοξικοί εραστές, κι ένα σωρό άλλες ανοησίες, που φυσικά δεν θα μπορούσαν να μείνουν αναξιοποίητες ακόμα και από πολιτικές παρατάξεις με κορδωμένους αρχηγούς και χαμόγελο βατράχου, που υποτίθεται πως επιθυμούν να μιλούν τη γλώσσα τού σήμερα.

Οπότε, εμείς τι κάνουμε άραγε; Τι άλλο από το ψάξουμε και να διαπιστώσουμε, πως η τοξικότητα είναι η διαβάθμιση του εγγενούς φυσικοχημικού γνωρίσματος μιας χημικής ουσίας που προκαλεί βλάβες σε έναν ζώντα οργανισμό.

Ο όρος τοξικότητα υποδηλώνει την ιδιότητα μιας ουσίας να προκαλεί τοξικά φαινόμενα, δηλαδή δηλητηριάσεις και τίποτα άλλο και δυστυχώς δεν υπάρχει καμιά μεταφορική σημασία της συγκεκριμένης λέξης.

Τελικά κατάλαβα το λόγο που μου αρέσει η φιλοσοφία του γκολφ! Είναι το μοναδικό άθλημα που πετάς κάτι και δεν ξαναγυρίζει! Εσύ ξαναπάς και το πετάς πάλι… μέχρι να χαθεί! Και όταν χαθεί το ξεχνάς και παίρνεις άλλο, ίσως πιο τυχερό… Συνειδητοποίησα λοιπόν πως αυτό ακριβώς προσπαθούσα να κάνω σε όλη τη ζωή μου, με ανθρώπους τοξικούς που μου χαλάνε τη μέρα, προσθέτοντας αρνητικότητα και αναστάτωση στην καθημερινότητα και εν τέλει στην ίδια μου τη ζωή.

*Ο κ. Θοδωρής Γιάνναρος είναι μοριακός βιολόγος - γενετιστής.