Του Ηλία Ψυχογιού

Μία φράση που συχνά διαβάζω στο διαδίκτυο, και η οποία δείχνει είτε άγνοια είτε διάθεση υποβίβασης της σημασίας του γεγονότος, είναι "τι μας νοιάζει εμάς ποιον θα ψηφίσουν οι Αμερικάνοι". Λες και η εκλογή του αρχηγού του ισχυρότερου, στρατιωτικά τουλάχιστον, κράτους στον πλανήτη, είναι ένα συμβάν μικρότερης αξίας από την είδηση για το μαγιό που φόρεσε μία ανθυποσελέμπριτι στο beach bar. 

Ως ένας λαός στο σύνορο της Δύσης με την Ανατολή, που έχει ζέοντα προβλήματα με γειτονικές χώρες και με συμφέροντα στην ευρύτερη Μεσόγειο, το ποιος θα είναι στο Οβάλ Γραφείο για τα επόμενα τέσσερα χρόνια όχι απλά θα έπρεπε να μας απασχολεί, αλλά και να μας δώσει ώθηση να κινηθούμε προς την υποστήριξη (ως άτομα, όχι ως κράτος προφανώς) αυτού που θα είναι δεκτικότερος στις δικές μας επιδιώξεις και σχεδιασμούς.

Και η επιλογή υποστήριξης θα πρέπει να είναι εντελώς ανεξάρτητη από το ποια είναι η ιδεολογία του υποψηφίου προέδρου, καθώς καθήκον μας είναι να εξετάζουμε ποιος θα εξυπηρετήσει καλύτερα τα δικά μας εθνικά συμφέροντα. 
(Σημ.: Αυτό ονομάζεται ωφελιμισμός, είναι η πεμπτουσία της επιβίωσης των κρατών και εκφράστηκε τέλεια από τον Λόρδο Palmerston, πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου το 1855: "Τα έθνη δεν έχουν σταθερούς φίλους ή εχθρούς. Έχουν μόνο σταθερά συμφέροντα".)

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, και με τις επιλογές να είναι Χάρις ή Τραμπ, είτε αρέσει είτε όχι σε μερικούς φίλους, η καλύτερη, κατά την άποψή μου, για την Ελλάδα περίπτωση, είναι να κερδίσει η Χάρις. Και αυτό το λέω παρότι ιδεολογικά είμαι εγγύτερα στους ρεπουμπλικάνους. Είπαμε, όταν εξετάζουμε τις διεθνείς μας σχέσεις, αδιαφορούμε για την ιδεολογία των υποψηφίων της άλλης χώρας και εστιάζουμε στην εξυπηρέτηση των εθνικών μας συμφερόντων. 

Ας εξετάσουμε τα γεγονότα. 

Επί Μπάιντεν, η Ελλάδα συμφώνησε με τις ΗΠΑ για την προμήθεια μίας Μοίρας F-35. Επιπλέον, επί Μπάιντεν, η αμερικανική βάση στην Αλεξανδρούπολη μεγάλωσε σε τέτοιο βαθμό που οι Τούρκοι έφτασαν στο σημείο να κάνουν διαβήματα στην αμερικανική κυβέρνηση για μεροληψία υπέρ της Ελλάδας. Ακόμα και οι αμυντικές συμφωνίες με Γαλλία και Ισραήλ ήταν πολύ ευκολότερο να πραγματοποιηθούν, αφού η υποστήριξη του αμερικανικού παράγοντα προς την Ελλάδα ήταν εμφανής και δεδομένη.

Το γεγονός ότι ο Τούρκος πρόεδρος ζητούσε μετ’ επιτάσεως συνάντηση με τον Μπάιντεν και έμενε "στο ακουστικό του", ενώ ο Έλληνας πρωθυπουργός μιλούσε στο Κογκρέσο, ίσως και να ζόρισε τα μεμέτια έτι περισσότερο…

Για να προλάβω ορισμένους, επί Τραμπ διακόπηκε η συμπαραγωγή ΗΠΑ – Τουρκίας των F-35, όχι όμως επειδή ο Τραμπ το ήθελε, αλλά γιατί η Τουρκία αποφάσισε να αγοράσει αντιαεροπορικούς πυραύλους S-400 από τη Ρωσία και υπήρχε κίνδυνος οι Ρώσοι να έχουν πρόσβαση σε καίρια στοιχεία του σχεδιασμού και της κατασκευής του αμερικανικού αεροσκάφους. Προσπάθησε κιόλας να δικαιολογήσει τους Τούρκους δηλώνοντας ότι αγόρασαν S-400 γιατί οι ΗΠΑ δεν τους πουλάνε Patriot!

Συνεπώς, το αμερικανικό lobby παραγωγής όπλων ανάγκασε τον Τραμπ να διακόψει τη συνεργασία και όχι ο ίδιος, ο οποίος, ως γνωστόν, με τον Ερντογάν έχει άριστες σχέσεις. 

Προς υποστήριξη των ανωτέρω, ας αναφέρω μόνο ότι μετά το καταστροφικό για τον Μπάιντεν debate και την άνοδο του Τραμπ στις δημοσκοπήσεις, ξεκίνησε ο Ερντογάν εκ νέου τις προκλήσεις στο Αιγαίο και ξέχασε τα "ήρεμα νερά" που είχε υποσχεθεί στον Μητσοτάκη. 

Συνεπώς, μια επανεκλογή Τραμπ θα μας φέρει εκ νέου αντιμέτωπους με τον απολύτως αδιάλλακτο, και ισχυροποιημένο, Ερντογάν.

Πέρα όμως από τους πρακτικούς λόγους, έχουμε και έναν ηθικό λόγο για τον οποίον, ως Έλληνες, δεν θα πρέπει να θέλουμε την επαναφορά Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ. Ο ηθικός αυτός λόγος έχει όνομα και επώνυμο και αυτά είναι ΟΥΚΡΑΝΙΑ και ΚΥΠΡΟΣ. 

Ο Τραμπ έχει ουσιαστικά δηλώσει ότι θα διακόψει την παροχή όπλων προς την Ουκρανία, προκειμένου, δήθεν, να τελειώσει ο πόλεμος. Θα επιτρέψει δηλαδή στον Πούτιν να κρατήσει όσα εδάφη θα έχει καταλάβει, μετακινώντας την ουσία του διεθνούς δικαίου από την υπεράσπιση του ηθικού στη δικαιολόγηση του ισχυρού. 

Η περίπτωση της Ουκρανίας όμως είναι πανομοιότυπη με την Κύπρο και την τουρκική εισβολή και κατοχή του μισού νησιού πριν από ακριβώς 50 χρόνια.

Το να υποστηρίζει συνεπώς κάποιος Έλληνας φανατικά τον Τραμπ, και κατά συνέπεια τις επιλογές του στην Ουκρανία, είναι σαν να αποδέχεται ότι η Τουρκία είχε δίκιο στην εισβολή της στο νησί το 1974. 

Πάμε τώρα στην Χάρις…

Αναφορικά με τις σχέσεις των ΗΠΑ με τη Ρωσία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, θα τηρήσει την ίδια στάση με τον Μπάιντεν, άρα νίκη Πούτιν γιοκ.

Για την Ελλάδα, που μας ενδιαφέρει στο παρόν άρθρο, είναι γνωστή η συμπάθειά της προς τον Έλληνα πρωθυπουργό άρα, θεωρητικά πάντα και εφόσον εξυπηρετούνται τα αμερικανικά συμφέροντα, οι σχέσεις των δύο χωρών θα συνεχίσουν να είναι πολύ καλές. 

Οι Τούρκοι από την άλλη, για την Χάρις έχουν πολύ αρνητική άποψη. Μην είναι που η Κάμαλα τα πάει καλά με το λόμπι των κατασκευαστών όπλων στις ΗΠΑ; Μην είναι που όποιος είναι αντιτούρκος στο αμερικανικό Κογκρέσο, στην "αγκαλιά" της Κάμαλα βρίσκει υποστήριξη; Θα σας γελάσω. Πάντως, με την πιθανότητα και μόνο να είναι η επόμενη πρόεδρος των ΗΠΑ, οι Τούρκοι έχουν ανεβεί "στα κάγκελα".

Από την άλλη η Χάρις, παρά το γεγονός ότι ο σύζυγός της είναι αμερικανοεβραίος, έχει συχνά αμφίσημη στάση στο θέμα του Ισραήλ, όχι γιατί είναι φιλοπαλαιστίνια, ούτε καν, αλλά γιατί δεν συμπαθεί τον Νετανιάχου. Βλέπετε, οι προσωπικές σχέσεις, συμπάθειες ή αντιπάθειες, παίζουν και αυτές τον ρόλο τους. 

Βέβαια, η ίδια η Χάρις είπε τον Δεκέμβριο του 2023: "Το Ισραήλ έχει δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Εμείς θα παραμείνουμε σταθεροί υποστηρικτές αυτού και υποστηρίζουμε τον νόμιμο στρατιωτικό στόχο του Ισραήλ για εξάλειψη της απειλής της Χαμάς". 

Συνεπώς, αν έπρεπε να στοιχηματίσω για την τελική της στάση εάν εκλεγεί πρόεδρος, θα έλεγα ότι θα συνεχίσει να στηρίζει το Ισραήλ με τον τρόπο του αμερικανικού Δημοκρατικού κόμματος: Θα καλεί σε αυτοσυγκράτηση μεν, δεν θα διακόψει την παροχή αμερικανικών όπλων στον ισραηλινό στρατό δε. 

Τέλος, ορισμένοι, ειδικά της "πολύ δεξιάς", θα ισχυριστούν ότι η Χάρις προωθεί στις ΗΠΑ την woke ατζέντα και όσα αυτή συνεπάγεται. Και για αυτό τον λόγο επίσης θα ισχυριστούν ότι είναι αδιανόητο κάποιος που δηλώνει δεξιός – κεντροδεξιός να την προτιμά έναντι του Τραμπ. 

Η απάντηση στην ανωτέρω απορία είναι εξαιρετικά απλή!

Πρώτον, ο Τραμπ δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί δεξιός απλά και μόνο επειδή εκλέχθηκε πρόεδρος στο ρεπουμπλικανικό κόμμα. Είναι σαν να χαρακτηρίσουμε τον Στέφανο Κασσελάκη αριστερό επειδή εκλέχθηκε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ!

Ο Τραμπ είναι ο Τραμπ και η πολιτική όπως αυτός την ασκεί έχει ήδη ονοματιστεί από το επώνυμό του: Τραμπισμός.

Δεύτερον, όπως είπαμε παραπάνω, εξετάζουμε τους υποψηφίους βάσει των ελληνικών εθνικών συμφερόντων. Οι πολιτικές τις οποίες υποστηρίζει ο εκάστοτε ξένος ηγέτης στη χώρα του δεν μας αφορούν και δεν πρέπει να μας αφορούν, εφόσον αυτός εκλέχθηκε δημοκρατικά από τους πολίτες της χώρας του.

Άρα, το αν η Χάρις υποστηρίζει τη woke ατζέντα, πρέπει να απασχολεί τους Αμερικανούς ψηφοφόρους. Εμάς θα πρέπει να μας απασχολεί ποια θα είναι η στάση της για τα ελληνικά ζητήματα. Τίποτα άλλο.

Και στο αρχικό ερώτημα "Και τι με νοιάζει εμένα ποιον θα ψηφίσουν οι Αμερικάνοι;", η δική μου απάντηση είναι ότι ίσως να έχει μεγαλύτερη εθνική σημασία για την Ελλάδα τι θα ψηφίσουν οι Αμερικάνοι από το τι ψήφισαν οι Έλληνες.

Πικρή αλήθεια αυτό, σαν το μουρουνόλαδο ένα πράγμα…

* Ο Ηλίας Ψυχογιός είναι αναλυτής δεδομένων με ειδίκευση στο Internet of Things