Της Αριστοτελίας Πελώνη

"Δεν θυμάμαι ποτέ η σχέση, η εταιρική σχέση, η φιλία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας να ήταν πιο ισχυρή. Φυσικά, αυτό έχει να κάνει με τη στενή σχέση μεταξύ των λαών μας, αλλά έχει να κάνει επίσης με την ηγεσία, και ειδικότερα με τη δική σας ηγεσία. Είμαστε ευγνώμονες γι' αυτό". Είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Antony Blinken έδωσε το στίγμα της επίσκεψής του στα Χανιά, υπογραμμίζοντας ακόμη ότι οι δύο χώρες στέκονται ενωμένες σε ισχυρές προκλήσεις, "είτε πρόκειται για την υπεράσπιση της Ουκρανίας, είτε για την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο, είτε για την αντιμετώπιση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή, στη Γάζα".

Η επίσκεψη –η δεύτερη του Αμερικανού ΥΠΕΞ μέσα σε έναν χρόνο– σηματοδοτεί το ιστορικό υψηλό των ελληνοαμερικανικών σχέσεων που επισφραγίστηκε τον Μάιο του 2022 με την ιστορική ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο, μια τιμή –και μάλιστα με διακομματική συναίνεση– που επιφυλάσσεται σε πολύ λίγους ξένους ηγέτες.

Αναδεικνύει, όμως, ταυτόχρονα τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και αξιοπιστίας, ως ενός αναγκαίου εταίρου και συμμάχου στην περιοχή. Τον ρόλο του σημαντικού περιφερειακού συμμάχου που η Ελλάδα οικοδόμησε συστηματικά την προηγούμενη τετραετία με κινήσεις σε όλα τα επίπεδα, χτίζοντας διπλωματικό κεφάλαιο και αναλαμβάνοντας ενεργό ρόλο στη δυτική συμμαχία.

Σε μια εποχή αβεβαιότητας, αστάθειας και γεωπολιτικών ανακατατάξεων στην περιοχή, η Ελλάδα επέδειξε συνέπεια, σταθερότητα και γεωπολιτική ωριμότητα δίνοντας διακριτικό και ενεργό στίγμα, συμμετέχοντας στην αντιμετώπιση των μεγάλων κρίσεων και προκλήσεων από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο, μέχρι τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και στην Ερυθρά Θάλασσα.

Στη νέα αρχιτεκτονική που διαμορφώνεται, η Ελλάδα ανέλαβε ενεργό ρόλο σε όλες τις μεγάλες αποφάσεις της Ένωσης, προώθησε σχήματα συνεργασιών στην περιοχή, έπαιξε και συνεχίζει να παίζει κρίσιμο ρόλο στην επίτευξη ενεργειακής ασφάλειας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και όχι μόνο με τις πρωτοβουλίες και τις υποδομές που αναπτύσσει.

Ο ρόλος αυτός της αναγνωρίζεται. Και κυρίως η αξιοπιστία της, το πιο ισχυρό νόμισμα που βρίσκεται σε έλλειψη στην ευρύτερη περιοχή.

Σε μια εποχή πολύ-κρίσεων, η στρατηγική εταιρική σχέση Ελλάδας-ΗΠΑ δημιουργεί ευθυγράμμιση και σύμπλευση στη μεγάλη εικόνα: υπέρ της σταθερότητας στην περιοχή και εναντίον κάθε μορφής αναθεωρητισμού.

Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις παραείναι σημαντικές για να ετεροπροσδιορίζονται και να εξαρτώνται από άλλες στοχεύσεις και σχήματα.

Έχουν αυτόνομη πορεία. Είναι σχέσεις με πολύ παρελθόν και ακόμα περισσότερο μέλλον. Και αδικούνται όταν αντιμετωπίζονται με αυτοματισμούς και ανακλαστικά μιας άλλης εποχής.

Η συγκυρία έχει αλλάξει, η περιοχή έχει αλλάξει, εμείς έχουμε αλλάξει. Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις έχουν αλλάξει. Έχουν περάσει στην ενηλικίωση. Η Ελλάδα είναι μια μακροχρόνια επένδυση στη σταθερότητα και την αξιοπιστία σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή δημοκρατία σε μια ταραγμένη περιοχή του κόσμου.

Η όποια σύνδεση των διμερών σχέσεων με άλλες προτεραιότητες και στοχεύσεις δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα των δύο χωρών. Πολύ περισσότερο δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Δύσης και της τόσο σημαντικής σταθερότητας στην περιοχή.

Χρειάζονται δύο – και όχι τρεις – για να χορέψεις τανγκό.

* Η Αριστοτελία Πελώνη είναι ειδική σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας του Πρωθυπουργού