Πρόσω σημειωτόν

Του Ανδρέα Μήλιου

"Γι’ αυτό ως τα τώρα η φυλή μας κυλιέται σε μια απέραντη υποκειμενικότητα, σε μια ακατανόητη φιλαυτία και κακώς εννοούμενη φιλοτιμία, η οποία την εμποδίζει να αγαπήσει την αλήθεια, να σπουδάση τον εαυτό της, και να διατυπώση γενναία τα ελαττώματά της." Γ. Σκληρός (1878-1919)

"Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει". Γ. Σεφέρης (1900-1971)

Οι Έλληνες "έχουμε το δαιμόνιο να εξευτελίζουμε τον κάθε θεσμό και το κάθε σύστημα και να σκεπάζουμε  τα καμώματά μας με ρητορείες. Γ. Σεφέρης 

Ο Ελληνισμός είναι "ένας κόσμος αιώνιος αλλ’ αδιάπτωτα σε κατάσταση νεογέννητου" Οδ. Ελύτης. (1911-1996)

Οι Έλληνες "πολιτισμικά και ιδεολογικά κινούμαστε στο πλαίσιο της βαλκανικής πατριάς και όχι της Δυτικής Ευρώπης" Παν. Κονδύλης (1943-1998)

Στην Ελλάδα "όλα γίνονται χωρίς προγραμματισμό και χωρίς βάρος", με αποτέλεσμα να επικρατεί η "φαυλοκρατία". Κορνήλιος Καστοριάδης. (1922-1997)

Η Ελλάδα "πορεύεται σαν υπνοβάτης στο αργόσυρτο παρόν" χωρίς σχέδιο, αυτοσχεδιάζοντας. Στ. Ράμφος (1939-)

Η Ελλάδα είναι μια θεσμικά ανώριμη κοινωνία. Πάσχει ταυτόχρονα από "θεσμική σκλήρυνση" και "θεσμική ατροφία". Αρ. Χατζής( 1967-)

Σαν να μην πέρασε μια μέρα! Επί ενάμισι αιώνα οι σημαντικότεροι σύγχρονοι Έλληνες διανοητές επισημαίνουν τα ελαττώματα της φυλής μας και τη θεσμική ανωριμότητα της χώρας, αλλά τα αυτιά των  κυβερνώντων δεν ιδρώνουν. Ηλεία, Μάτι, Μάνδρα, Τέμπη. Εκατόμβες νεκρών από ανθρώπινα λάθη και ανεπαρκή λειτουργία των θεσμών. Κάθε φορά παίρνουμε την υπόσχεση "δεν θα ξαναγίνει" και δυστυχώς συμβαίνει και ξανασυμβαίνει. Φθηνές ρητορείες στη Βουλή και στα ΜΜΕ επιπέδου καφενείου χωριού, αντιμετάθεση ευθυνών και απουσία θέλησης (και γνώσης;) για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα που δεν αφήνουν τη χώρα να εκσυγχρονισθεί και να αλλάξει επίπεδο. Η κομματοκρατία στη διοίκηση του κράτους, ο πελατειασμός, το ρουσφέτι, το βόλεμα, η αναξιοκρατία, ο ξερολισμός των πολιτικών, ο ζηλόφθονος κομματισμός και ο μανιχαϊσμός (ή εμείς ή κανένας) κυριαρχούν ως αξίες στην κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου.

Οι καλύτεροι νέοι φεύγουν στο εξωτερικό και πολλοί καλοί και άξιοι που μένουν στη χώρα και υλοποιούν πρωτοποριακές ιδέες και δημιουργούν νεοφυείς επιχειρήσεις τις πουλούν σε ξένους. Μένουν οι υπόλοιποι να διεκδικούν μια θέση στο Δημόσιο, να εργάζονται εποχιακά στον τουρισμό ή να κοπιάζουν σε κάποια δική τους επιχείρηση. 

Κάθε φορά που γίνεται ένα τραγικό δυστύχημα και θρηνούμε νεκρούς ακούμε υποσχέσεις για βελτίωση, αλλά αυτή δεν έρχεται ποτέ. Δεν διδασκόμαστε από την ιστορία  αφού ο καθένας τη γράφει όπως θέλει. Ακόμα και στο γράψιμο της ιστορίας απουσιάζει η αντικειμενικότητα. Πώς να πάει μια χώρα μπροστά, όταν δεν γνωρίζει το παρελθόν της. Πώς θα διορθώσει τα λάθη της όταν δεν τα έχει παραδεχθεί;  

Ό,τι κάνουμε το κάνουμε ανάποδα. Χτίσαμε πρώτα τη γέφυρα του Ρίου και μετά ολοκληρώσαμε την εθνική οδό που οδηγεί σε αυτή. Ανανεώσαμε το σιδηροδρομικό δίκτυο, αλλά δεν εξασφαλίσαμε τις προϋποθέσεις για ασφαλή κυκλοφορία των τρένων. Κλείσαμε τις μονάδες του λιγνίτη που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια, χωρίς να έχουμε δημιουργήσει προηγουμένως τη διάδοχη κατάσταση για  παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας  από  αειφόρες πηγές.

Ευθύνη για τις πολιτικές επιλογές έχουμε όλοι μας, αφού επιλέγουμε κόμματα και  εθνικούς αντιπροσώπους με σταυροδοσία. Και εάν δεν μπορούμε να αλλάξουμε κάτι στα κόμματα, μπορούμε να το κάνουμε στην επιλογή των αντιπροσώπων. Να ψηφίζουμε άξιους και όχι ξερόλες και διάσημους τηλεοπτικούς "μαϊντανούς". Διότι, κάθε τετραετία, η Βουλή ανανεώνεται σε ποσοστό περίπου 40%, αλλά η ποιότητα των αντιπροσώπων δεν βελτιώνεται.

Μήπως αυτές είναι οι δυνατότητες της χώρας; Μήπως έχουμε μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας, όταν περνιόμαστε για τον εξυπνότερο λαό του κόσμου; Μήπως τελικά είμαστε δεσμώτες στο σπήλαιο του Πλάτωνα, που καθισμένοι με γυρισμένη την πλάτη στη φωτιά και στο φως, βλέπουμε στον τοίχο μπροστά μας τις σκιές μας να είναι πολύ μεγαλύτερες από ό,τι είμαστε; Μήπως βλέπουμε μόνο αυτό που μας συμφέρει,  ώσπου να μας πλήξει μια συμφορά;  

*Ο Ανδρέας Μήλιος είναι διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Φρανκφούρτης, συγγραφέας. 

Υ.Γ. Στο βιβλίο μου "Εθνική εικόνα και οικονομική ανάπτυξη" (Εκδόσεις Κλειδάριθμος) αποτυπώνω τις απόψεις των σημαντικότερων Ελλήνων και Φιλελλήνων για την Ελλάδα και τους Έλληνες, θέλοντας να βάλλω ένα λιθαράκι στην απόκτηση ρεαλιστικής αυτογνωσίας.