Του Δρ Ευάγγελου Στεργιούλη

Τεράστιος ο ευρωπαϊκός κοινωνικός αντίκτυπος της γαλλικής παρέμβασης που είχε ως αποτέλεσμα να διακοπεί η διεθνής ενημερωτική καμπάνια του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία πρόβαλε το χιτζάμπ ως σύμβολο της γυναικείας ελευθερίας, υπό τον τίτλο "η  ομορφιά είναι η  διαφορετικότητα και η  ελευθερία είναι στο χιτζάμπ".

Σύσσωμοι οι πολιτικοί θεσμοί της Γαλλικής Δημοκρατίας κατήγγειλαν τη λανθασμένη επιλογή του Συμβουλίου της Ευρώπης να προβάλλει το χιτζάμπ ως σύμβολο της γυναικείας ελευθερίας υπό το κάλυμμα της διαφορετικότητας. Και είναι βέβαια απορίας άξιο πώς το Συμβούλιο της Ευρώπης υπέπεσε σε ένα τέτοιο σοβαρό ολίσθημα που αναμφίβολα πλήττει το κύρος του ως θεσμού του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου και της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η διαφορετικότητα συνιστά μία μείζονος σημασίας κοινωνική έννοια καθόσον άπτεται των αξιών του δυτικού πολιτισμού, ενώ κατοχυρώνεται στα συνταγματικά και νομοθετικά κείμενα όλων των δυτικών κρατών στο πλαίσιο του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και το βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της έννοιας της διαφορετικότητας, στο πλαίσιο της ευρύτερης κοινωνικής συμβίωσης και ομαλότητας, ανάγεται στο αναφαίρετο προσωπικό δικαίωμα της επιλογής.

Ο σεβασμός του θρησκευτικού συναισθήματος και των θρησκευτικών συμβόλων στο δυτικό κόσμο, συνιστούν αδιαμφισβήτητες αρχές του δημοκρατικού πολιτεύματος. Και τούτο είναι μία μεγαλειώδης κατάκτηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ευρωπαϊκή ιστορία έχει στιγματισθεί από μακροχρόνιους θρησκευτικούς πολέμους (εκατονταετής πόλεμος 1337-1453, τριακονταετής πόλεμος 1618-1648, οι σταυροφορίες) με απίστευτες  βαρβαρότητες και αιματοχυσίες. Η ευρωπαϊκή οικογένεια, λοιπόν, έχει ιδία γνώση και εμπειρία σχετικά με τις επώδυνες συνέπειες του θρησκευτικού φανατισμού και της διχόνοιας.

Όταν, λοιπόν, προβάλλονται χαρακτηριστικά σύμβολα υπό το κάλυμμα της διαφορετικότητας, τα οποία ιστορικά και κοινωνικά έχουν αποδειχθεί ως μέσα καταπίεσης της ανθρώπινης ύπαρξης και προσωπικότητας, όπως για παράδειγμα η υποχρεωτική ένδυση των γυναικών με την μπούρκα σε μουσουλμανικές χώρες και σε θεοκρατικά καθεστώτα, τότε δεν πρόκειται περί διαφορετικότητας αλλά περί προσβολής εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων που υφίστανται καθημερινά την καταπίεση στη ζωή τους, διότι απλούστατα δεν έχουν το δικαίωμα της επιλογής στα αυταρχικά καθεστώτα που διαβιούν.

Τούτων δοθέντων, λοιπόν, η αντίδραση της Γαλλικής κυβέρνησης και σύσσωμης της γαλλικής κοινωνίας κατά της προβολής του χιτζάμπ ως σύμβολο της γυναικείας ελευθερίας, ενισχύει συμβολικά την ορθή πρακτική που ακολούθησαν κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ελβετία, το Βέλγιο, η Δανία για την απαγόρευση της μπούρκας σε δημόσιο χώρο. 

Η γαλλική αντίδραση, επίσης, επιβεβαιώνει - και δικαιολογημένα άλλωστε - την  ιδιαίτερη ευαισθησία της γαλλικής κοινωνίας σε ζητήματα που σχετίζονται με τον θρησκευτικό φανατισμό, καθόσον διατηρεί ακόμη νωπές στη μνήμη της τις επώδυνες συνέπειες με τους δεκάδες νεκρούς των ισλαμιστικών τρομοκρατικών χτυπημάτων το 2015 και 2016.

Είναι πλέον καιρός η ευρωπαϊκή οικογένεια να εκφράζει ανά πάσα στιγμή μία ενιαία και συμπαγή στάση στο σεβασμό των δημοκρατικών αρχών και αξιών και την προστασία των ηθών και εθίμων του δυτικού πολιτισμού, με απόλυτο σεβασμό των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, αναδεικνύοντας έτσι την Ευρώπη ως το λίκνο του δυτικού πολιτισμού.-

*Ο κ. Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και Υποστράτηγος ε.α. της Ελληνικής Αστυνομίας.