Του Γιάννη Πανούση

...άνεμοι γέροντες γενειοφόροι
των παλαιών μου θαλασσών
φρουροί και κλειδοκράτορες
εσείς που κατέχετε το μυστικό...

Οδυσσέας Ελύτης, Το Άξιον Εστί

Ο χαμένος  ιδεολογικός χρόνος της Μεταπολίτευσης και η εμμονή για εξουσία της ίδιας πολιτικής νομενκλατούρας δεν μπορεί να κερδηθούν ούτε με βήματα σημειωτόν ούτε με βήματα προς τα πίσω.

Τα επικοινωνιακού χαρακτήρα "όλοι μαζί", "ο πολίτης πρώτα" κοκ εκλαμβάνονται πλέον ως φάρσα, ως πολιτικός χυλός, ως "λαϊκή απογευματινή" περιοδεύοντος θιάσου. Το αυτό ισχύει και με τα διάφορα (παρα-φθαρμένα) συνθήματα "περί πρώτης φοράς Αριστερά" ή "περί επιτελικής Δεξιάς".

Η από τα "πάνω κάθαρση" αργεί (σκοπίμως;), η από "τα κάτω κάθαρση" περισσότερο μοιάζει με νόμο του Λυντς παρά με δικαιοσύνη.

Ξεμπαρκάρουμε από την Ανεμελιά, την Ανομία και την Ύβρη και ταξιδεύουμε χωρίς χάρτη στα βαθιά νερά της Απερισκεψίας, της Αβοηθησίας, της αυτονομιμοποιούμενης Βίας (έναντι όλων, πλην ημών των ιδίων).

Εκτός από τα άλλα δεινά που μας έτυχαν (Πανδημία, Εθνικά κλπ) δεν μπορούμε να βρούμε και καραβοκύρη στα μέτρα μας (ίσως γιατί κανένας σοβαρός καπετάνιος δεν θέλει να μας οδηγήσει σε "ονειρεμένα νησιά" φοβούμενος ότι θα τα κάνουμε κι αυτά ζούγκλα).

Πού να βρεις απάγκειο;

Από τη μια το Ego της Αριστεράς δεν υποχωρεί προ ουδενός κινδύνου (αυριανισμού, ασυνέπειας, διάσπασης). Η σύγχρονη ιστορία της Αριστεράς δεν γράφεται ούτε με αίμα στους αγώνες ούτε με ποιήματα, μαρτυρίες ή και ιδεολογήματα ήττας.

Καταγράφεται και υπογράφεται από κουρασμένους "καθαρόαιμους", κορεσμένους επενδυτές ονείρων, ξιπασμένους life-νεωτεριστές, ξεπερασμένους παλιομοδίτες της συνωμοσιολογίας και εντέλει "διαγραφέντες από το μέλλον" σεχταριστές. Φουρτούνες ανάμεσα σε παλαιάς και νέας κοπής αριστερών.

Από την άλλη οι διεκδικητές (ή και κληρονόμοι;) της δημοκρατικής παράταξης καθώς αδυνατούν να υπερβούν τα όρια της κολωνακιώτικης ιντελιγκέντσιας μοιάζει να κινούνται με ρυθμούς ξεκουρδισμένου εκκρεμούς ανάμεσα στο "λίγο αριστερό" και στο "πολύ comme il faut". Φουρτούνες ανάμεσα σε παλαιοπασόκους και νεοκιναλίσαντες.

Όσο για τη λεγόμενη Κεντροδεξιά δύσκολα θα μπορέσει να ισορροπήσει ανάμεσα στον εκσυγχρονισμό (της), τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, το αμαρτωλό ιδεοληπτικό (και όχι μόνον) παρελθόν ορισμένων και την πίεση πολλών φανατικών της βάσης για (προσωπική;) αντεκδίκηση. Φουρτούνες ανάμεσα σε νοσταλγούς της λαϊκής Δεξιάς και υπέρμαχους του ευρωπαϊκού φιλελευθερισμού.

Αριστερό Κέντρο (ΣΥΡΙΖΑ+ΠΣ), Κεντροαριστερά (ΚΙΝΑΛ) και Κεντροδεξιά (ΝΔ) ισχυρίζονται ότι εκπροσωπούν τον (κεντρώο;) μεσο-έλληνα (Κυρ-Παντελή;)

Το ερώτημα που τίθεται όμως δεν είναι ποιος νομίζει ότι "παίζει στο κέντρο της πολιτικής" αλλά ποιο είναι σήμερα το πραγματικό κέντρο της πολιτικής.

* Πολιτική χωρίς οικονομία, χωρίς κοινωνία, χωρίς κράτος – έθνος;

* Πολιτική παρακολουθημιτική της Ευρωπαϊκής καπιταλιστικής περιχαράκωσης ή και του παγκοσμιοποιημένου imperium των ΗΠΑ;

* Πολιτική μιας δημοφιλούς βραχύβιας χρήσης για τις "μάζες, προς τις μάζες και δια των μαζών" ή ενός μακρόπνοου μη-αρεστού συγκυριακά εθνικού σχεδίου επιβίωσης της χώρας και όλων, ελλήνων και ξένων;

* Πολιτική αναστολής του τέλους ή ανατολής μιας νέας αρχής;

Όλες αυτές οι επιλογές πολιτικής κατά βάθος δεν βρίσκονται στα χέρια των πολιτικών αλλά εξαρτώνται από τη δυναμική και την ωρίμανση της ελληνικής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που στέκει φοβισμένη, διστακτική και αμήχανη ανάμεσα στη βέβαια καταστροφή αν συνεχίσει έτσι και την αβέβαια σωτηρία αν αλλάξει γραμμή πλεύσης.

Αν επιλεγεί η στασιμότητα (να περάσει η κρίση για να κάνουμε τα ίδια) τότε μας αξίζει το υπάρχον σύστημα και οι εκπρόσωποί του (ή οι "παραλλαγές τους").

Αν επιλεγεί η διακινδύνευση για ένα καλύτερο, φωτεινότερο και δικαιότερο αύριο τότε πρέπει ν’ αλλάξουν όλοι και όλα.

Με παλιά σκαριά, όσο στέρεα και να’ ναι, δεν ξεκινάς ποντοπόρο ταξίδι. Και βέβαια αλλάζεις αναγκαστικά και καπετάνιο και πλήρωμα.

ΥΓ. Κλείνοντας τη μπροστινή πύλη των συνεργασιών με ανθρώπους εκτός κυκλωμάτων, ανοίγοντας την πόρτα της αυλής σε κηπουρούς και πλάνητες, αφήνοντας ανασφάλιστα τα παράθυρα για να μπορούν να σκαρφαλώσουν με σκάλα τη νύχτα οι αλεξιπτωτιστές και οι ακροβάτες της πολιτικής επιβίωσης τα παλιά κόμματα δείχνουν να αισθάνονται άνετα στο μισοφωτισμένο σπίτι τους.

Ενοικιοστάσιο και εικονοστάσι δίνουν σε ορισμένους την αισιοδοξία του απρόσμενου θαύματος ή την ιδεολογηματική παρηγοριά της έντιμης ήττας.

Χωρίς οξυγόνο, σε ατμόσφαιρα ασφυξίας, οι αμίλητοι σχεδιαστές της κατα-στροφής  κρύβουν κάτω από το κομματικό χαλί τα λάθη και τα σφάλματά τους.

Σε μια γωνιά σχεδόν μόνος του ο Αρχηγός αναζητάει νέα πιόνια για το παιχνίδι στην εν διατάξει μπροστά του σκακιέρα, μιας και ο ίδιος θυσιάζει καθημερινά τους αφελείς έμπιστους σ’ ένα σχέδιο, σε μια τακτική και σε μια στρατηγική που κανείς δεν γνωρίζει και ουδείς κατανοεί.

Ρουά Ματ; Όχι πάντοτε, διότι ως γνωστόν υπάρχει και το Ματ (στον) Ρουά.
  

* Ο κ. Γιάννης Πανούσης είναι Καθηγητής Εγκληματολογίας, πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη