του Nick Childs

Οι ακτές της Ευρώπης, αλλά και οι περιοχές πέρα από τα ευρωπαϊκά σύνορα, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν τις συνεχείς αναταράξεις που προκαλεί η νέα διοίκηση Τραμπ με την απόλυτη και βίαιη προσέγγισή της για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, ενώ ταυτόχρονα πιέζει την Ευρώπη να αναλάβει την κυρίαρχη ευθύνη για την άμυνα της ηπείρου.

Καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προσπαθούν να ενισχύσουν την άμυνά τους, η προσοχή αναπόφευκτα θα στραφεί στις ελλείψεις των ευρωπαϊκών ναυτικών δυνατοτήτων χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ. Αυτές περιλαμβάνουν την ικανότητα για επιθετικές ενέργειες, την αποτελεσματικότητα στην άμυνα και τη δυνατότητα να συντηρούν επιχειρήσεις σε περίπτωση ανάγκης.

Ναυτική ισχύς και ευρωπαϊκές αδυναμίες

Οι κύριες ναυτικές δυνάμεις της Ευρώπης έχουν μειωθεί δραματικά από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, διατηρώντας όμως έναν μικρό αριθμό υψηλών δυνατοτήτων πλοίων και συστημάτων. Παρόλα αυτά, οι ευρωπαϊκές ναυτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ διαθέτουν συλλογικά πολύ περισσότερα  πολεμικά πλοία σε σύγκριση με το Ρωσικό Ναυτικό. Το ερώτημα όμως είναι αν μπορούν να προσφέρουν μια αξιόπιστη απειλή και άμυνα χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ.

Η παρουσία του αμερικανικού ναυτικού στην Ευρώπη έχει επίσης μειωθεί σημαντικά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Αν και ενισχύθηκε πρόσφατα με την επανέναρξη τακτικών αναπτύξεων και την αύξηση των ομάδων αεροπλανοφόρων (CSGs) και αμφιβίων ομάδων ετοιμότητας (ARGs), το αμερικανικό ναυτικό είναι διάσπαρτο σε παγκόσμιο επίπεδο, χωρίς τέτοιες μονάδες να βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην περιοχή.

Η παρουσία του αμερικανικού ναυτικού στις ευρωπαϊκές θάλασσες περιορίζεται σήμερα ουσιαστικά σε ένα πλοίο διοίκησης, λίγους προωθημένους καταστροφείς, αποσπάσματα αεροσκαφών ναυτικής περιπολίας P-8 Poseidon (MPA) και, ίσως πιο σημαντικά, σε μια χούφτα ισχυρά πυρηνοκίνητα υποβρύχια. Ωστόσο, παρόλο που το αμερικανικό ναυτικό έχει παγκόσμιες υποχρεώσεις, η δυνατότητά του να στείλει σημαντικές ενισχύσεις – ιδιαίτερα από τις βάσεις που βρίσκονται στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ – εξακολουθεί να είναι απαραίτητη για τη λειτουργία και την ασφάλεια του ΝΑΤΟ.

Ευρωπαϊκές ελλείψεις σε επιθετική ισχύ

Μια σημαντική ευρωπαϊκή ναυτική έλλειψη βρίσκεται στην επιθετική πυρηνική δύναμη, ειδικά στην ικανότητα για επιθέσεις σε ξηρά. Αυτό σχετίζεται εν μέρει με την περιορισμένη ικανότητα της Ευρώπης σε αεροπλανοφόρα. Το πιο κοντινό ευρωπαϊκό αντίστοιχο της αμερικανικής ικανότητας αεροπλανοφόρων είναι το γαλλικό πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο Charles de Gaulle. Η Βρετανία διαθέτει δύο αεροπλανοφόρα, τα πλοία της Βασιλικής Ναυτικής κλάσης Queen Elizabeth, αλλά μπορεί να συγκεντρώσει το πολύ μία πλήρη ομάδα και μάλλον μόνο για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Οι μεγάλες αεροναυτικές πλατφόρμες του ιταλικού και του ισπανικού ναυτικού έχουν πιο περιορισμένες δυνατότητες. Ως εκ τούτου, οι δυνατότητες αεροπλανοφόρων του αμερικανικού ναυτικού θα λείπανε έντονα.

Η απώλεια των αμερικανικών καταστροφέων και υποβρυχίων – με ιδιαίτερη έμφαση στα τροποποιημένα υποβρύχια κλάσης Ohio (SSGNs), τα οποία έχουν την ικανότητα να εκτοξεύουν πυραύλους Tomahawk για επίγειες επιθέσεις – θα σήμαινε μια σοβαρή υποβάθμιση των δυνατοτήτων και θα αποτελούσε σημαντικό πλήγμα για τις συμμαχικές δυνάμεις.

Αντίθετα, οι ευρωπαϊκές δυνατότητες περιορίζονται στον μικρό αριθμό πυραύλων που θα μπορούσαν να εκτοξευθούν από τα βρετανικά και γαλλικά πυρηνοκίνητα υποβρύχια (SSNs) και ορισμένα γαλλικά πλοία.

Ελλείψεις στην άμυνα και την υποστήριξη

Ένας τομέας στον οποίο έχουν επενδύσει τα ευρωπαϊκά ναυτικά είναι οι πλατφόρμες υψηλής άμυνας αέρος, αν και αυτές εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται από σημαντικές ελλείψεις. Κανένα ευρωπαϊκό πλοίο δεν μπορεί σήμερα να προσφέρει τις πλήρεις δυνατότητες άμυνας κατά πυραύλων πολλών αμερικανικών καταδρομικών και καταστροφέων, και είναι επίσης υποδεέστερα σε σύγκριση με τα αμερικανικά αντίστοιχά τους όσον αφορά τις συνολικές αποθήκες όπλων. Αυτοί είναι βασικοί παράγοντες τόσο για την προστασία μεγάλων ναυτικών σχηματισμών όσο και για τη συμβολή στην ευρωπαϊκή ολοκληρωμένη άμυνα αέρος και πυραύλων. Αυτή τη στιγμή, τα ευρωπαϊκά πλοία άμυνας αέρος θα αντιμετώπιζαν δυσκολίες απέναντι στις ναυτικές δυνατότητες επίθεσης της Ρωσίας.

Ελλείψεις στον ανθυποβρυχιακό πόλεμο

Η ευρωπαϊκή απογραφή των φρεγατών ανθυποβρυχιακού πολέμου (ASW) θα αντιμετώπιζε επίσης δυσκολίες ακόμη και απέναντι στον μειωμένο αριθμό υποβρυχίων της Ρωσίας. Η αντιστάθμιση της έλλειψης αμερικανικών MPA θα αποτελούσε επίσης πρόκληση, δεδομένου των περιορισμένων στόλων της Ευρώπης. Το ίδιο ισχύει και στο μέτωπο των υποβρυχίων. Τα ευρωπαϊκά ναυτικά διαθέτουν μικρές μοίρες σύγχρονων συμβατικών υποβρυχίων, που είναι ικανά από μόνα τους για ορισμένες αποστολές. Όμως, και πάλι, τα αμερικανικά SSN και SSGN θα λείπανε έντονα για τις δυνατότητές τους στον ανθυποβρυχιακό πόλεμο στον ανοιχτό ωκεανό. Η Γαλλία και η Βρετανία έχουν μόλις δέκα διαθέσιμα SSN μεταξύ τους. Οι Γάλλοι μεταβαίνουν από την λιγότερο ικανή κλάση Rubis στην νέα κλάση Suffren, ενώ η Βασιλική Ναυτική αντιμετώπισε σημαντικές προκλήσεις στη διατήρηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας των SSN κλάσης Astute.

Η Ευρώπη θα αντιμετώπιζε επίσης δυσκολίες χωρίς πρόσβαση στο δίκτυο υποθαλάσσιων αισθητήρων των ΗΠΑ. Θα δυσκολευόταν να παρέχει την πλήρη εικόνα γνώσης του ναυτικού πεδίου που μπορούν να προσφέρουν οι ΗΠΑ, καθώς και ορισμένες πτυχές της διοίκησης και ελέγχου στη θάλασσα.

Αμφίβιες δυνατότητες και υποστήριξη

Επιπλέον, ενώ η Ευρώπη διαθέτει ακόμα κάποιες δυνατότητες αμφιβίων ή παράκτιων επιθέσεων, αυτές δεν συγκρίνονται με τις αμερικανικές ARG. Ομοίως, η συντήρηση και η υποστήριξη επί πλω είναι ένας άλλος τομέας όπου, αυτή τη στιγμή, τα ευρωπαϊκά ναυτικά θα αντιμετώπιζαν δυσκολίες. Ωστόσο, υπάρχουν βασικοί τομείς εξειδικευμένων δυνατοτήτων – όπως η παράκτια άμυνα και περιπολία, και τα μέτρα αντιμετώπισης ναρκοπεδίων – όπου ορισμένα από τα μικρότερα ναυτικά της Ευρώπης έχουν πραγματικά δυνατότητες που μπορούν να προσφέρουν.

Μέλλον και προοπτικές

Εάν η Ευρώπη προχωρήσει σημαντικά προς τον επανεξοπλισμό, η πιθανή αρχική ναυτική εστίαση θα ήταν η αναβάθμιση και η κάλυψη των ελλείψεων δυνατοτήτων στις υπάρχουσες πλατφόρμες όσο το δυνατόν γρηγορότερα και η βελτίωση της ετοιμότητάς τους. Αυτό θα περιλάμβανε την πρόσληψη και διατήρηση προσωπικού. Τα ευρωπαϊκά ναυτικά, όπως και άλλα, αναζητούν επίσης να καινοτομήσουν γρήγορα – συμπεριλαμβανομένων των μη κατοικημένων πλατφορμών και συστημάτων – για να συμπληρώσουν τις υπάρχουσες δυνατότητες. Μακροπρόθεσμα, οποιοσδήποτε ευρωπαϊκός ναυτικός επανεξοπλισμός θα απαιτούσε επίσης σημαντικές και συνεχόμενες πρόσθετες επενδύσεις σε βασικές πλατφόρμες και δυνατότητες υψηλών προδιαγραφών, καθώς και μια διευρυμένη βιομηχανική βάση για την κατασκευή και υποστήριξή τους.

Διαβάστε το άρθρο στην αρχική του δημοσίευση εδώ.

Επιμέλεια - Απόδοση: Νικόλας Σαπουντζόγλου