​​​​​​​Γράφει ο Κωνσταντίνος Ιντζόγλου

Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου (ΠΧΣ) αποτελεί μία από τις συχνότερες και σοβαρότερες κακώσεις στο γόνατο, ιδιαίτερα σε αθλητές αλλά και σε ενεργούς ανθρώπους κάθε ηλικίας. Πρόκειται για κάκωση που δεν αφορά μόνο τη σταθερότητα της άρθρωσης, αλλά επηρεάζει άμεσα την καθημερινότητα, την ποιότητα ζωής και –κυρίως στους αθλητές– τη δυνατότητα επιστροφής σε υψηλό επίπεδο δραστηριότητας. Είναι πολύ σημαντικό ο εξειδικευμένος oρθοπαιδικός xειρουργός να μπορέσει να εξασφαλίσει σε υψηλά ποσοστά την επιστροφή του ασθενούς στο επίπεδο άθλησης προ τραυματισμού.

Τα τελευταία τριάντα χρόνια η αρθροσκόπηση αποτέλεσε την πιο σημαντική τεχνολογική εξέλιξη στην αποκατάσταση αυτής της κάκωσης στην Ελλάδα. Χάρη σε αυτήν, η χειρουργική αποκατάσταση είναι πλέον ελάχιστα επεμβατική, με μικρότερη νοσηρότητα, μεγαλύτερη ακρίβεια στην τοποθέτηση του μοσχεύματος και σαφώς ταχύτερη αποκατάσταση σε σχέση με τις παλαιότερες ανοιχτές τεχνικές.

Η αξία της εξατομίκευσης

Κάθε ασθενής είναι διαφορετικός. Η ηλικία, το επίπεδο δραστηριότητας, το είδος αθλήματος ή επαγγέλματος, το ανατομικό υπόβαθρο και οι συνοδές κακώσεις καθορίζουν την καλύτερη στρατηγική αποκατάστασης. Δεν υπάρχει "ένα μόσχευμα για όλους", όμως υπάρχει μια "α λα καρτ" αντιμετώπιση κάθε ασθενούς! Με αυτόν τον τρόπο οι τεχνικές προσαρμόζονται στις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενή και όχι το αντίθετο.

Η επιλογή του μοσχεύματος είναι, ίσως, το πιο κρίσιμο σημείο. Για παράδειγμα, σε έναν επαγγελματία ποδοσφαιριστή μπορεί να προτιμηθεί αυτομόσχευμα από τον επιγονατιδικό τένοντα (BPTB), λόγω της υψηλής αντοχής του σε δυνάμεις επιτάχυνσης/επιβράδυνσης, ενώ σε έναν ερασιτέχνη δρομέα ίσως να είναι πιο κατάλληλο το αυτομόσχευμα από τους οπίσθιους μηριαίους. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να επιλεγεί το μόσχευμα από τον τένοντα του τετρακεφάλου ή ακόμα και αλλομόσχευμα, όταν οι συνθήκες το επιβάλλουν και το επιτρέπουν.

Η απόφαση πρέπει να λαμβάνεται με γνώμονα τις ανάγκες, τους στόχους και τις ιδιαιτερότητες κάθε ασθενούς.

Τεχνικοί παράγοντες που κάνουν τη διαφορά

Η επιτυχία μιας επέμβασης χιαστού δεν εξαρτάται μόνο από την επιλογή του μοσχεύματος. Η σωστή τοποθέτηση των οστικών τούνελ είναι καθοριστική, γιατί αυτά καθορίζουν τη νέα ανατομική πορεία του συνδέσμου. Ακόμα και η μικρή απόκλιση μπορεί να επηρεάσει τη σταθερότητα ή να οδηγήσει σε αυξημένα φορτία που προκαλούν χαλάρωση του μοσχεύματος με την πάροδο του χρόνου.

Εξίσου σημαντική είναι η σωστή τάση του μοσχεύματος κατά τη διάρκεια της καθήλωσης. Αν είναι πολύ χαλαρό, το γόνατο θα παραμένει ασταθές. Αντίθετα, αν είναι υπερβολικά σφιχτό, μπορεί να περιοριστεί η κίνηση και να δημιουργηθεί πόνος ή φθορά. Η εμπειρία του χειρουργού και η χρήση σύγχρονων εργαλείων καθιστούν δυνατή τη βέλτιστη ισορροπία.

Ο ρόλος του ασθενούς

Η χειρουργική αποκατάσταση είναι μόνο το πρώτο βήμα. Η μετεγχειρητική αποκατάσταση, το εξατομικευμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας και η προσήλωση του ασθενούς στο πλάνο καθορίζουν την τελική επιτυχία. Ο στόχος δεν είναι απλώς η αποκατάσταση της κίνησης, αλλά και η πλήρης επιστροφή στη δραστηριότητα χωρίς φόβο και περιορισμούς.

Συμπέρασμα

Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού δεν είναι μια "απλή" κάκωση. Απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση, προσεκτική επιλογή μοσχεύματος, ακρίβεια στην τεχνική και στενή συνεργασία μεταξύ ασθενούς και ιατρικής ομάδας. Η αρθροσκόπηση, ως κορυφαίο επίτευγμα της σύγχρονης ορθοπαιδικής, μας δίνει τα μέσα να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Στο Metropolitan Hospital, στο Τμήμα Αθλητικών Κακώσεων, με τη δύναμη της εμπειρίας και της τεχνολογίας, στόχος μας είναι κάθε ασθενής να επιστρέψει εκεί που ανήκει: στην καθημερινότητά του, στο άθλημά του, στη ζωή του. Το Τμήμα Αθλητικών Κακώσεων προσφέρει υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, παρέχοντας ολοκληρωμένες θεραπείες, από αρθροσκοπήσεις γόνατος, ώμου, αγκώνα, ισχίου και ποδοκνημικής, έως εξειδικευμένα ανοιχτά χειρουργεία για αποκατάσταση τενόντων και συνδέσμων.

*Διευθυντής Ορθοπαιδικός