Η βιταμίνη που αποδεδειγμένα μας κρατά νεότερους όσο γερνάμε και μπορούμε να τη βρούμε εύκολα
Παρασκευή, 07-Νοε-2025 08:05
Της Βίκυς Κουρλιμπίνη
Η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D μπορεί να βοηθά στην προστασία των άκρων των χρωμοσωμάτων μας, των λεγόμενων τελομερών, που σχετίζονται με τη διαδικασία της γήρανσης, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, ενισχύοντας τις ελπίδες ότι η "βιταμίνη του ήλιου" θα μπορούσε να συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Οι ερευνητές, όπως μεταδίδει ο Independent, διαπίστωσαν ότι η καθημερινή πρόσληψη 2.000 IU βιταμίνης D βοήθησε στη διατήρηση του μήκους των τελομερών, προστατεύοντας το DNA από φθορές, κάθε φορά που τα κύτταρα διαιρούνται.
Τα τελομερή βρίσκονται στα άκρα των 46 χρωμοσωμάτων μας και μικραίνουν με κάθε κυτταρική διαίρεση. Όταν κοντύνουν υπερβολικά, τα κύτταρα παύουν να διαιρούνται και τελικά πεθαίνουν. Η "σμίκρυνση" των τελομερών έχει συνδεθεί με σοβαρές ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση, όπως ο καρκίνος, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και η οστεοαρθρίτιδα.
Παράγοντες όπως το κάπνισμα, το χρόνιο στρες και η κατάθλιψη φαίνεται επίσης να επιταχύνουν τη φθορά των τελομερών, ενώ οι φλεγμονώδεις διεργασίες του οργανισμού επιβαρύνουν περαιτέρω τη διαδικασία.
Δεδομένου ότι η φλεγμονή προκαλεί φθορά στα τελομερή, οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της βιταμίνης D ενδέχεται να εξηγούν τον προστατευτικό της ρόλο.
Η πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο Augusta των ΗΠΑ παρακολούθησε 1.031 άτομα, με μέσο όρο ηλικίας τα 65 έτη, για διάστημα πέντε ετών. Οι ερευνητές μέτρησαν το μήκος των τελομερών στην αρχή, έπειτα από δύο και τέσσερα χρόνια. Οι μισοί συμμετέχοντες λάμβαναν καθημερινά 2.000 IU βιταμίνης D, ενώ οι υπόλοιποι έπαιρναν εικονικό φάρμακο.
Συγκεκριμένα, η ομάδα που έλαβε τη βιταμίνη εμφάνισε μείωση της απώλειας τελομερικού μήκους κατά περίπου 0,14 kb (χιλιοβάση, μονάδα μέτρησης του μήκους του DNA) σε σχέση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου (placebo). Επιπλέον, η ανάλυση τάσης έδειξε ότι η ομάδα βιταμίνης D διατήρησε περίπου 0,035 kb περισσότερου τελομερικού μήκους ανά έτος σε σχέση με την ομάδα βοήθειας: μια διαφορά που οι ερευνητές ερμήνευσαν ως "ισοδύναμη με περίπου τρία χρόνια λιγότερης βιολογικής γήρανσης".
Η βιταμίνη D είναι ήδη γνωστή για τον καθοριστικό ρόλο της στην υγεία των οστών, καθώς βοηθά τον οργανισμό να απορροφά ασβέστιο. Επιπλέον, η βιταμίνη D ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι η λήψη της μειώνει τον κίνδυνο αναπνευστικών λοιμώξεων, ιδιαίτερα σε άτομα με ανεπάρκεια. Πρώιμα ευρήματα υποδεικνύουν ακόμη ότι μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη αυτοάνοσων νοσημάτων όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο λύκος και η σκλήρυνση κατά πλάκας, αν και απαιτούνται περαιτέρω μελέτες.
Η βιταμίνη D είναι μοναδική, καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί να τη συνθέσει μόνος του, αλλά και να την προσλάβει από ορισμένες τροφές. Η σημαντικότερη φυσική πηγή της είναι ο ήλιος. Όταν το δέρμα εκτίθεται στην υπεριώδη ακτινοβολία Β (UVB), παράγει βιταμίνη D3, γνωστή και ως χοληκαλσιφερόλη. Συνήθως, δέκα έως είκοσι λεπτά έκθεσης στον ήλιο, δύο με τρεις φορές την εβδομάδα, αρκούν για τους περισσότερους ανθρώπους τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες.
Πέρα από την ηλιακή έκθεση, η βιταμίνη D βρίσκεται σε μικρές αλλά σημαντικές ποσότητες σε ορισμένες τροφές. Τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, οι σαρδέλες, το σκουμπρί, ο τόνος και η πέστροφα, αποτελούν τις πλουσιότερες φυσικές πηγές. Το μουρουνέλαιο, παραδοσιακό συμπλήρωμα διατροφής, περιέχει ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Άλλες πηγές είναι ο κρόκος του αυγού, το μοσχαρίσιο συκώτι και τα μανιτάρια.
Πηγή: TheTOC