Μπορούμε να ανιχνεύσουμε τον καρκίνο αρκετά χρόνια πριν τη διάγνωση; - Τι βρήκαν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, με ελληνική συμμετοχή
Παρασκευή, 06-Ιουν-2025 07:30
Γενετικό υλικό που προέρχεται από όγκους μπορεί να ανιχνευθεί στην κυκλοφορία του αίματος έως και τρία χρόνια πριν από τη διάγνωση του καρκίνου, σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.
Στη μελέτη με τίτλο "Detection of cancers three years prior to diagnosis using plasma cell-free DNA", η οποία χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cancer Discovery, συμμετείχε και ο Έλληνας Καθηγητής Νίκος Παπαδόπουλος, ως μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Οι ερευνητές έμειναν έκπληκτοι από το γεγονός ότι μπορούσαν να ανιχνεύσουν μεταλλάξεις που προέρχονται από καρκινικά κύτταρα στο αίμα τόσο νωρίς, αναφέρει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Yuxuan Wang, επίκουρος καθηγητής ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins. "Το να μπορείς να εντοπίσεις τον καρκίνο τρία χρόνια νωρίτερα δίνει χρόνο για παρέμβαση. Οι όγκοι είναι πιθανό να βρίσκονται σε πολύ λιγότερο προχωρημένο στάδιο και να είναι πιο ιάσιμοι" συμπλήρωσε.
Ο καθηγητής ογκολογίας Νίκος Παπαδόπουλος, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης, είπε πως "Η ανίχνευση καρκίνων χρόνια πριν από την κλινική τους διάγνωση θα μπορούσε να βοηθήσει στη διαχείριση με πιο ευνοϊκά αποτελέσματα. Φυσικά, πρέπει να καθορίσουμε την κατάλληλη κλινική παρακολούθηση μετά από ένα θετικό τεστ για τέτοιους καρκίνους".
Για να προσδιορίσουν πόσο νωρίς μπορεί να ανιχνευθεί ο καρκίνος πριν εμφανιστούν κλινικά σημεία ή συμπτώματα, ο Wang και οι συνεργάτες του ανέλυσαν δείγματα πλάσματος που είχαν συλλεχθεί για τη μελέτη ARIC (Atherosclerosis Risk in Communities), μια μεγάλη μελέτη χρηματοδοτούμενη από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ που εξετάζει παράγοντες κινδύνου για καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια και άλλες καρδιαγγειακές παθήσεις.
Χρησιμοποίησαν εξαιρετικά ακριβείς και ευαίσθητες τεχνικές για να αναλύσουν δείγματα αίματος από 26 συμμετέχοντες της μελέτης ARIC που διαγνώστηκαν με καρκίνο εντός έξι μηνών από τη συλλογή του δείγματος και 26 άλλους παρόμοιους συμμετέχοντες που δεν διαγνώστηκαν με καρκίνο.
Κατά τη στιγμή της συλλογής των δειγμάτων, οκτώ από τους 52 συμμετέχοντες είχαν θετικό αποτέλεσμα σε ένα εργαστηριακό τεστ πρώιμης ανίχνευσης πολλαπλών τύπων καρκίνου (MCED). Και οι οκτώ διαγνώστηκαν με καρκίνο εντός τεσσάρων μηνών από τη συλλογή του αίματος. Για έξι από αυτούς, οι ερευνητές κατάφεραν επίσης να αξιολογήσουν παλαιότερα δείγματα αίματος που είχαν ληφθεί 3,1 έως 3,5 χρόνια πριν από τη διάγνωση, και σε τέσσερις από αυτές τις περιπτώσεις εντοπίστηκαν μεταλλάξεις προερχόμενες από τον όγκο και στα παλαιότερα δείγματα.
"Αυτή η μελέτη δείχνει την υπόσχεση των τεστ MCED στην πολύ πρώιμη ανίχνευση καρκίνων", δηλώνει ο καθηγητής ογκολογίας Bert Vogelstein, συνδιευθυντής του Ludwig Center στο Johns Hopkins και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης.
Σημειώνεται πως ο καθηγητής Νικόλας Παπαδόπουλος κατάγεται από τη Θεσσαλονίκη, όπου ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές του σπουδές στη Βιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Μετά, συνέχισε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στις ΗΠΑ, αποκτώντας μεταπτυχιακό στη Βιολογία από το Πανεπιστήμιο του Χιούστον και διδακτορικό στις Βιοϊατρικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Χιούστον. Στη συνέχεια, πραγματοποίησε μεταδιδακτορική έρευνα στο Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης (NIH) και στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.
Σήμερα, είναι καθηγητής Ογκολογίας, Παθολογίας και Ανθρώπινης Γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins και διευθυντής της Μεταφραστικής Γενετικής στο Ludwig Center του Sidney Kimmel Comprehensive Cancer Center στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ.