Του Γιώργου Λαμπίρη
Σταθερά υψηλές είναι και θα παραμείνουν οι τιμές στα βασικά καταναλωτικά αγαθά που πωλούν τα σούπερ μάρκετ, ιδίως στα τρόφιμα, χωρίς τάση να μειωθούν. Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς αυτό ήταν αναμενόμενο από τη στιγμή που ξεκίνησε το ράλι ανατιμήσεων μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία. Έτσι, παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός έχει μειωθεί αισθητά με αποτέλεσμα να περιοριστούν ή και να ανακοπούν οι ανατιμήσεις, ήδη οι τιμές έχουν αυξηθεί σημαντικά, σε επίπεδα που στις περισσότερες περιπτώσεις υπερβαίνουν ακόμα και το 30%.
Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό τροφίμων, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Metro, Aριστοτέλης Παντελιάδης, σημείωσε ότι υφίσταται μείωση, παρ’ όλ’ αυτά όμως ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός, λίγο πάνω από το 5% (5,3% τον Απρίλιο), σε περίπτωση που κανείς λάβει υπόψη του τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Ο κ. Παντελιάδης παρουσίασε από την πλευρά του εσωτερικά στοιχεία που διατηρεί η Metro, όπου αποτυπώνεται το σύνολο των πωλήσεων του ομίλου. Επισήμανε ότι ο πληθωρισμός τους τελευταίους δύο μήνες είναι ελάχιστα αρνητικός, πλησιάζοντας το μηδέν.
Εξηγώντας τη διαφορά που υφίσταται ως προς το ύψος του πληθωρισμού στα στοιχεία που συλλέγει ο όμιλος Metro, σε σχέση με τα στοιχεία πωλήσεων από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, διευκρίνισε ότι η ΕΛΣΤΑΤ δεν αποτυπώνει το σύνολο των πωλήσεων.
Ένα ακόμα σημαντικό τεχνικό στοιχείο είναι πως όταν ακριβαίνει ένα προϊόν, ο καταναλωτής μειώνει την κατανάλωση, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το ελαιόλαδο και την αντικατάστασή του από τα σπορέλαια. Ωστόσο η ΕΛΣΤΑΤ μετρά με διαφορετικό τρόπο το συγκεκριμένο στοιχείο. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του κ. Παντελιάδη, με βάση την έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών, η ΕΛΣΤΑΤ κλειδώνει τις πωλούμενες ποσότητες και δεν τις αλλάζει στην επόμενη έρευνα που θα κάνει. Έτσι το ελαιόλαδο, με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, ευθύνεται για το 1/3 του πληθωρισμού τροφίμων. "Τα δικά μας στοιχεία όμως δείχνουν ότι η επίδρασή του είναι πολύ μικρότερη. Αυτό με κάνει να πιστεύω ότι ο πραγματικός πληθωρισμός τροφίμων είναι μικρότερος από αυτόν που δείχνουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ", δήλωσε.
Συμπλήρωσε επίσης ότι οι τιμές στα αγαθά δεν είναι χαμηλές, δεδομένου ότι οι πληθωριστικές αυξήσεις έχουν ήδη περάσει στα προϊόντα τους προηγούμενους μήνες και έτη και τόνισε ότι αποτελεί κατόρθωμα το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή οι τιμές σταματούν να ανεβαίνουν. "Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μειώθηκαν", τόνισε.
Βραχνά πάντως αποτελούν για την αγορά τα κυβερνητικά μέτρα, ενώ ο επικεφαλής της Metro έκανε για μία ακόμα φορά λόγο για παρεμβατικό περιβάλλον, όπου καλούνται να δραστηριοποιηθούν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ.
Ο ίδιος έδωσε έμφαση στις 8 παρεμβατικές διατάξεις που υποστηρίζει ότι παρεμποδίζουν τον ελεύθερο ανταγωνισμό, από τις οποίες κάποιες κλείνουν τετραετία, όπως η διάταξη για το περιθώριο κέρδους, ενώ άλλες, όπως αυτή για τη μόνιμη μείωση τιμής για 6 μήνες κατά 5%, λήγουν αυτές τις ημέρες και δεν θα ανανεωθούν.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι εάν τα πράγματα προσεχώς πάνε καλύτερα, υπάρχει η ελπίδα ότι κάποια από αυτά τα μέτρα θα μπορούσαν να χαλαρώσουν. Ειδικότερα, στάθηκε για μία ακόμα φορά στα μέτρα ελέγχου του μεικτού περιθωρίου κέρδους ανά κωδικό από 20/3/2020, στο καλάθι νοικοκυριού από 28/10/2022, στη μόνιμη μείωση τιμής -5% από 29/9/2023, στην τρίμηνη απαγόρευση προωθητικών ενεργειών ύστερα από ανατίμηση από 20/1/24.
Επίσης, στο πλαφόν περιθωρίου κέρδους προμηθευτών βρεφικού γάλακτος από 1/3/24, την υποχρεωτική μείωση τιμών 13 βασικών κατηγοριών μη τροφίμων από προμηθευτές από 1/3/24 και στην απαγόρευση παροχών και εκπτώσεων σε φρέσκα προϊόντα (φρουτολαχανικά και κρέατα) από 1/2/24 καθώς και στην καθημερινή δήλωση δεδομένων τιμών στην ψηφιακή πλατφόρμα e-Καταναλωτής από 30/9/2020.
Στον πληθωρισμό και στην κουβέντα που έχει ανοίξει για αποκόμιση υπερκερδών από σούπερ μάρκετ και βιομηχανία αναφέρθηκε πρόσφατα ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ και διευθύνων σύμβουλος της Bespoke Holdings, Σπύρος Θεοδωρόπουλος, όσον αφορά τα κύρια καταναλωτικά αγαθά. Είπε ότι αποτελεί καίριο ζήτημα ο πληθωρισμός και πως πρέπει να διαχωρίσουμε την εικόνα σε δύο τομείς: τον πληθωρισμό τροφίμων και τον πληθωρισμό των υπόλοιπων προϊόντων. "Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχουμε το υψηλότερο επίπεδο τιμών. Εάν με ρωτήσετε ύστερα από 47 χρόνια γιατί είναι ακριβότερα τα προϊόντα στην Ελλάδα, δεν ξέρω να σας πω".
O ίδιος αποκάλυψε ότι ζήτησε από τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, να διεξαχθεί ενδελεχής μελέτη για το ποιοι τομείς έχουν υψηλότερο κόστος και παράλληλα οδηγούν σε υψηλότερα επίπεδα τις τιμές. Εξέφρασε πάντως την πεποίθηση ότι στις περισσότερες κατηγορίες προϊόντων λειτουργεί ο ανταγωνισμός, λέγοντας ότι όταν παραμονεύει ο ανταγωνιστής για να αποσπάσει μερίδια αγοράς επειδή κάποιος πουλάει ακριβότερα από εκείνον, η αύξηση τιμών για κάποιον δεν αποτελεί αυτονόητη οδό.
Ο κύριος Θεοδωρόπουλος αναφερόμενος στα τρόφιμα είπε ότι βρίσκονται σε μια ειδική κατάσταση αυτόν τον καιρό. "Η δική μου εμπειρία σχετίζεται με το κακάο που πέρυσι το αγοράζαμε 4,3 ευρώ το κιλό, φέτος έφτασε έως και 42, ενώ αυτή τη στιγμή η τιμή του είναι στα 26 ευρώ και λέμε δόξα τω Θεώ. Επίσης, υπάρχει ο καφές που οδεύει σε ανάλογη πορεία, αλλά και τα κρέατα που έχουν ανέβει σημαντικά τα τελευταία δύο χρόνια και δεν πέφτουν με τίποτα. Το ελαιόλαδο βρίσκεται σε καθεστώς απόλυτης παράνοιας. Ένα ακόμα παράδειγμα αποτελεί το συμπυκνωμένο πορτοκάλι, το οποίο πέρυσι το αγοράσαμε 230 δολάρια τον τόνο και φέτος στη συγκομιδή άγγιξε τα 600 δολάρια ο τόνος. Εκτιμώ ότι προσεχώς το ζήτημα για κάποια προϊόντα δεν θα έχει να κάνει με την υψηλή τιμή τους, αλλά με το γεγονός ότι θα πάψουν να υπάρχουν. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το πορτοκάλι. Εάν δεν συνέλθει ο μεγάλος πορτοκαλεώνας, που είναι η Ν. Αμερική, σύντομα οι διαθέσιμες ποσότητες δεν θα επαρκούν".
