Της Σοφίας Κωστάρα

Η Ελλάδα ακολουθεί το παράδειγμα δεκάδων άλλων χωρών και εντάσσει στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) το πλέον δυνατό εργαλείο για την αντιμετώπιση του HIV/AIDS. Τον Σεπτέμβριο ψηφίστηκε η τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή από το υπουργείο Υγείας, με την οποία θεσπίζεται η διάθεση της προφυλακτικής αγωγής (PrEP) για τον HIV.

Χθες, υπογράφτηκε η κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργείων Υγείας, Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που θα προβλέπει τις πρακτικές λεπτομέρειες της υλοποίησης, όπως οι δικαιούχοι, η διαδικασία διάθεσης της αγωγής και η διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων. Πρόκειται για μία εξαιρετικά σημαντική πρωτοβουλία, καθώς η PrEP είναι ό,τι πιο άμεσο και αποτελεσματικό για την προφύλαξη από τον HIV αυτή τη στιγμή.

Με Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργείων Υγείας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, θεσπίζεται η διαδικασία προληπτικής διάθεσης αντιρετροϊκών φαρμάκων, με στόχο την προστασία ατόμων που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο να μολυνθούν από τον ιό HIV, παράλληλα με τη χρήση όλων των μέτρων προφύλαξης. Πρόκειται για προφύλαξη πριν από την έκθεση στον ιό (Pre–Exposure Prophylaxis - PrEP) με προληπτική χορήγηση της αγωγής, η οποία θα δίδεται αποκλειστικά από τα φαρμακεία Δημοσίων Νοσοκομείων και χωρίς κόστος για τους δικαιούχους.

Πώς θα χορηγούνται

Η αγωγή χορηγείται σε άτομα που για οποιονδήποτε λόγο, βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό. Για να λάβει κάποιος την προληπτική αγωγή, θα κάνει ειδικές εξετάσεις ανά τρεις μήνες, ώστε να διαπιστωθεί αν είναι αρνητικός στον ιό HIV, καθώς αυτό αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη συνταγογράφηση της αγωγής.

Υπάρχουν δύο τρόποι λήψης της προφυλακτικής αγωγής: η καθημερινή λήψη ενός χαπιού και η λήψη on demand. Στη δεύτερη περίπτωση το άτομο λαμβάνει δύο χάπια από 2 έως 24 ώρες πριν από την πιθανή έκθεση (δηλαδή πριν από κάποια σεξουαλική επαφή) και στη συνέχεια ένα χάπι ημερησίως μέχρι δύο ημέρες μετά την τελευταία πιθανή σεξουαλική έκθεση. Παρόλο που ο πρώτος τρόπος λήψης έχει μελετηθεί περισσότερο και οι δύο δείχνουν να είναι αποτελεσματικοί στην πρόληψη της μετάδοσης του ιό HIV.

Η συνταγογράφηση της PrEP γίνεται αποκλειστικά από ιατρούς με ειδικότητα παθολογίας ή γενικής ιατρικής, ή δερματολογίας/αφροδισιολογίας ή μαιευτικής γυναικολογίας και ο/η ιατρός που συνταγογραφεί έχει τη δυνατότητα χορήγησης επαναλαμβανόμενων συνταγών έως και 3μηνης διάρκειας.

Για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, ο ΑΜΚΑ του δικαιούχου, κατά την καταχώρηση της συνταγής στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης, ψευδωνυμοποιείται από το σύστημα, μέσω της δημιουργίας ενός Κωδικού Αριθμού Δικαιούχου, και εν συνεχεία συνταγογραφείται ηλεκτρονικά η PrEP, βάσει των ψευδωνυμοποιημένων στοιχείων. Ομοίως, στη συνταγή θα εμφανίζονται αποκλειστικά τα ψευδωνυμοποιημένα στοιχεία του δικαιούχου (Κωδικός Αριθμός Δικαιούχου). Πρόσβαση στα εν λόγω προσωπικά δεδομένα θα έχει αποκλειστικά ο/η ιατρός που συνταγογραφεί την PrEP.

Δικαίωμα εκτέλεσης των εν λόγω συνταγών στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης έχουν οι φαρμακοποιοί των φαρμακείων δημόσιων νοσηλευτικών ιδρυμάτων που εκτελούν συνταγές αντιρετροϊκών φαρμάκων. Κάθε μία συνταγή εκτελείται χωριστά ανά μήνα από τον φαρμακοποιό του νοσοκομείου.

Ειδικότερες λεπτομέρειες για το είδος των εξετάσεων που θα πρέπει να διενεργούνται, τα αντιρετροϊκά σχήματα και σκευάσματα που θα χορηγούνται κ.λπ., προβλέπονται στο ιατρικό πρωτόκολλο για την PrΕP, που εκδίδεται και περιοδικά επικαιροποιείται από το Αυτοτελές Τμήμα Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων και Μητρώων Ασθενών του Υπουργείου Υγείας, σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ.