Και η λεγόμενη "καλή" χοληστερόλη μπορεί να είναι επικίνδυνη για την καρδιά

Της Βίκυς Κουρλιμπίνη

Γνωρίζουμε πως υπάρχουν δύο μορφές χοληστερόλης:

-Η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας ή HDL χοληστερόλη ή "καλή" χοληστερόλη, λόγω των προστατευτικών δράσεων που έχει στην αρτηριοσκλήρυνση, καθώς μεταφέρει τη χοληστερόλη από τις αρτηρίες προς το ήπαρ, όπου μεταβολίζεται και αποβάλλεται.

-Η λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας ή LDL χοληστερόλη ή "κακή", επειδή συσσωρεύεται στα τοιχώματα των αρτηριών.

Ιδανικά, η LDL θα πρέπει να είναι μικρότερη από 130 χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο αίματος (mg/dL). Τιμές 130-159 mg/dL θεωρούνται οριακά υψηλές, από 160-189 mg/dL υψηλές, ενώ τιμή άνω των 190 mg/dL κρίνεται επικίνδυνα υψηλή.

Στον αντίποδα, η HDL πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 40 mg/dL. Ειδικότερα, μελέτες αποκαλύπτουν ότι η πολύ χαμηλή τιμή της HDL χοληστερόλης είναι ανεπαρκής για τη μείωση της LDL, αλλά η υπερβολική τιμή HDL στην πραγματικότητα αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου. Η ιδανική τιμή HDL κυμαίνεται μεταξύ 40 και 80 mg/dL.

Όπως μεταδίδει το "Scientific American", σε μια μελέτη με περισσότερα από 400.000 άτομα στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι άνδρες με επίπεδα HDL κάτω από 40 ή πάνω από 80 mg/dL και οι γυναίκες με επίπεδα πάνω από 100 mg/dL διέτρεχαν μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου και καρδιαγγειακού θανάτου ειδικότερα.

Την ίδια ώρα, δύο μικρότερες ομάδες ασθενών με στεφανιαία νόσο και επίπεδα HDL πάνω από 80 mg/dL, είχαν 96% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με όσους είχαν χαμηλότερα επίπεδα HDL.

Παρομοίως, μια μελέτη, στην οποία συμμετείχαν περισσότερα από 11.000 άτομα με υπέρταση στην Ιταλία, διαπίστωσε σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων σε άτομα με επίπεδα HDL κάτω από 40 και πάνω από 80 mg/dL.

Τα υψηλά επίπεδα της HDL χοληστερόλης έχουν επίσης αποδειχθεί ότι επηρεάζουν την οστική πυκνότητα. Έρευνα σε περισσότερους από 16.000 Αυστραλούς, ηλικίας άνω των 70 ετών, διαπίστωσε ότι όσοι είχαν υψηλότερα επίπεδα HDL είχαν 33% μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν κατάγματα από εκείνους με χαμηλότερα επίπεδα.

Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά γιατί τα υψηλά επίπεδα της HDL χοληστερόλης είναι τόσο επιβλαβή. Μια πιθανότητα μπορεί να είναι, ότι όταν έχουμε υψηλότερα επίπεδα, η δομή των μορίων HDL αλλάζει με τρόπο που εμποδίζει την απομάκρυνση της περίσσειας χοληστερόλης από το αίμα, λέει ο καρδιολόγος Gaetano Santulli , καθηγητής στο Albert Einstein College of Medicine στη Νέα Υόρκη, ο οποίος μελετά την HDL.

Σημειώνεται πως η HDL συντίθεται στο ήπαρ και το έντερο και διευκολύνει την μεταφορά αποπρωτεϊνών μεταξύ των λιποπρωτεϊνών. Έχει σημαντικό ρόλο στην ανάστροφη μεταφορά της χοληστερόλης σε άλλες λιποπρωτεΐνες και στο ήπαρ και στον "καθαρισμό" της χοληστερόλης που εναποτίθεται μέσω της LDL στο τοίχωμα του αγγείου.

Το θετικό είναι πως πολύ υψηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης ανιχνεύονται σε λιγότερο από το 7% του γενικού πληθυσμού. Είναι πιο συχνά στις γυναίκες, αλλά αποδεικνύονται πιο επικίνδυνα για τους άνδρες, επομένως μελέτες διερευνούν την πιθανότητα τα οιστρογόνα να έχουν προστατευτική δράση.