Από τον Μιχαήλ Συμιακάκη MD, PhD Ειδικός Πνευμονολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

Το σύνδρομο απνοιών ύπνου (ΣΑΥ) Χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες διακοπές της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου, προκαλώντας έτσι συχνές μικροαφυπνίσεις του εγκεφάλου και κατά συνέπεια καταστροφή του φυσιολογικού ύπνου. Πρόκειται για το συχνότατο νόσημα μεταξύ των διαφόρων αναπνευστικών διαταραχών. Επηρεάζει οποιαδήποτε ηλικιακή ομάδα και των 2 φύλων. Εκτιμάται ότι το 20-25% του ενήλικου πληθυσμού πάσχει από ΣΑΥ.

Συμπτώματα

Κατά τον ύπνο

• Έντονο ροχαλητό (το σύνδρομο αυτό εκδηλώνεται σχεδόν πάντα με έντονο ροχαλητό, αντιθέτως το έντονο ροχαλητό από μόνο του δεν υποδηλώνει απαραίτητα το σύνδρομο) 
• Επαναλαμβανόμενα επεισόδια διακοπής της αναπνοής (άπνοιες) 
• Αφυπνίσεις με αίσθημα πνιγμού 
• Ανήσυχο ύπνο
• Ξηρότητα στόματος/λαιμού
• Νυκτερινή πολυουρία
• Εφιδρώσεις

Κατά την ημέρα

• Υπνηλία και καταβολή
• Πρωϊνοί πονοκεφάλοι
• Δυσκολία στην αφύπνιση 
• Δυσκολία συγκέντρωσης
• Διαταραχές μνήμης
• Αλλαγή συμπεριφοράς (επιθετικότητα, κατάθλιψη)
• Μειωμένη libido

Προδιαθεσικοί παράγοντες για το σύνδρομο άπνοιας ύπνου

• Αύξηση του σωματικού βάρους
• Αντρικό φύλο
• Εμμηνόπαυση στις γυναίκες
• Γήρανση
• Οικογενειακό ιστορικό
• Αλκοόλ
• Κάπνισμα
• Φάρμακα (μυοχαλαρωτικά, ηρεμιστικά, ανδρογόνα)
• Υπερτροφία αμυγδαλών και αδενοειδών εκβλαστήσεων
• Κρανιο-προσωπικές "δυσμορφίες" (μικρή γνάθος, μεγάλη γλώσσα)
• Ρινική συμφόρηση
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Ενδοκρινικές και μεταβολικές διαταραχές (υποθυρεοειδισμός , σύνδρομο Cushing)
• Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια
• Διαταραχές του κινητικού νευρώνα κά.

Οι συνέπειες είναι πολλές και σοβαρές

• Κίνδυνος αιφνίδιου θανάτου κατά τον ύπνο
• Αρτηριακή υπέρταση
• Καρδιακές αρρυθμίες
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Έμφραγμα μυοκαρδίου
• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• Τροχαία ή εργατικά ατυχήματα 
• Ενδοκρινολογικές διαταραχές (υποθυρεοειδισμός, μειωμένη libido)
• Ψυχιατρικές διαταραχές (κατάθλιψη)

Πώς γίνεται η διάγνωση 

Εξαιτίας των πιθανώς σοβαρών συνεπειών, το σύνδρομο άπνοιας ύπνου θα πρέπει να διαγνωσθεί και να θεραπευθεί έγκαιρα. Η διάγνωση γίνεται με την "πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου" όπου κατά τη διάρκεια του νυκτερινού ύπνου ο υπό εξέταση ασθενής "συνδέεται" με ειδικό μηχάνημα το οποίο καταγράφει διάφορες παραμέτρους όπως επεισόδια ροχαλητού, άπνοιας και υπόπνοιας, οξυγόνωση αίματος, καρδιακό ρυθμό, εγκεφαλική δραστηριότητα κλπ. Έτσι το πρωϊ είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν πάσχει κάποιος από το απνοϊκό σύνδρομο και σε τι βαθμό ώστε ανάλογη να είναι και η θεραπευτική προσέγγιση. 

Η θεραπεία σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι χειρουργική κυρίως στα παιδιά, ως επί το πλήστον όμως αντιμετωπίζεται με ειδικό μηχάνημα συνεχούς θετικής πιέσεως των αεραγωγών (C-PAP), το οποίο διαθέτει μία μάσκα που εφαρμόζεται στο πρόσωπο του ασθενούς και φυσάει τον αέρα με πίεση, έχοντας σαν αποτέλεσμα οι ανώτεροι αεραγωγοί να μην κλείνουν κι έτσι καταργούνται οι άπνοιες και ο ασθενής κοιμάται φυσιολογικά.