Γράφει ο Ιάκωβος Σούσης Msc,FRCOG, Μαιευτήρ-Γυναικολόγος, Ιατρός Αναπαραγωγής.

Όταν μία γυναίκα πάσχει από ενδομητρίωση, ιστός σαν εκείνον του ενδομητρίου (της φόρδας της μήτρας) αναπτύσσεται έξω από τη μήτρα. Εστίες ενδομητρίωσης μπορεί να αναπτυχθούν στο εξωτερικό μέρος της μήτρας, στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες ή ακόμα και στην ουροδόχο κύστη ή στο έντερο. Αυτός ο ιστός προκαλεί ουλές στα όργανα που αναπτύσσεται, προκαλώντας πόνο.

Πώς θα ξέρω εάν έχω ενδομητρίωση;
Πολλές γυναίκες έχουν ενδομητρίωση και δεν το γνωρίζουν. Συνήθως περνούν 7-12 χρόνια πριν γίνει η διάγνωση.

Οι περισσότερες γυναίκες με ενδομητρίωση νιώθουν πόνο στη λεκάνη και την κοιλιά, ιδιαίτερα όταν έχουν έχουν περίοδο και κατά τη διάρκεια της ερωτικής πράξης και κάποιες δεν μπορούν να μείνουν έγκυοι. Έχει αποδειχθεί ότι η ενδομητρίωση συνδέεται με την υπογονιμότητα. Ορισμένες γυναίκες με ενδομητρίωση παραδόξως δεν έχουν συμπτώματα.

Κάποιες φορές, η ενδομητρίωση μπορεί να αναπτυχθεί μέσα στην ωοθήκη και να δημιουργήσει σοκολατοειδή κύστη (ενδομητρίωμα). Αυτό μπορεί να φανεί στο υπερηχογράφημα, σε αντίθεση με τις εστίες της ενδομητρίωσης που είναι διάσπαρτες στην κοιλιά. Ο μόνος τρόπος για να βεβαιωθείτε αν πάσχετε από ενδομητρίωση είναι μέσω μιας χειρουργικής διαδικασίας που ονομάζεται λαπαροσκόπηση.

Η ενδομητρίωση προκαλεί υπογονιμότητα;
Το 30% έως 50% των γυναικών με ενδομητρίωση είναι υπογόνιμες και δυσκολεύονται να κάνουν παιδί. Για μία στις τέσσερις γυναίκες που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση, το αίτιο της υπογονιμότητας είναι η ενδομητρίωση.

Η ενδομητρίωση μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα με διάφορους τρόπους, προκαλώντας:

    -συμφύσεις
    -αλλοιώσεις στις σάλπιγγες
    -φλεγμονές στα πυελικά όργανα
    -δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
    -μεταβολές στην ποιότητα των ωαρίων
    -προβλήματα εμφύτευσης του εμβρύου
   - αυξημένη πιθανότητα αποβολών

Κατά τη λαπαροσκόπηση, ο γιατρός μπορεί να εκτιμήσει τη σοβαρότητα της ενδομητρίωσης και να σας δώσει μία βαθμολογία της νόσου. Αυτή η βαθμολογία αντιστοιχεί στη σοβαρότητα της ενδομητρίωσης:

    -ελάχιστη (Σταδίου 1)
    -ήπια (Σταδίου 2)
    -μέτρια (Σταδίου 3)
    -σοβαρή (Σταδίου 4)

Η σοβαρότητα της ενδομητρίωσης συνδέεται άμεσα με τα ποσοστά επίτευξης φυσιολογικής εγκυμοσύνης. Οι γυναίκες με ενδομητρίωση Σταδίου 4, που έχουν σημαντικές συμφύσεις και φραγμένες σάλπιγγες, αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες δυσκολίες να μείνουν έγκυοι και συχνά χρειάζονται εξωσωματική γονιμοποίηση. Η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει άριστα ποσοστά κυήσεων ακόμα και στις γυναίκες με σοβαρή ενδομητρίωση.

Πώς θεραπεύεται η ενδομητρίωση;
Η ενδομητρίωση χρειάζεται οιστρογόνα για να αναπτυχθεί. Τα αντισυλληπτικά χάπια και άλλα φάρμακα που μειώνουν ή μπλοκάρουν τα οιστρογόνα είναι συχνά αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του πόνου.

Οι γυναίκες με ενδομητρίωση που θέλουν να μείνουν έγκυοι, μπορεί να χρειαστούν φαρμακευτική αγωγή πριν από τις προσπάθειες για επίτευξη εγκυμοσύνης, αλλά συνήθως αυτές οι θεραπείες δεν αυξάνουν τα ποσοστά εγκυμοσύνης.

Η χειρουργική θεραπεία της ενδομητρίωσης εφαρμόζεται κατά τη λαπαροσκόπηση. Ο γιατρός με το λέιζερ ή τη διαθερμία αφαιρεί τις εστίες της ενδομητρίωσης, αποκαθιστώντας τη βλάβη με αποτέλεσμα τα αναπαραγωγικά όργανα να λειτουργούν πιο φυσιολογικά.

Ο συνδυασμός χειρουργικής και φαρμακευτικής αντιμετώπισης της ενδομητρίωσης μπορεί να αποδειχθεί ευεργετικός για τις ασθενείς με ενδομητρίωση που προσπαθούν να μείνουν έγκυοι με εξωσωματική γονιμοποίηση.

Η ενδομητρίωση επηρεάζει διαφορετικά κάθε γυναίκα
Η ενδομητρίωση είναι μία μυστηριώδης ασθένεια που επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο κάθε γυναίκα. Η θεραπεία λοιπόν των ασθενών με ενδομητρίωση είναι απολύτως εξατομικευμένη και ο γιατρός κρίνει ποια είναι η ενδεδειγμένη στρατηγική για κάθε ασθενή, ιδιαίτερα εάν θέλει να αποκτήσει παιδί.  Μπορείτε να μάθετε ό,τι χρειάζεστε για την ενδομητρίωση στην ιστοσελίδα μου www.endometriosis.gr