Της Sarah Hansen
Την ώρα που τα θέματα της οικονομικής ανισότητας και της φοροαποφυγής βρίσκονται στο επίκεντρο των συζητήσεων στην Ουάσιγκτον, μια νέα έκθεση "βόμβα” από την ProPublica, που βασίζεται σε διαρροές εμπιστευτικών φορολογικών στοιχείων μιας 15ετίας, αποκαλύπτει ότι οι πλουσιότεροι των Αμερικανών καταβάλουν ελάχιστους -και σε ορισμένες περιπτώσεις μηδενικούς- φόρους.
Η ProPublica διαπίστωσε ότι ενώ το μέσο αμερικανικό νοικοκυριό, με ετήσιο εισόδημα περίπου 70.000 δολαρίων, καταβάλει σε φόρους το 14% του εισοδήματός του κάθε χρόνο, οι 25 πλουσιότεροι Αμερικανοί (βάσει της κατάταξης του Forbes) κατέβαλαν, με βάση τον "πραγματικό φορολογικό συντελεστή” που έχει θεσπίσει η εταιρεία, μόλις το 3,4% των 401 δισ. δολαρίων που αποκόμισαν το χρονικό διάστημα από το 2014 έως το 2018.
Ο "πραγματικός φορολογικός συντελεστής” της ProPublica αποτελεί έναν νέο και σίγουρα αμφιλεγόμενο δείκτη μέτρησης του ύψους των φόρων που καταβάλει ένα πρόσωπο κάθε χρόνο σε σχέση με το πόσο αυξήθηκε ο πλούτος του το ίδιο χρονικό διάστημα σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Forbes, που σημαίνει ότι η ProPublica λαμβάνει υπόψη μη πραγματοποιηθέντα κεφαλαιακά κέρδη, τα οποία δεν φορολογούνται βάσει του ισχύοντος φορολογικού κώδικα των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με την ανάλυση της ProPublica, ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής Γουόρεν Μπάφετ, υπέρμαχος της υψηλότερης φορολόγησης των πλουσίων, είδε την περιουσία του να αυξάνεται κατά περισσότερο από 24 δισ. δολάρια μεταξύ 2014 και 2018, αλλά κατέβαλε με βάση τον πραγματικό φορολογικό συντελεστή μόλις το 10% αυτών - αυτό σχετίζεται με το γεγονός ότι δήλωσε μόλις 125 εκατ. δολάρια εισόδημα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ότι πραγματοποιεί σημαντικές φιλανθρωπικές δωρεάν και ότι (λαμβάνοντας ο ίδιος ένας μικρό μισθό) το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου του προήλθε από κεφαλαιακά κέρδη που φορολογούνται με χαμηλό συντελεστή.
Ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Amazon, Τζεφ Μπέζος, με βάση τον πραγματικό φορολογικό συντελεστή πλήρωσε μόλις το 0,98% του εντυπωσιακού ποσού των 99 δισ. δολαρίων που αποκόμισε από το 2014 έως το 2018. Ο Μπέζος δήλωσε εισόδημα μόλις 4,22 δισ. δολαρίων κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης περιόδου
Παρότι ο Έλον Μασκ, ο δισεκατομμυριούχος διευθύνων σύμβουλος της Tesla, είδε την περιουσία του να εκτινάσσεται κατά 13,9 δισ. δολάρια μεταξύ 2014 και 2018, δήλωσε εισόδημα 1,5 δισ. και πλήρωσε με βάση τον πραγματικό φορολογικό συντελεστή το 3,27% αυτών.
Εντύπωση προκαλεί δε το γεγονός ότι ο Μπέζος δεν κατέβαλε καθόλου φόρο το 2007, σύμφωνα με την ProPublica, παρότι εκείνη τη χρονιά η περιουσία του αυξήθηκε κατά 3,8 δισ. δολάρια. Αυτό οφείλεται στο γεγονός, σύμφωνα με την ανάλυση της ProPublica, ότι μπόρεσε να αντισταθμίσει το εισόδημα των 46 εκατ. δολαρίων που δήλωσε με ζημιές από επενδύσεις, μειώσεις χρεών και άλλα έξοδα.
Η ProPublica ανακάλυψε επίσης ότι ούτε ο Μασκ κατέβαλε φόρο για το 2018.
Πόσα γλιτώνουν οι κροίσοι
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευθηκε τον Μάρτιο, η συνεισφορά του πλουσιότερου 1% των φορολογουμένων στο φορολογικό κενό -ήτοι στη διαφορά μεταξύ των ομοσπονδιακών φόρων που οφείλονται και σε εκείνους που πραγματικά εισπράττονται- ανέρχεται στο ποσό των 175 δισ. δολαρίων ετησίων. Η μελέτη εκτιμά ότι το 1% των πλουσιότερων φορολογουμένων δεν καταβάλει φόρους για το 20% του εισοδήματός του.
Είναι, ωστόσο, σημαντικό να επισημανθεί ότι η έκθεση της ProPublica δεν υποδηλώνει ότι οι εν λόγω δισεκατομμυριούχοι παραβαίνουν τον νόμο, δεδομένου ότι υπολογίζει τον "πραγματικό φορολογικό συντελεστή” όχι με βάση το εισόδημά τους, αλλά με βάση τον πλούτο που αποκόμισαν, που στην περίπτωση των κροίσων πρόκειται για πολύ μεγαλύτερο νούμερο, δεδομένου ότι τα μη πραγματοποιηθέντα κέρδη δεν φορολογούνται.
Η πρόταση Μπάιντεν
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει προτείνει την αύξηση μιας σειράς φορολογικών συντελεστών για τους πλουσιότερους Αμερικανούς, ενώ θέλει αυξήσει και τους πόρους της Υπηρεσίας Δημοσίων Εσόδων (IRS) ώστε να εντείνει τους ελέγχους στους πλουσίους, προκειμένου να χρηματοδοτήσει το American Families Plan, ένα φιλόδοξο σχέδιο δαπανών ύψους 1,8 τρισ. δολαρίων που έχει στόχο να αυξήσει δραστικά τους πόρους για την εκπαίδευση, την φροντίδα των παιδιών και τα επιδομάτα αδειών ασθενείας και οικογενειακών λόγων.
Η πρόταση του Μπάιντεν περιλαμβάνει την αύξηση του ανώτατου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος, από το 37% στο 39,6%, καθώς και τη φορολόγηση των κεφαλαιακών κερδών και των μερισμάτων με τον ανώτατο συντελεστή φορολογίας εισοδήματος για τα νοικοκυριά που έχουν εισόδημα άνω του 1 εκατ. δολαρίων ετησίως.
Επιπλέον, ο Μπάιντεν θέλει να καταργήσει τη ρύθμιση step-up basis για κληρονομηθέντα προηγούμενα μη φορολογηθέντα κεφαλαιακά κέρδη άνω του 1 εκατ. δολαρίων για άγαμους ή των 2 εκατ. δολαρίων για ζευγάρια - επί του παρόντος με βάση τη συγκεκριμένη ρύθμιση όλα τα μη πραγματοποιηθέντα κεφαλαιακά κέρδη κάποιου που μόλις απεβίωσε δεν φορολογούνται.
