Πώς οι πετρελαϊκοί δεσμοί Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας με την Κίνα περιπλέκουν την μετά-κορονοϊό εποχή

Της Ellen R. Wald

Η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία βασίζονται και οι δύο στις πωλήσεις πετρελαίου για να χρηματοδοτήσουν το μεγαλύτερο μέρος των προϋπολογισμών τους. Τα τελευταία πέντε και πλέον χρόνια, η Κίνα έχει εξελιχθεί στον μεγαλύτερο πελάτη και για τις δύο αυτές χώρες. Στην πραγματικότητα, η Κίνα είναι ο  μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο, αν και θα μπορούσε να περιορίσει τις εισαγωγές, αν σταματήσει την αποθήκευση. Η Κίνα έχει αποθηκεύσει τόσο πολύ πετρέλαιο κατά τη διάρκεια αυτής της μισής δεκαετίας, που θα μπορούσε ουσιαστικά να σταματήσει όλες τις εισαγωγές πετρελαίου και να αυτοσυντηρηθεί για κάποιο διάστημα. Με άλλα λόγια, ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν πρέπει συνεχίσουν να καλοπιάνουν τον Σι Τζινπίνγκ. Αυτό έχει παγκόσμιες συνέπειες, ακόμα και για τις ΗΠΑ.

Μόνο οι κινεζικές αρχές γνωρίζουν με βεβαιότητα το ύψος των αποθεμάτων πετρελαίου της Κίνας, αν και υπάρχει μια σειρά εκτιμήσεων. Το Reuters εκτίμησε πέρυσι ότι τα στρατηγικά αποθέματα της Κίνας ανέρχονταν στα 788 εκατ. βαρέλια. Ο αριθμός αυτός δεν περιελάμβανε τα μεγάλα αποθέματα του ιδιωτικού τομέα, παρότι στην πραγματικότητα τίποτα τίποτε δεν μπορεί να ξεφύγει από την κυβέρνηση μιας καθόλα κομμουνιστικής χώρας. Η WoodMac δήλωσε, τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, ότι τα συνολικά αποθέματα της Κίνας θα μπορούσαν να φτάσουν τα 1,15 δισ. βαρέλια το 2020, κάτι που θα μπορούσε να αντιστοιχεί στο πετρέλαιο σχεδόν τεσσάρων μηνών, εάν η Κίνα αποφάσιζε να διακόψει όλες τις εισαγωγές και την εγχώρια παραγωγή της.

Ας εξετάσουμε τι θα μπορούσε να συμβεί εάν η Κίνα απειλήσει να κόψει όλες τις εισαγωγές από μία μόνο από αυτές τις χώρες και δεν αντικαταστήσει αυτό το πετρέλαιο με εισαγωγές από κάπου αλλού. Θα μειώσει την παγκόσμια ζήτηση κατά σχεδόν δύο εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα αμέσως. Η Κίνα θα μπορούσε να αντισταθμίσει αυτήν τη μείωση των εισαγωγών αντλώντας από τα αποθέματά της. Αυτό θα δημιουργούσε σοκ στην κερδοσκοπική αγορά πετρελαίου. Οι τιμές του πετρελαίου θα μειώνοντας. Η χώρα της οποίας το πετρέλαιο θα "έκοβε" -είτε μιλάμε για τη Ρωσία είτε για τη Σαουδική Αραβία- θα αναζητούσε απελπισμένα νέους αγοραστές και μπορεί να χρειαζόταν να μειώσει τις τιμές της, ρίχνοντας ακόμη περισσότερο τις τιμές του πετρελαίου. Επομένως, ο εξαγωγέας που θα στόχευε η Κίνα θα μπορούσε να υποφέρει, αλλά το ίδιο θα υπέφεραν όλοι οι παραγωγοί πετρελαίου, συμπεριλαμβανομένων των εταιρειών των ΗΠΑ. Ωστόσο, η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία θα είναι οι πιο ζημιωμένες εάν η Κίνα εκνευριστεί μαζί τους.

Η Κίνα θα μπορούσε να κάνει μικρότερη ζημία, αλλά ζημιά παρά ταύτα, απλώς και μόνο με το να επιλέξει να σταματήσει να αυξάνει τα αποθέματά της. Η χώρα παράγει περίπου 4,9 εκατ. βαρέλια  πετρελαίου ημερησίως. Θα μπορούσε λοιπόν να επιλέξει να εισαγάγει μόνο όσα επιπλέον χρειάζεται για να λειτουργήσει η οικονομία της. Εάν σταματήσει τις εισαγωγές για την ενίσχυση των στρατηγικών αποθεμάτων της αφού θα μπορούσε να σημαίνει μείωση της ζήτησης κατά περίπου 1 εκατ. βαρέλια ημερησίως, σύμφωνα με έκθεση του 2018 της S&P Global Platts. Αυτό από μόνο του θα ήταν πλήγμα -αν και πιθανότατα διαχειρίσιμο- για τους παγκόσμιους παραγωγούς πετρελαίου. Εάν η περικοπή αφορούσε άμεσα είτε τη Ρωσία είτε τη Σαουδική Αραβία, θα ήταν σοβαρό πλήγμα για τη συγκεκριμένη χώρα.

Το νόημα όλων αυτών είναι ότι, όσο αφορά το πετρέλαιο, η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία πρέπει να είναι ευγνώμονες στην Κίνα. Έχουν ανάγκη τις αγορές πετρελαίου από την Κίνα, αλλά η Κίνα από την πλευρά της, χάρη στο απόθεμά της, η Κίνα δεν έχει ανάγκη ουσιαστικά καμία από τις δύο. Στην παγκόσμια σκακιέρα λοιπόν, θα ήταν δύσκολο για τη Ρωσία ή τη Σαουδική Αραβία πάρουν θέση κατά της Κίνας σε οποιοδήποτε ζήτημα. Αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί σημαντικό στο εγγύς μέλλον, την ώρα που οι ΗΠΑ και άλλοι ερευνούν την προέλευση της  πανδημίας και καθώς συνεχίζονται οι συνοριακές προστριβές μεταξύ Κίνας και Ινδίας.