Λύθηκε ο "γόρδιος δεσμός" των "χρυσών αποθηκών" του ΟΣΕ

Παρασκευή, 13-Μαρ-2009 08:40

Του Φώτη Φωτεινού 

Πέρασαν τρία χρόνια από την ημέρα που κορυφαία στελέχη του ΟΣΕ και της ΓΑΙΑΟΣΕ λάμβαναν την έγκριση, του τότε υπουργού Μεταφορών Μιχάλη Λιάπη, για την προκήρυξη του σπουδαιότερου διαγωνισμού για τις μεταφορές και τα logistics στη χώρα μας. Ο διαγωνισμός για το εμπορευματικό κέντρο του ΟΣΕ στο Θριάσιο Πεδίο προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον των μεγαλύτερων κατασκευαστικών εταιρειών της χώρας, αλλά και μεταφορικών εταιρειών, με αποτέλεσμα στην αρχική φάση του διαγωνισμού να εκδηλώσουν ενδιαφέρον έξι κοινοπρακτικά σχήματα.

Με την πάροδο της διαγωνιστικής διαδικασίας και έπειτα από έντονες διεργασίες και δικαστικές διενέξεις, ακόμα και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι έξι συμμετέχοντες έγιναν τέσσερις, αργότερα δυο, στη συνέχεια «1,5» και κατέληξαν σε έναν. 

Κομβικό έργο για την ανάπτυξη της εγχώριας αγοράς logistics

Ο διαγωνισμός για το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο Πεδίο (συνολική επιφάνεια γης 590 στρέμματα, συνολική δομήσιμη επιφάνεια 240.000m²), αρχικού προϋπολογισμού 150 εκατ. ευρώ, αναφέρεται στην παραχώρηση, για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα (30+10 χρόνια), έκτασης 600 στρεμμάτων, ενώ η πλήρης λειτουργία του αναμένεται το 2011, όπως και η σιδηροδρομική σύνδεση του λιμένα Ικονίου με το Θριάσιο.

Όλα τα έξοδα κατασκευής και λειτουργίας του εμπορευματικού κέντρου θα τα αναλάβει ο ιδιώτης, ενώ ο ΟΣΕ θα διατηρήσει μικρή συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο (15%). 

Στο εμπορευματικό κέντρο του Θριασίου, θα συγκεντρωθούν σιδηροδρομικές και εμπορευματικές δραστηριότητες, οι οποίες σήμερα διεκπεραιώνονται σε εγκαταστάσεις του ΟΣΕ που είναι διάσπαρτες σε διάφορα σημεία της πρωτεύουσας. Στο κέντρο θα εκτελείται μεταφόρτωση εμπορευμάτων και σύνθεση αμαξοστοιχιών στο πλαίσιο του μελλοντικού δικτύου του ΟΣΕ. Επιπλέον, θα λειτουργεί σταθμός για την εξυπηρέτηση των λιμένων Ικονίου, Πειραιά και Ελευσίνας, ενώ (πέρα από την στάθμευση) θα διεξάγονται εργασίες συντήρησης βαγονιών.

Το εμπορευματικό κέντρο, σε πρώτη φάση, θα έχει τη δυνατότητα εξυπηρέτησης 500 βαγονιών, ενώ στην τελική του φάση ο αριθμός αυτός θα έχει αυξηθεί σε 1.500 βαγόνια, κάτι το οποίο σημαίνει ότι ο ανάδοχος του έργου θα διεκπεραιώνει (ουσιαστικά) το μεγαλύτερο μέρος του εμπορευματικού σιδηροδρομικού έργου της Ελλάδας, αποκομίζοντας τεράστια οφέλη.   

Η ΓΑΙΑΟΣΕ ενδιαφέρεται να υπάρξει πλήρης εκμετάλλευση υπηρεσιών 3PL (third party logistics), προκειμένου να μεγιστοποιήσει τα έσοδά της, ώστε ο κύκλος εργασιών να είναι πολλαπλάσιος από αυτόν της απλής μίσθωσης, αφού μέρος του τιμήματος αφορά ποσοστό επί των πωλήσεων. 

Ήδη, το Θριάσιο Πεδίο έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε πόλο έλξης επενδύσεων για τη δημιουργία χώρων logistics, ειδικά κατά μήκος του άξονα της Αττικής Οδού. Πάντως, με το πέρασμα του χρόνου, τα logistics, τόσο σε επίπεδο εθνικής πολιτικής, όσο και κοινοτικής, αναδεικνύονται σε ζήτημα πρώτης προτεραιότητας. Στην κορυφή του ενδιαφέροντος βρίσκεται η δημιουργία εμπορευματικών κέντρων και η υιοθέτηση των λεγόμενων «συνδυασμένων μεταφορών», έργα τα οποία διαθέτουν την «αμέριστη συμπαράσταση» και συνάμα, χρηματοδότηση της Ε.Ε.  
[[pagebreak]]
Μπαράζ καταγγελιών στην ΕΕ – Αιφνίδιες αποχωρήσεις σχημάτων 

Όλα ξεκίνησαν το 2006, οπότε και βγήκε στον «αέρα» ο διαγωνισμός, με τη συμμετοχή έξι κοινοπρακτικών σχημάτων να εκδηλώνουν αρχικό ενδιαφέρον. Στο διαγωνισμό, αρχικό ενδιαφέρον, εκδήλωσαν οι εξής έξι ελληνικοί και ξένοι όμιλοι: 

- Ακτωρ ΑΤΕ, Συγγελίδης, Θεοχαράκης, Goldair Cargo.

- Lamda Development του Ομίλου Λάτση, Oρφέας Βεϊνόγλου, Parkridge.

- J&P Αβαξ, ΓΕΚ, Prologis.

- Sharmed AE (Σαραντίτης), ΑΤΤΙΚΑΤ ΑΤΕ, Confide, Imperio. 

- Τεχνική Ολυμπιακή, Μοχλός, ΑΣΠΙΟΚΑΤ. 

- Ελβιεμέκ ΑΕ,Elmec, Coperfil.

Οι πρώτες «απώλειες» από το διαγωνισμό υπήρξαν στη φάση των τυπικών προσόντων, όπου ο ΟΣΕ αποφάσισε τον αποκλεισμό δυο κοινοπρακτικών σχημάτων και συγκεκριμένα των Ελβιεμέκ ΑΕ - Elmec Sports - Coperfil και Lamda Development - Oρφέα Βεϊνόγλου - Parkridge.  

Ασφαλιστικά μέτρα κατατέθηκαν, αλλά απορρίφθηκαν, με αποτέλεσμα ο διαγωνισμός να εισέλθει, στα μέσα του 2007, στη διαδικασία της κατάθεσης των τεχνικών και οικονομικών προσφορών, η οποία επιφύλαξε σημαντικές «εκπλήξεις».

Έπειτα από έντονες διεργασίες και αλλεπάλληλες παρατάσεις για την κατάθεση των προσφορών, αποσύρονται ξαφνικά από το διαγωνισμό, τόσο η Τεχνική Ολυμπιακή, όσο και η κοινοπραξία Sharmed AE - ΑΤΤΙΚΑΤ ΑΤΕ – Imperio. Αλλαγή επέρχεται και στην κοινοπραξία της Prologis – J&P Άβαξ, καθώς σε αυτήν δεν μετέχει πλέον η ΓΕΚ. 

Πλέον, οικονομικές και τεχνικές προσφορές καταθέτει το κοινοπρακτικό σχήμα του Άκτωρα και η Prologis – J&P Άβαξ.

Τo κλίμα μεταξύ των συμμετεχόντων «έκρυθμο», λαμβάνοντας ανησυχητικές διαστάσεις, μετά τη γνωστοποίηση των τεχνικών προσφορών, οι οποίες έδιναν ελαφρύ προβάδισμα στη Prologis – J&P Άβαξ. Τότε, ακολουθεί ένα μπαράζ καταγγελιών στην εγχώρια Δικαιοσύνη, αλλά και στην Ε.Ε., ακόμα και από τη ΓΕΚ.  

Κάθε σχήμα εξέφραζε ενστάσεις στην Ε.Ε. για τη διαγωνιστική διαδικασία, φέρνοντας σε αμηχανία το υπουργείο Μεταφορών, το οποίο δεν ήθελε, σε καμιά περίπτωση, να ακυρωθεί ο διαγωνισμός. Η ΓΑΙΑΟΣΕ αποστέλλει πολλάκις επιπρόσθετα συμπληρωματικά στοιχεία στην Ε.Ε. 

Το υπουργείο Μεταφορών δέχεται πληροφορίες ότι διάφοροι συμμετέχοντες εξετάζουν να αποχωρήσουν, κάτι το οποίο θα επέφερε «καταστροφικές συνέπειες». Πρώτον, ο ΟΣΕ δεν θα αποκτούσε εμπορευματικό κέντρο και δεύτερον, το Δημόσιο θα επέστρεφε 120 εκατ. ευρώ στην Ε.Ε., καθώς το έργο ήταν συγχρηματοδοτούμενο. 

Τελικά, η κοινοπραξία της Prologis – J&P Άβαξ αποφασίζει, λίγο πριν το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών, να αποχωρήσει και η ΓΑΙΟΣΕ, κατόπιν σχετικής έγκρισης από την Ε.Ε., ανοίγει τη μοναδική οικονομική προσφορά που της απέμεινε. Αν το αντίτιμο την ικανοποιήσει, τότε θα υπογραφτεί η σύμβαση με την κοινοπραξία του Ακτωρ – Συγγελίδης – Θεοχαράκης - Goldair Cargo.

Σε αντίθετη περίπτωση, εξετάζονται όλα τα ενδεχόμενα.

ΓΑΙΑΟΣΕ: Αποδεκτή η οικονομική προσφορά της κ/ξ της Ελλάκτωρ για Θριάσιο  

Σήμερα αποσφραγίστηκε από τη ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. η οικονομική προσφορά της ένωσης «ΕΛΛΑΚΤΩΡ ΑΕ -ΓΚΟΛΝΤΑΙΡ ΚΑΡΓΚΟ Α.Ε.- TEOTEC A.E.-HELLENIC LOGISTICS TRANSPORT A.E.» για το έργο της Ανάπτυξης του Εμπορευματικού Κέντρου του Θριασίου Πεδίου μέσω σύμβασης παραχώρησης.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΓΑΙΑΟΣΕ, το ετήσιο εγγυημένο αντάλλαγμα της κοινοπραξίας προς τη ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε., κατά το έτος υπογραφής της σύμβασης, ανέρχεται σε 1.400.000 ευρώ, ενώ με την πλήρη λειτουργία του Εμπορευματικού Κέντρου (έτος 2013) θα ανέρθει σε περίπου 2.730.000 ευρώ και εν συνεχεία να αυξάνεται κάθε χρόνο σύμφωνα με τον δείκτη τιμών καταναλωτή.

Το παραπάνω ποσό αποτελεί το εγγυημένο αντάλλαγμα, καθώς σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού και την προσφορά του διαγωνιζομένου, τα ετήσια έσοδα της ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. θα ανέρχονται κατ’ ελάχιστον στο 10,6% του ετησίου κύκλου εργασιών της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού του Εμπορευματικού Κέντρου. Εκτός από το οικονομικό αντάλλαγμα, σύμφωνα με τους όρους του διαγωνισμού, θα παραχωρηθεί από την ένωση στη ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε το 15% του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού που θα συσταθεί για να υλοποιήσει το έργο.

Με βάση τα παραπάνω το συνολικό αντάλλαγμα προς τη ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. για την 30ετή παραχώρηση ανέρχεται κατ’ελάχιστον σε περίπου €112.000.000 (σε τρέχουσες τιμές), ενώ δεν μπορεί ακόμη να αποτιμηθεί η αξία της μετοχικής της συμμετοχής στο κεφάλαιο της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού. Εντός των επόμενων ημερών αναμένεται και η τυπική κατακύρωση του διαγωνισμού από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε.

Το εμπορευματικό κέντρο του Θριασίου Πεδίου αποτελεί ένα πρωτοποριακό έργο για τα Ελληνικά δεδομένα. Το μεγάλο μέγεθος του (περίπου 240.000 τ.μ. στεγασμένων χώρων), η στρατηγική του χωροθέτηση κοντά στο μεγαλύτερο αστικό κέντρο της χώρας, οι άψογες οδικές συνδέσεις στους κυρίως οδικούς άξονες, και κυρίως η διασύνδεση του με τον λιμένα του Ν. Ικονίου και το σιδηροδρομικό δίκτυο του ΟΣΕ, θα συμβάλει δυναμικά στον στόχο του εκσυγχρονισμού και της ανάπτυξης των εμπορευματικών μεταφορών και την ανάδειξη της χώρας ως σημαντικού κόμβου συνδυασμένων μεταφορών. Το έργο πραγματοποιείται μέσω συνεργασίας Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα, και ο ιδιώτης Παραχωρησιούχος αναλαμβάνει την μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, εκμετάλλευση και λειτουργία του Εμπορευματικού Κέντρου. Για την υλοποίηση του έργου θα πραγματοποιηθούν ιδιωτικές επενδύσεις άνω των €150.000.000.

Συνυπολογίζοντας την αξία του οικονομικού ανταλλάγματος προς τη ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. θα κινητοποιηθούν ιδιωτικά κεφάλαια σχεδόν € 300.000.000 για την πραγματοποίηση του μεγαλύτερου έργου υποδομής συνδυασμένων μεταφορών στο ακίνητο της ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε., δημιουργώντας πολύ σημαντική οικονομική δραστηριότητα σε εθνικό επίπεδο, χωρίς να δαπανήσει χρήματα το Δημόσιο.

Το Εμπορευματικό Κέντρο Θριασίου Πεδίου είναι το πρώτο έργο παραχώρησης στον τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών που θα προσπορίσει πολύ σημαντικά κεφάλαια στη ΓΑΙΑΟΣΕ και κατ’επέκταση στον όμιλο ΟΣΕ. Η επιτυχής ολοκλήρωση του διαγωνισμού καθιερώνει τη ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε. στο πεδίο της αξιοποίησης ακινήτων και ανοίγει το δρόμο για αντίστοιχες αναπτύξεις σε ακίνητα του ΟΣΕ. Ήδη βρίσκεται σε τελικό στάδιο ο διαγωνισμός της ΓΑΙΑΟΣΕ για την έργο της ανάπτυξης μέσω σύμβασης παραχώρησης, εμπορικού κέντρου στον Σιδηροδρομικό Σταθμό Πειραιά έκτασης περίπου 39.000τμ και προϋπολογισμού €50.000.000, που αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2009.